Metin Eloğlu
| Metin Eloğlu | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 11 Mart 1927(1927-03-11) İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 11 Ekim 1985 (58 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Meslek | Şair, yazar ressam |
| Dil | Türkçe |
| Vatandaşlık |  Türkiye |
| Önemli eser | Sultan Palamut - 1957 |
| Önemli ödülleri | Dizin ile 1972 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü, 1. DYO Sergisi'nde (1967) birincilik ödülü, Yarımca Sanat Şenliği'nde (1976) birincilik ödülü |
| Etkin yılları | (1957—1984) |
| Çocuklar | Şiir Eloğlu (d. 1965) |
Etkiledikleri | |
Etkilendikleri
| |
Metin Eloğlu, (d. 11 Mart 1927, İstanbul - ö. 11 Ekim 1985, İstanbul), Türk şair ve ressam.
Hayatı
Nahide Hanım ve bahçıvan Hasan Efendi’nin oğlu olarak 11 Mart 1927'de doğdu. Bulgurlu ve Kısıklı ilkokullarında ve Üsküdar Sultantepe Ortaokulu'nda okudu. Ortaokuldan mezun olduktan sonra, 1943’te Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü'ne girdi. Akademi'de Ş. Toray, Bedri Rahmi Eyüboğlu ve Z. Kocamemi’nin atölyelerinde çalıştı. 1946’da siyasi nedenlerden dolayı iki ay tutuklu kaldı. Olay üzerine Akademi’deki kaydı silindi. 1947’de Akademi’ye dönüp konuk öğrenci olarak derslere devam ederken askere alındı; disiplinsizliği yüzünden aldığı uzatma cezaları nedeniyle askerliği ancak beş yılda tamamlayabildi. Askerden sonra İstanbul Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü'ne bağlı Yıldız'daki bir bölümde çalışmaya başladı. Buradaki işinden de kısa bir süre sonra ayrıldı. Yaşamının geri kalanında resimlerinin geliriyle ve süsleme çalışmaları yaparak geçimini sağladı.[1]
Edebiyata öyküyle adım attı. 1942’de Servetifünun-Uyanış dergisinde ilk öyküsü yayınlandı. 1943’te İzmir’de basılan Kovan adlı dergide de Mehmet Metin imzasını taşıyan "Sabah Şarkısı" şiirine yer verildi.
Ressam olarak lekeci bir anlayışla soyut ve figüratif çalışmalar yaptı. "Genelev", "Çıkmaz Sokak", "Gecekondu Sofrası" gibi büyük kompozisyonlar, İstanbul görünümleri ile yazar ve şair portreleri yaptı. Çok sayıda sergi açtı. 1967’de düzenlenen 1. DYO Resim Sergisi'nde ve 1976’da yapılan İstanbul Yarımca Sanat Şenliği’nde birincilik ödüllerine layık görüldü.[2]
Eserlerinde adının dışında Mehmet Metin, Mehmet Emin, Ali Haziranlı, Etem Olgunil, Nil Meteoğlu ve Nil Etemoğlu imzalarını kullandı.[3] 1955-1962 yılları arasında Yeditepe dergisine resim eleştirileri, 1959-1971 arasında Güney dergisine kitap tanıtımları yazdı. 1985'te İstanbul'da öldü.[1]
Şiiri
Eloğlu'nun ilk kitabı, Orhan Veli'nin "Şoförün Karısı", "Dedikodu" (bkz. Garip) ve Tahattur, Altın Dişlim, vb. (bkz. Yenisi) gibi, lumpen ortatabakanın dilini ve duyarlılığını yansıtan şiirlerinden esinlenmiş bir şairin ürünlerini içeriyor. Fakat yine bu kitabında Nâzım Hikmet'in "İnsan Manzaraları"nı bilen bir şair de seziliyor. Eloğlu ilk kitabıyla, lumpen çevrelerin, kenar mahalle insanının dilini, sözcüklerini, duyarlılığını, çok başarılı bir konuşma dili, edası ve özgün bir ironiyle yansıtmayı başarıyor. Orhan Veli'de dilsel alanda kalan bir tutumu geniş bir alana çıkararak şiirimize yeni bir ufuk kazandırıyor.
Sultan Palamutta konuşma dilinin engin tatlarını, edalarını, tonlamalarını çok başarıyla kullanan bir şair kimliğiyle şiirini geliştiriyor. Şiire ustalıkla özümsetilmiş bir argo, humor ve ironi'yle, yeni şiirimize getirdiği olanakların alanını daha da genişletiyor.
Horozdan Korkan Oğlanda gittikçe artacak olan dil soyutlamacılığının, kurmaca bir dil yaratma eğiliminin ilk belirtileri var. Yine de bu kitabına bir denge ve sentezin ürünü diyebiliriz. Türkiye'nin Adresinde İkinci Yeni'ye (Ece Ayhan vb.) yakın bir dil deneyciliğinin ürünleri yer alıyor. Yumuşak Gde, Behçet Necatigil'in son şiirlerini andıran bir dilci tutum bu. Denebilir ki bir kavramı irdeliyor, sözcük birimlerine indirgiyor, sonra en güç anlaşılır biçimde olabildiğince uzak çağrışımlarla geri kuruyor (bu tutumuyla Türkiye'nin Adresinde olduğu gibi, yine Ece Ayhan'a yaklaşıyor).
Metin Eloğlu, ilk kitaplarıyla, kendi dönemini ve kendinden sonraki kuşakları büyük ölçüde etkilemiş bir şair. Humor, ironi ve toplumsal eleştiriciliğiyle Can Yücel, Cemal Süreya vb. şairleri, lumpen çevrelerin, orta tabakanın dilini şiirleştirmesiyle dolaysız konuşma tonu ve yine ironi ve toplumsal eleştiricilik özelliğiyle Ataol Behramoğlu'nu etkilemiş olduğu söylenebilir.
Eserleri
- Düdüklü Tencere (Yeditepe, 1951)
- Sultan Palamut (Seçilmiş Hikâyeler, 1957)
- Odun (Alpaslan Mtb., 1959)
- Horozdan Korkan Oğlan (Dost, 1961)
- Türkiye’nin Adresi (Yeditepe, 1965)
- Ayşemayşe (Yay, 1968)
- Dizin (Güney, 1971 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü)
- Yumuşak G (Baha Mtb., 1975)
- Rüzgâr Ekmek (Ada, 1978)
- Hep (Adam, 1982)
- Yine (ilk altı kitabının birlikte basımı, Adam, 1982)
- Şiirce, (son üç kitabının birlikte basımı, Adam, 1982)
- Ay Parçası (Yazko, 1983)
- Önce Kadınlar (Adam, 1984)
- Bektaşi dedikleri, (O. Tansel ile; şiirleştirilmiş Bektaşi fıkraları, Türkiye İş Bankası, 1970)
- Derleme: Garip Şiirler Antolojisi, (Ü. Y. Oğuzcan ile, Yay, 1957)
- Bu Yalnızlık Benim, Toplu Şiirler (1951-1984), (Yapı Kredi Yayınları, 2003) ISBN 978-975-08-0557-7
Nedircik Yavrusu (Seçme şiirler/Yapı Kredi Yayınları)
Ödülleri
- Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü (Dizin, 1972)
- DYO Sergisi (Resim dalında birincilik Ödülü, 1967)
- Yarımca Sanat Şenliği (Resim dalında birincilik Ödülü, 1976)
Kaynakça
- Özel
- Genel
- Ataol Behramoğlu. Büyük Türk Şiiri Antolojisi. Cilt 2, sayfa 706. Sosyal Yayınları.
