Aka Gündüz Temur

Aka Gündüz Temur
Genel bilgiler
Doğum1941
Malatya, Türkiye
Ölüm2008
İstanbul
UyrukTürkiye
YakınlarıEşi: Mihriye Temur
ÇocuklarıAslı Temur
AlanıResim,
Sanat eğitimiİstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi
Resmî sitesi

Aka Gündüz Temur (1941, Malatya – 2008, İstanbul), Türk ressam.

Komet, Alaettin Aksoy, Ergin İnan, Oral Enuğur ve Burhan Uygur kuşağı sanatçılarından biri olarak anılır.[1] Primitif sanat ürünlerinden esinlenen sanatçı,[2] resimlerinde Afrika masklarından, elinde kuş tutan kadınlara, deniz kabuklarına, Cihat Burak'ta olduğu gibi kedi tasvirlerine kadar birçok sembolik içeriği olan hayvana ve nesneye yer vermiştir.[1]

Yaşamı

1941 yılında Malatya'da doğdu. 1964 yılında girdiği İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (şimdiki adıyla Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) Resim Bölümü, Neşet Günal Atölyesi'nden 1969 yılında mezun oldu. Çeşitli liselerde resim öğretmenliği yaptı. Uzun süre resim öğretmeni olarak görev yaptığı Keşan'a yerleşen Temur,[3] ilk sergisini 1991 yılında İstanabul'da açtı.

Bir süre Vakko'nun sanat direktörlüğünü yaptı. Akciğer kanseri nedeniyle tedavi görmekte olduğu İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi'nde 9 Temmuz 2008'de öldü. Vasiyeti üzerine Malatya'daki köyü olan Kale ilçesine bağlı Kumluyazı (Butan) Köyü'nde toprağa verildi.[1]

Sanatı

Sanatçı primitif sanat ürünlerinden esinlenmiş, bu esinlerini doğa sevgisinden kaynaklanan motiflerle zenginleştirmiş ve figürcü etkinlik doğrultusunda çalışmıştır.[4] Sezai Özdemir, onun resimlerini şu şekilde anlatır:

Birbirlerine yakın anlamlar içeren, naif, ilkel kavramların etimolojik benzerlik ve ayrıcalıklarına bakmaksızın ortak içerikleri paylaşmaktadır Aka'nın resimleri. Resim yapma eylemine baktığımızda, malzeme seçiminden tutun da, malzemeyi kullanmadaki acemimsi, özentisiz, yabanıl ve naif tavırları, renk armonisindeki monkrom skalaya rağmen, modern insan felsefesinin, birey olma misyonuna denk düşen ekonomik renkçiliği, biçim ve kompozisyonlardaki anti-akademik tavrı, duygu yığını boya katmanları, biçimleme naifliği, istiflemedeki hoyrat – barbarımsı coşkunluğu, kural tanımayan, kendi kurallarını kendi koyan, dik başlı duruşu, evrenin merkezine kendini koyması gibi tavırları bize feodal kültürün yabanıl – ilkel özelliklerini çağrıştırmaktadır. Göçebe – köylü, feodal kökenli arketip biçimlerindeki özentisiziliği, resim taşıyıcısındaki seçimi göçebe kültürünün korunması, yitirilmemesi olarak anlaşılmalıdır.[5]

Kişisel sergiler

  • 1991 Teşvikiye Sanat Galerisi – İstanbulAka Gündüz Temur drawing
Aka Gündüz Temur deseni
  • 1992 Romka Sanat Galerisi – İstanbul
  • 1993 Cep Sanat Galerisi – İstanbul
  • 1995 Cafe Pera Sanat Galerisi – İstanbul
  • 1996 Maltepe Sanat Galerisi – İstanbul
  • 1997 Antik Sanat Galerisi – İstanbul
  • 1998 Temizocak Sanat Galerisi – İzmir
  • 1998 Emlak Sanat Galerisi - İstanbul
  • 2000 Akademililer Sanat Merkezi – İstanbul
  • 2001 Akademililer Sanat Merkezi – İstanbul
  • 2002 Terakki Vakfı Sanat Galerisi – İstanbul

Ödüller

  • 1988 İstanbul Büyükşehir Belediyesi, “Güzel İstanbul” resim sergisi 2. lik ödülü
  • 1989 İstanbul Büyükşehir Belediyesi, “Güzel İstanbul” resim sergisi 3. lük ödülü
  • 1990 Ramko Sanat Merkezi, “Çağdaş Türk Resmi” yarışmasında yapıtı sergilenmeye değer bulunmuştur.
  • 1990 Türkiye Jokey Kulübü, “At, At Yetiştiriciliği ve Atçılık” resim yarışması mansiyon
  • 1991 Tekel Genel Müdürlüğü, geleneksel 5. Resim yarışması, 1. lik ödülü
  • 1996 İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 10. Yıl resim yarışması mansiyon

Kaynakça

  1. ^ a b c Erten, Oğuz. "Aka Gündüz Temur'u Kaybettik". Lebriz.com sitesi,. 27 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018. 
  2. ^ "AkaGündüz Temur". Beyazart.com stesi. 21 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018. 
  3. ^ "Ressam Temur'un Vefatı". Malatyahaber.com sitesi. 21 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018. 
  4. ^ Özsezgin, Kaya, Türk Plastik Sanatçıları Yapı Kredi Yayınları 1994 İstanbul
  5. ^ Özdemir, Sezai, Aka Gündüz Temur, Emlak Bankası Beyoğlu Sanat Galerisi kataloğu 11 Nisan 1998
  • g
  • t
  • d
Türkiye'de görsel sanat yaklaşımları
Klasik
Asker Ressamlar
Osmanlı Ressamlar Cemiyeti
İnas Sanâyi-i Nefîse Mektebi
Yeni Resim Cemiyeti
  • Şeref Kamil  • Saim Özeren  • Refik Fazıl  • Mahmut Cemaleddin  • Turgut Zaim  • Sabih Bey  • Cevad Hamid
Müstakiller
D Grubu
Onlar Grubu
Çallı Kuşağı
Tavanarası Ressamları
  • Nuri İyem  • Erdoğan Behnasavi  • Baha Çalt  • Atıfet Hançerlioğlu  • Seta Hıdiş  • Ömer Uluç  • Haluk Muradoğlu  • Ümit Mildon  • Vildan Tatlıgil  • Pindaros Platinidis  • Atıf Yılmaz
Yeni Dal Grubu
  • Avni Memedoğlu  • Nejat Tözge  • Marta Tözge  • Kemal İncesu  • İhsan İncesu  • Hikmet Aksüt  • Vahi İncesu  • İbrahim Balaban
Yeniler Grubu
Siyah Kalem Grubu
Modern
Soyut dışavurumcu sanatçılar
Geometrik soyut sanatçılar
Soyut heykel sanatçıları
Modern soyut sanatçılar
Modern figüratif sanatçılar
Modern heykel sanatçıları
1968 kuşağı sanatçılar
Anlatım dilinin çeşitlendiği sanatçılar
Çağdaş
Hafriyat Grubu
Kavramsal sanatçılar
2000 sonrası
Dekoratif
Mozaik
  • Bedri Rahmi EyüboğluFerruh BaşağaJale Yılmabaşar • Süha Semerci • Meyçem Ezengin • Sibel Hananel • Halil Sarı • Ahmet Bostancı • Gülten Alcan • Gülistan Genç • Gülçin Sökücü • Serdar İyiyiz • Mervan Altınorak • Ayça Bumin
Çini
  •  Hafız Mehmed Emin Efendi • Ayşe Özkan • Faruk Şahin • Faik Kırımlı • Nimet Varlı • Sıtkı Olçar • Turgut Tuna • Mehmet Gürsoy • Mustafa Kerkük • Önder Düz
Vitray
Seramik
Tekstil
  • Bedri Rahmi EyüboğluZeki Faik İzerÖzdemir AltanZekai Ormancı • Aydın Uğurlu • Ayla Salman • Candan Akpınar • Harun Acı • Nil Yalter • Reyhan Kaya • Atilla Ergür • Belkıs Balpınar • Filiz Otyam • Ebru Dikmen • Sedef Acar • Suhandan Özay Demirkan • Mustafa Kula • Ömer Karaçam • Beyhan Saldıray • Sümer Saldıray • Şahin Yüksel Yağan • Çiğdem Gürel • Dilek Alpan • Zeki Alpan • Sibel Arık • Devrim Erbil • Hamdi Ünal • Latif Taşarlı • Ayten Sürür • Çiğdem Kaynar • Haldun Acara • İdil Akbostancı • Cafer Arslan • Sevim Arslan • Gülcan Batur Ercivan • Sonja Böhlander Tanrısever • Çiğdem Çini • Pelin Demirtaş Dikmen • Öznur Enes • Nuray Er • Canan Erdönmez • Bettina Franckenberg • Nur Gökbulut • Ülkü Kaymaz • Selda Kozbekçi Ayranpınar • Fırat Neziroğlu • Füsun Özpulat • Maria Sezer • Biret Tavman • Cemile Tuna • Nesrin Türkmen • Ali Yaldır • Leyla Yıldırım • Elvan Adanır • Sema Arıgil • Günay Atalayer • Gül Bolulu • Esra Kavcı • Nesrin Önlü • Neslihan Yaşar • Betül Atlı