Wschodnia grań Świnicy

Zobacz multimedia związane z tematem: Wschodnia grań Świnicy

Wschodnia grań Świnicy – boczna grań odchodząca w południowo-wschodnim, głównym wierzchołku Świnicy od grani głównej Tatr Wysokich na wschód^[1].

Topografia

Jest to długi boczny grzbiet, oddzielający od siebie m.in. systemy dolin walnych: Doliny Suchej Wody Gąsienicowej i Doliny Białki^[2]. Na północ od grani rozlegają się Dolina Gąsienicowa i dolina Pańszczyca, natomiast od południa podchodzą pod nią Dolina Pięciu Stawów Polskich oraz Dolina Roztoki. Nieco powyżej przełęczy Krzyżne grań rozgałęzia się na grzbiety Wołoszyna i Koszystej, pomiędzy które wcina się Dolina Waksmundzka. Wzdłuż odcinka grani biegnie Orla Perć – jedyny tak długi szlak graniowy w Tatrach Wysokich, prowadzący z przełęczy Zawrat na Krzyżne i łączący ze sobą m.in. Kozi Wierch, Granaty i Buczynowe Turnie^[3].

Świnica – Kozi Wierch

W kolejności od zachodu na wschód w grani tej znajdują się:

• Świnicka Szczerbina Wyżnia,
• Świnicka Kopa,
• Gąsienicowa Przełączka (ok. 2265 m),
• Gąsienicowa Turnia (2280 m),
• Niebieska Przełączka Wyżnia,
• Niebieska Turnia (2262 m),
• Niebieska Przełęcz (ok. 2225 m),
• Zawratowa Turnia (2245 m) – zwornik dla odbijającej na północ Grani Kościelców, która rozdziela Dolinę Gąsienicową na dwie części: Dolinę Zieloną Gąsienicową i Dolinę Czarną Gąsienicową^[1][2].

Od wierzchołka Zawratowej Turni grań opada na Zawrat. W punkcie tym czerwony szlak, prowadzący do tej pory południowymi stokami, zaczyna wieść szczytem grani. Jest to początek Orlej Perci, na odcinku od Zawratu do Koziego Wierchu jednokierunkowej^[4]. W grani wyodrębniają się kolejne obiekty:

• Zawrat (2159 m),
• Mały Kozi Wierch (2226 m) – zwornik dla krótkiej grani odbijającej na południe i oddzielającej Dolinkę pod Kołem od Dolinki Pustej:
  • Schodki (ok. 2065 m),
  • Kołowa Czuba (2105 m),
• Zmarzła Przełączka Wyżnia,
• Zmarzłe Czuby,
• Zmarzła Przełęcz (2126 m),
• Zamarła Turnia (2179 m),
• Kozia Przełęcz (2137 m),
• Kozie Czuby (2266 m),
• Kozia Przełęcz Wyżnia (ok. 2240 m),
• Kozi Wierch (2291 m)^[2][5].

Kozi Wierch – Skrajny Granat

Od wierzchołka Koziego Wierchu grań zaczyna się łagodnie załamywać i po chwili prowadzi już w kierunku północnym. Na odcinku tym oddziela od siebie Dolinkę Kozią i Dolinkę Buczynową. Znajdują się tutaj:

• Kozi Mur,
• Buczynowa Strażnica (2242 m),
• Przełączka nad Dolinką Buczynową (2225 m),
• Czarne Ściany (2242 m),
• Zadnia Sieczkowa Przełączka (2194 m),
• Zadnia Sieczkowa Turnia (2222 m),
• Wyżnie Sieczkowe Siodełko (2217 m),
• Skrajna Sieczkowa Turnia (2226 m) – zwornik dla bardzo krótkiej wschodniej grani zakończonej urwiskiem nad Dolinką Buczynową:
  • Niżnie Sieczkowe Siodełko (2199 m),
  • Pośrednia Sieczkowa Turnia (2205 m),
• Sieczkowa Szczerba (2215 m),
• Zadni Granat (2240 m),
• Pośrednia Sieczkowa Przełączka (2218 m),
• Pośredni Granat (2234 m),
• Skrajna Sieczkowa Przełączka (2197 m),
• Skrajny Granat (2225 m)^[3][5][6][7].

 Osobny artykuł: Granaty.

Skrajny Granat – Krzyżne

W Skrajnym Granacie grań po raz kolejny załamuje się o 90 stopni, skręcając ponownie ku wschodowi i oddzielając Dolinkę Buczynową i Dolinę Roztoki na południu od doliny Pańszczycy na północy. Na północ odgałęzia się w tym miejscu północna grań Skrajnego Granatu, zakończona masywem Żółtej Turni^[3]. Dalszy przebieg omawianej grani, nazywanej na tym odcinku Buczynową Granią lub Granią Buczynowych Turni^[2], jest zaś następujący:

• Granacka Przełęcz (ok. 2145 m),
• Wielka Orla Turniczka (2162 m),
• Orla Przełączka Wyżnia (ok. 2155 m),
• Mała Orla Turniczka (ok. 2158 m),
• Orla Przełączka Niżnia (ok. 2150 m),
• Orla Baszta (2175 m),
• Pościel Jasińskiego (ok. 2125 m),
• Buczynowe Czuby (ok. 2125 m),
• Buczynowy Karb (ok. 2115 m),
• Przełęcz Nowickiego (ok. 2105 m),
• Budzowa Igła (ok. 2130 m),
• Budzowa Przełączka,
• Wielka Buczynowa Turnia (2184 m),
• Buczynowa Przełęcz (2127 m),
• Mała Buczynowa Turnia (2172 m),
• Wyżnia Przełączka pod Ptakiem^[6] (Mała Buczynowa Przełączka, ok. 2125 m),
• Ptak (ok. 2135 m),
• Przełączka pod Ptakiem (ok. 2105 m),
• Kopa nad Krzyżnem (ok. 2135 m),
• Krzyżne (2112 m)^[8].

 Osobny artykuł: Buczynowe Turnie.

Koszysta i Wołoszyn

Nieco powyżej Krzyżnego grań rozwidla się na dwie odnogi, biegnące mniej więcej równolegle na północny wschód i obejmujące Dolinę Waksmundzką. Północną z nich jest masyw Koszystej, którego grzbiet początkowo wiedzie prosto na północ, by później skręcić ku północnemu wschodowi. Znajdują się w nim trzy kulminacje:

• Waksmundzki Wierch (2186 m),
• Wielka Koszysta (2193 m),
• Mała Koszysta (2014 m).

Z Małej Koszystej grań łagodnie zbiega w kierunku Waksmundzkiej Przełęczy, która oddziela masyw od grupy Gęsiej Szyi^[9].

 Osobny artykuł: Koszysta.

Drugą odnogą powstającą powyżej Krzyżnego jest grzbiet Wołoszyna, bardziej urozmaicony pod względem topograficznym. Wznoszą się w nim^[8][2]:

• Mały Wołoszyn (2144 m),
• Wołoszyńska Szczerbina (2141 m),
• Wielki Wołoszyn (2151 m),
• Wyżnia Wołoszyńska Przełęcz (2061 m),
• Pośredni Wołoszyn (2117 m),
• Niżnia Wołoszyńska Przełęcz (2036 m),
• Skrajny Wołoszyn (2092 m),
• Wierch nad Zagonnym Żlebem (2037 m) – zwornik dla Turni nad Szczotami (1741 m),
• Karbik (1989 m),
• Turnia nad Dziadem (1901 m).

Od Turni nad Dziadem grzbiet stopniowo obniża się i kończy w okolicy Polany pod Wołoszynem^[2].

 Osobny artykuł: Wołoszyn.

Przypisy