Forum voor Democratie

Forum voor Democratie
Logo
Personen
Partijvoorzitter Thierry Baudet
Partijleider Thierry Baudet
Fractieleider in de Tweede Kamer Thierry Baudet
Fractieleider in de Eerste Kamer Johan Dessing
Delegatieleider in het Europees Parlement Marcel de Graaff
Zetels
Tweede Kamer
3 / 150
Eerste Kamer
2 / 75
Europees Parlement
1 / 29
Provinciale Staten
15 / 572
Gemeenteraden
54 / 8.512
Waterschappen
1 / 602
Geschiedenis
Opgericht 1 september 2016[1][2]
Afsplitsing(en) Groep Otten
JA21
BVNL
Fractie-Frentrop
Algemene gegevens
Actief in Nederland en Vlaanderen
Hoofdkantoor Herengracht 74, Amsterdam
Aantal leden 61.633 (1 januari 2024)[3]
Richting Radicaal rechts
Ideologie Nationaal-conservatisme[4]
Economisch liberalisme[bron?]
Euroscepsis
Nationalisme
Kleuren ​ Bordeauxrood
Jongerenorganisatie Jongerenorganisatie Forum voor Democratie (JFVD)
Wetenschappelijk bureau Renaissance Instituut
Europese fractie ECH (2019-2020),
ID (2022)
Website fvd.nl
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Nederland

Forum voor Democratie (afgekort: FVD) is een Nederlandse politieke partij die zichzelf ziet als liberaal-conservatief,[5] maar doorgaans als rechts-populistisch, nationalistisch of radicaal-rechts wordt beschouwd.[6][7][8][9][10][11][12] De partij is met drie zetels geleid door Thierry Baudet vertegenwoordigd in de Tweede Kamer en met twee zetels in de Eerste Kamer.

FVD werd in 2015 opgericht als denktank door Baudet en Henk Otten en was actief tegenstander tijdens het Oekraïnereferendum.[13] In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 werd het een politieke partij die met twee zetels begon. In de jaren daarna groeide de partij en werd eenmaal de grootste partij bij de Provinciale Statenverkiezingen 2019. Daarna groeide FVD door tot de grootste ledenpartij van Nederland, maar verminderde het electorale succes. Zo behaalde de partij bij de Tweede Kamerverkiezingen 2021 acht zetels en leed de partij grote verliezen bij de Provinciale Statenverkiezingen 2023 ten opzichte van vier jaar daarvoor.

Sinds de oprichting heeft de partij te maken gehad met meerdere interne conflicten, waarbij partijleden uit de partij stapten of werden gezet. Een aantal van deze conflicten hebben ook geleid tot afsplitsingen. Op landelijk niveau gaat het daarbij om de Groep Otten, JA21, Belang van Nederland en de fractie-Frentrop.[14]

Geschiedenis

Denktank (2013-2016)

Forum voor Democratie is ontstaan uit een groep Nederlanders die begin 2013 pleitte voor een hernieuwd referendum over de overdracht van bevoegdheden naar de Europese Unie.[15] Hiertoe werd een comité opgericht dat een burgerinitiatief startte en handtekeningen verzamelde. Dit leidde tot een debat in de Tweede Kamer, waarin een meerderheid tegen dit voorstel voor referenda in geval van soevereiniteitsoverdracht stemde.[16] Namens het burgercomité hield Thierry Baudet een inleiding waarin hij aan de Kamerleden uitlegde dat volgens hem de Tweede Kamer op het punt staat om haar kernbevoegdheden kwijt te raken en de Nederlandse bevolking op het punt staat om haar zelfbeschikking te verliezen.[17][18]

Na afloop van deze stemming werd in 2015 Forum voor Democratie opgericht als denktank onder leiding van Baudet, dat echter ook een breder doel zou moeten dienen: de vernieuwing van de democratie in Nederland.[19] In 2015 nam Baudet samen met Jort Kelder en Arno Wellens het initiatief tot een parlementaire enquête rond de euro.[20] Na de invoering van de Referendumwet nam FVD samen met partner GeenPeil deel aan het Nederlands referendum over de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne.

Deelname aan Tweede Kamerverkiezingen 2017

Als reactie op het vermeende negeren van de referendumuitslag, werd Forum voor Democratie per 1 september 2016 omgezet in een politieke partij, opgericht door Baudet, Henk Otten en Rob Rooken.[21] De partij nam deel aan de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2017, waarbij FVD twee zetels behaalde. Deze werden ingenomen door Baudet en Theo Hiddema.

Eind 2017 ontstonden er interne strubbelingen in de snel groeiende partij. Diverse prominente leden uitten hun ongenoegen over het vermeende gebrek aan interne democratie onder het bestuur van Otten. Dit leidde in februari 2018 tot het royement van oud-VVD-senator Robert de Haze Winkelman en zijn partner Betty Jo Wevers.[22] Een week later stapte vanwege dezelfde kritiek Susan Teunissen, die als nummer drie op de kieslijst van 2017 stond, uit de partij.[23] Kort daarna werden ook Gert Reedijk, Freek Jan Berkhout en Arthur Legger geroyeerd als lid, nadat zij eerder in een brief aan de leden voor meer interne democratie hadden gepleit.[24] Eerder hadden uit onvrede over de koers van Baudet ook de partijprominenten Frank Ankersmit en partijsponsor Kees Eldering de partij de rug toegekeerd.[25][26] Ook medeoprichter Arno Wellens wilde anno 2017 niets meer met de partij te maken hebben.[27]

Provinciale Statenverkiezingen en afsplitsingen

Nadat de partij bij de Provinciale Statenverkiezingen 2019 de meeste stemmen kreeg, hield Thierry Baudet een overwinningstoespraak. Baudet sprak onder andere van "duurzaamheidsafgoderij" en "klimaathekserij", oikofobie en het tegengaan van "ongecontroleerde migratie". Ook gebruikte hij de beladen term 'boreaal'.[28]

In het begin van 2019 ontstond er een intern conflict toen bleek dat de positie van Otten als penningmeester had geleid tot financiële malversaties en diverse uitkeringen van gelden zonder intern overleg, hetgeen door zijn medebestuursleden Baudet en Rooken "een greep in de kas" werd genoemd. Otten had in zijn functies als penningmeester en bestuurslid afzonderlijk toegang tot de financiën en ledenadministratie van de partij en blokkeerde toelating van andere bestuursleden.[29]

Later bleek uit bankafschriften dat er slechts enkele honderden euro's op de partijrekening stonden, hetgeen enige tijd leidde tot een liquiditeitscrisis. Dit had tot gevolg dat er ontoereikende bedragen beschikbaar waren voor de campagne voor de verkiezingen voor het Europees Parlement. Daarnaast bleek dat Otten zonder overleg diverse bedragen uit de partijkas had overgemaakt voor gedane werkzaamheden, waaronder een betaling van €30.250 aan zichzelf, €145.000 aan zijn assistent Robert Baljeu en €9.860 aan zijn minnares.[29] Hiddema sprak van een "vertrouwensbreuk" en Otten werd gedwongen terug te treden als penningmeester en medewerker van de Tweede Kamerfractie.[30] Wel bleef hij aan als lijsttrekker voor de Eerste Kamer.[31]

Groep Otten

Kort daarvoor had Otten in een interview met NRC Handelsblad openlijk kritiek geuit op Baudet, die hij verweet de partij te veel naar rechts te trekken, waarna het interne conflict naar buiten werd gebracht. Otten werd daarop geroyeerd en ging zelfstandig verder als de Groep Otten (GO).[32] Vier Provinciale Statenleden sloten zich aan bij GO.[33][34][35] Op 20 augustus sloten ook Eerste Kamerleden Dorien Rookmaker en Jeroen de Vries zich aan bij GO, die aanvankelijk door Otten op de kandidatenlijst geplaatst waren.[36]

JA21

Eind november 2020 ontstond er wederom een intern conflict binnen de partij. Aanleiding waren gelekte app-gesprekken bij de jongerenorganisatie van FVD (JFVD), die racistisch en antisemitisch waren.[37] Baudet trok zich op 24 november terug als voorzitter en lijsttrekker voor de verkiezingen. Ook Hiddema en Cliteur trokken zich terug als lid van respectievelijk de Tweede en Eerste Kamer. Baudet kwam een dag later echter terug op zijn beslissing en kondigde een leiderschapsverkiezing aan. Meerdere prominenten kandidaten beschuldigden Baudet vervolgens van antisemitisme tijdens een teambuilding-uitje.[38] Het bestuur besloot uiteindelijk een ledenstemming uit te schrijven over de vraag of Baudet mocht blijven als partijleider, die plaatsvond op 3 en 4 december.[39][40][41] Baudet mocht volgens 76% van de stemmers aanblijven als partijleider.[42] Vanaf de onthullingen over de gelekte app-gesprekken stapten er vertegenwoordigers uit de partij, wat in een stroomversnelling kwam na nieuwe onthullingen en de uitslag van de leiderschapsverkiezing. Op landelijk niveau stapte de hele Europese delegatie uit de partij en stapten zeven van de twaalf leden uit de Eerste Kamerfractie en vormden de fractie-Van Pareren.[43] Een groot deel van deze vertegenwoordigers sloten zich uiteindelijk aan bij JA21, opgericht door Annabel Nanninga en Joost Eerdmans.

BVNL

Tijdens de coronacrisis stond FVD in toenemende mate kritisch tegenover de ernst van de coronacrisis en de proportionaliteit van de coronamaatregelen. Met dit als campagnethema wist de partij ondanks de conflicten van het voorgaande jaar acht zetels te halen bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021.

Rond 5 mei 2021 ontstond er ophef over de vergelijking die onder meer FVD trok op een poster tussen de coronamaatregelen en de bezetting van Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Onder meer FVD-Kamerlid Van Haga nam afstand van deze boodschap.[44] Voormalig VVD'er en onafhankelijk Tweede Kamerlid Wybren van Haga had zich in 2020 bij de FVD-fractie in de Tweede Kamer aangesloten[45][46] maar stapte onder meer vanwege deze poster in 2021 samen met Hans Smolders en Olaf Ephraim uit de Tweede Kamerfractie.[47][48] Enkele maanden later richtten zij een nieuwe FVD-afsplitsing op, Belang van Nederland (BVNL).

Stabilisatie en uitbouw

FVD-politici in Eindhoven tijdens de campagne voor de Europese verkiezingen van 2024

Sinds de afsplitsing van JA21 en BVNL is de partij steeds meer geradicaliseerd. Ook de benoeming van het met extreemrechts flirtende Tweede Kamerlid en ex-JFVD-leider Freek Jansen tot penningmeester van de partij in november 2021 wordt gezien als een symptoom van een radicalere rechtse koers.[49]

Bij de Provinciale Statenverkiezingen 2023 verloor de partij flink in vergelijking met de verkiezingen vier jaar eerder, waar de partij in 2019 nog 86 zetels had behaald. FVD bleef in elke provincie vertegenwoordigd, maar hield er in 2023 nog slechts vijftien over. In de daaropvolgende Eerste Kamerverkiezingen van mei behaalde FVD twee zetels.

In april 2023 werd bekend dat er volgens een aantal oud-medewerkers zowel bij de fractie als op het partijkantoor van het FVD sprake was van een onveilige, intimiderende en toxische werksfeer, racisme, antisemitisme, vrouwenhaat en homohaat. Volgens voormalig persvoorlichter Tom Gorny had dit voor een deel te maken met het excessieve drankgebruik van Baudet, die hierdoor onberekenbaar, intimiderend en soms gewelddadig werd.[50]

Ondertussen bouwde FVD de partij uit met het lanceren van de ForumApp waar ondernemers en leden van elkaars diensten gebruik kunnen maken en de wekelijkse talkshow Forum Inside. Op 14 september 2023 presenteerde FVD haar kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023 met in de top de zittende FVD-parlementariërs. De partij behaalde drie zetels, waarmee alleen Baudet, Jansen en Gideon van Meijeren hun zetel behielden.

Organisatie

Hoofdkantoor van Forum voor Democratie, gevestigd op de Herengracht te Amsterdam

De vereniging "Forum voor Democratie" is gevestigd te Amsterdam, net als de stichting "Forum for Democracy International". Binnen Forum voor Democratie is de algemene vergadering het hoogste orgaan. Hier wordt het politieke beleid besproken, met name van de fracties in de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal en de delegatie in het Europees Parlement. Ook kunnen op deze vergadering resoluties over het politieke beleid en organisatorische zaken worden aangenomen. Daarnaast bevestigen of wijzigen de leden op deze vergadering het verkiezingsprogramma. De leden verkiezen tevens de lijsttrekkers en leiders voor de fracties in de Tweede Kamer en het Europees Parlement. Daarnaast stellen de leden de kandidatenlijsten vast.[51]

Partijbestuur

Forum voor Democratie wordt geleid door het partijbestuur. De leden van het partijbestuur zijn Thierry Baudet (voorzitter), Freek Jansen (penningmeester) en Joris van den Oetelaar (secretaris).

Raad van advies

In de begintijd als partij had Forum voor Democratie een raad van advies, met als leden (niet per se gelijktijdig) voormalig VVD-senator Robert de Haze Winkelman, rechtsfilosoof Paul Cliteur, strafpleiter (later Kamerlid) Theo Hiddema, geschiedfilosoof Frank Ankersmit, bierbrouwer Harry Meens[52], Edmond Fokker van Crayestein, bankier Hugo Berkhout en politicoloog Arnout Maat. In maart 2017 werd deze echter weer opgeheven, zonder ooit te hebben gefunctioneerd.[53]

Jongerenorganisatie

De Jongerenorganisatie Forum voor Democratie, JFVD, werd op 30 maart 2017 opgericht als de politieke jongerenorganisatie van FVD en is gericht op mensen tussen de 14 en 27 jaar. De vereniging zei anno 2019 ruim 4000 leden te hebben.[54]

Wetenschappelijk bureau

Het Renaissance Instituut is het wetenschappelijk bureau van Forum voor Democratie. Het bureau geeft opdracht tot het uitvoeren van wetenschappelijke studies over maatschappelijke kwesties.

Forum Inside/Outside

Op 3 oktober 2022 lanceerde FVD de eerste live-uitzending van Forum Inside op het FVD-YouTubekanaal dat gepresenteerd wordt door Baudet, vaste gast Dekker en telkens een tafelgast. De eerste aflevering werd bekeken door ruim 70.000 kijkers. In het weekend van 9 en 10 september 2023 organiseert FVD een eigen festival nabij Huis De Voorst in Eefde met ondernemers uit de ForumApp, live muziek en sport.[55]

Vlaamse tak

Op 20 januari 2024 lanceerde FVD een nieuwe afdeling in Vlaanderen, waarmee ze wilde meedoen aan de Europese Parlementsverkiezingen in juni 2024. De partij haalde niet genoeg handtekeningen om op de Vlaamse stembiljetten te komen.[56] Baudet is de voorzitter van de Vlaamse tak.

Ledental

De ledenaantallen van FVD zijn hoog.[57] Over het aantal leden per 1 januari 2019 bestaan echter twijfels, zowel bij de accountant[58] als bij het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen.[57]

Jaar Aantal leden
2017 1.863[59]
2018 22.884
2019 30.674
2020 43.716
2021 45.322
2022 58.890
2023 61.284
2024 61.633

Bron: Forum voor Democratie - ledentallen (Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen)

Achterban

De achterban van FVD wordt grotendeels gevormd door voormalige VVD- en PVV-aanhang, voor wie de VVD te mild is op de gebieden Europese Unie en immigratie, maar de PVV te hard van toon is.[60] Naast het VVD-electoraat peilde EenVandaag dat FVD kiezers over het hele politieke spectrum naar zich toe trekt, maar onderzoek laat zien dat dit wel vaak kiezers met sterke populistische houdingen zijn.[61] Het grootste aandeel kiezers komt naast de VVD en PVV van CDA en SP. Een minderheid komt uit de oude achterban van GroenLinks, D66, 50PLUS en Partij voor de Dieren. FVD trekt niet alleen kiezers van bestaande partijen. 5% van de stemgerechtigden die niet stemde bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 stemde nu op Forum voor Democratie.[62][63]

In christelijke kringen zijn er ook bepaalde groeperingen met sympathie voor Forum voor Democratie.[64]

In november 2017 onthulde de Volkskrant dat FVD kan rekenen op steun van het extreemrechtse 'studiegenootschap' Erkenbrand, dat aanvankelijk ook de interesse van Baudet had.[65] Baudet en FVD distantieerden zich van de beweging, maar hielden daarbij geheim dat Baudet een dinerbijeenkomst had gehad met de rassentheoreticus Jared Taylor, die door Erkenbrand naar Nederland was gehaald.[66][67][68] Ook onder de online Alt-right-beweging is de partij populair.[69]

Bepaalde personen binnen Forum voor Democratie zijn meer conservatief ingesteld, andere zijn meer pragmatisch of conservatief-liberaal. Een deel van Forum voor Democratie heeft volgens een artikel van Het Financieele Dagblad ook affiniteit met het libertarische gedachtegoed.[70]

Standpunten

Economie en belastingen

Forum voor Democratie is een economisch neo-liberale partij die staat voor 'meer dynamiek' in de economische sector. Hierbij streeft Forum voor Democratie naar een kleinere overheid, minder regulering en meer bescherming van nationale bedrijven. Daarnaast wil Forum de schenkbelasting, erfbelasting en de kinderbijslag na het tweede kind afschaffen.

Directe democratie

De partij is voorstander van directe democratie en pleit voor invoering van bindende referenda, volksinitiatieven, een direct gekozen burgemeester en een direct gekozen minister-president. De partij is ook voorstander van een regering bestaande uit apolitieke experts en vindt dat topambtenaren opnieuw moeten solliciteren voor hun positie wanneer een nieuw kabinet wordt gevormd.[71]

Veiligheid en immigratie

Forum voor Democratie is voorstander van zwaardere straffen voor geweldsdelicten, zedendelicten en recidivisten en van berechting van niet-genaturaliseerde immigranten in hun land van herkomst. De partij pleit voor een verhoging van het defensiebudget naar 2% van het BBP naar de NAVO-norm en voor een (oud-)militair als Minister van Defensie.

Forum is voorstander van een strikter nationaal immigratiebeleid,[72] daarnaast is de partij voorstander van opvang van asielzoekers in de regio en een actief uitzetbeleid van illegalen, waarbij illegaliteit strafbaar wordt gesteld. Forum is voorstander van een 'Wet bescherming Nederlandse waarden'.[73]

Israël

FVD was in het Israëlisch-Palestijns conflict aanvankelijk voorstander van onvoorwaardelijke steun aan Israël, omdat het volgens de partij een bondgenoot, een succesvolle handelsnatie en een democratie is.[74] De partij stelt zich hierin echter neutraal op sinds de in 2023 begonnen oorlog tussen Israël en Hamas, waarbij ze kritiek uit op beide kanten.[75][76]

Soevereiniteit en Europese Unie

Forum voor Democratie is voorstander van het verstevigen van nationale soevereiniteit. De partij pleit voor een bindend referendum over de uittreding van Nederland uit de Europese Unie, een zogenoemde Nexit. Ook wil de partij de bevolking laten beslissen over het deelnemen aan een Europees leger en een Europees immigratie- en asielbeleid.[77] Daarnaast wil de partij een heroverweging van internationale handelsverdragen.

Klimaat en duurzaamheid

Forum voor Democratie is klimaatsceptisch en ontkent de wetenschappelijke consensus aangaande klimaatverandering.[78] Baudet stelde dat het klimaatakkoord de Nederlandse burger 1000 miljard euro zou gaan kosten,[79] terwijl andere berekeningen op een lager bedrag uitkomen.[80]

De partij is tegenstander van windturbines en zonneweiden in het Nederlandse landschap en is voorstander van onderzoek en innovatie naar nucleaire energie, thoriumonderzoek in het bijzonder. Forum pleit voor meer steun en waardering voor de agrarische sector en wil zowel de biologische als de gangbare landbouw ondersteunen.[81]

Forum voor Democratie is tegen vermindering van de maximale snelheid op snelwegen, een maatregel die inging tijdens de stikstofcrisis om de bouw tijdelijk van hun verplichtingen te ontzien.

Coronacrisis

Aan het begin van de coronacrisis bepleitte FVD een complete lockdown, later was ze tegen corona-maatregelen. De partij noemde in 2021 de coronacrisis een complot. De door FVD'ers gemaakte vergelijking van het coronabeleid met de Holocaust op de dag van de dodenherdenking leidde tot discussie en vervolgens een afsplitsing; drie Tweede Kamerleden waaronder Wybren van Haga verlieten de partij. In september 2021 verloor de partij een kort geding tegen YouTube - Google Inc. in Ierland over de verwijdering van beeldmateriaal dat daarop betrekking had. Het betrof twee video's die waren geüpload en door YouTube werden verwijderd omdat er sprake zou zijn van het verspreiden van medische desinformatie.[82][83]

Volksvertegenwoordiging

Tweede Kamer

Zie Lijst van Tweede Kamerleden voor Forum voor Democratie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Verkiezingsjaar Lijsttrekker Kandidatenlijst Aantal stemmen % van de stemmers Aantal behaalde zetels Kabinetsdeelname
2017 Thierry Baudet Kandidatenlijst 187.162 1,78 2 / 150 –
2021 Kandidatenlijst 523.083 5,02 8 / 150 –
2023 Kandidatenlijst 232.963 2,23 3 / 150

Eerste Kamer

Zie Lijst van Eerste Kamerleden voor Forum voor Democratie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Verkiezingsjaar Lijsttrekker Kandidatenlijst Aantal stemmen[84] % van de stemmen[85] Aantal behaalde zetels
2019 Henk Otten Kandidatenlijst 27.473 15,87 12 / 75
2023 Johan Dessing Kandidatenlijst 4.866 2,72 2 / 75

Europees Parlement

Zie Lijst van Europarlementariërs voor Forum voor Democratie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Verkiezingsjaar Lijsttrekker Kandidatenlijst Aantal stemmen % van de stemmers Aantal behaalde zetels
2019 Derk Jan Eppink Kandidatenlijst 602.507 10,96 3 / 26 - 4 / 29[86]

Provincies

Provincie Zetels 2019 Zetels 2023
Groningen (provincie)Vlag Groningen (provincie) Groningen 5 van 43 1 van 43
FrieslandVlag Friesland Friesland 6 van 43 1 van 43
DrentheVlag Drenthe Drenthe 6 van 41 1 van 43
OverijsselVlag Overijssel Overijssel 6 van 47 1 van 47
FlevolandVlag Flevoland Flevoland 8 van 41 2 van 41
GelderlandVlag Gelderland Gelderland 8 van 55 1 van 55
Utrecht (provincie)Vlag Utrecht (provincie) Utrecht 6 van 49 1 van 49
Noord-HollandVlag Noord-Holland Noord-Holland 9 van 55 2 van 55
Zuid-HollandVlag Zuid-Holland Zuid-Holland 11 van 55 2 van 55
ZeelandVlag Zeeland Zeeland 5 van 39 1 van 39
Noord-BrabantVlag Noord-Brabant Noord-Brabant 9 van 55 1 van 55
LimburgVlag Limburg Limburg 7 van 47 1 van 47
Nederland 86 van 570 15 van 572

Gemeenten

Gemeenteraadsverkiezingen
Jaar Stemmen % Zetels
2018 20.015 0,3% 3
2022 76.720 1,2% 48

Forum voor Democratie nam bij de Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2018 alleen deel in Amsterdam,[87] waar de partij onder aanvoering van Annabel Nanninga drie zetels haalde.[88] In april 2020 werd Anton van Schijndel uit de fractie gezet en ging verder als de Liberaal-Conservatieve Fractie.[89] In december 2020 stapten de resterende raadsleden uit de landelijke partij en gingen verder als de Onafhankelijke Raadsfractie (ORF). Hierdoor kwam Van Schijndel weer in de genade van Baudet en werd hij wederom de vertegenwoordiger van FVD in de Amsterdamse gemeenteraad.[90]

Bij de herindelingsverkiezingen van 24 november 2021 behaalde FVD in de vier gemeenten samen zeven zetels. Forum voor Democratie heeft bij de gemeenteraadsverkiezingen 2022 deelgenomen in vijftig gemeenten.[91] De partij haalde 48 zetels, alleen in Almere, Lelystad en Hoogeveen werd meer dan één zetel gehaald (in alle drie gemeenten twee zetels). Op 23 november 2022 werden tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen gehouden in Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne dat werd samengevoegd tot Voorne aan Zee waar FVD 1 zetel haalde.

Hoogheemraadschap

FVD heeft nooit meegedaan met waterschapsverkiezingen, maar is sinds september 2023 met één zetel vertegenwoordigd in het college van hoofdingelanden (CHI) van hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, omdat Theo Kwakman als CHI-lid van BVNL overstapte naar FVD.[92]

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ Financieel jaarverslag 2017. Geraadpleegd op 10 maart 2021. Gearchiveerd op 29 april 2021.
  2. ↑ Aalberts, C (2020) De partij dat ben ik. Amsterdam: Uitgeverij Jurgen Maas.
  3. ↑ Ledentallen Nederlandse politieke partijen per 1 januari 2024, Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen, 28 februari 2024.
  4. ↑ Een culturele wapenstilstand zit er niet in, NRC, 7 februari 2020, geraadpleegd op 12 september 2020. Gearchiveerd op 4 februari 2021.
  5. ↑ Zomermanifest, forumvoordemocratie.nl
  6. ↑ De nieuwe politieke kaart van Nederland: versnippering in beeld, NOS, 23 maart 2019. Gearchiveerd op 22 april 2023.
  7. ↑ Weghonen van populistisch rechts is geen optie meer, de Volkskrant, 22 maart 2019. Gearchiveerd op 22 april 2023.
  8. ↑ Zal Forum voor Democratie slagen waar de PVV dat niet deed?, Trouw, 29 maart 2019. Gearchiveerd op 18 april 2023.
  9. ↑ Sjoerd de Jong, Waarom noemt de krant PVV en Forum voor Democratie niet extreem-rechts?. NRC Handelsblad. Gearchiveerd op 3 april 2021. Geraadpleegd op 27 april 2021.
  10. ↑ Rooduijn, Matthijs, De ideologie van Forum voor Democratie. Stuk Rood Vlees (21 maart 2019). Gearchiveerd op 24 juni 2021. Geraadpleegd op 17 juni 2021.
  11. ↑ Sjoerd de Jong, "Waarom noemt de krant PVV en Forum voor Democratie niet extreem-rechts?", NRC, 3 april 2021. Geraadpleegd op 20 december 2023.
  12. ↑ Vier tinten uiterst rechts? Radicaal-rechtse partijen in vergelijking. www.montesquieu-instituut.nl. Geraadpleegd op 20 december 2023.
  13. ↑ Otten: prominente FvD'ers kregen substantiële bedragen uit partijkas, NOS, 28 juli 2019. Gearchiveerd op 18 april 2023.
  14. ↑ Scheuring in Forum: Kamerleden Van Haga, Smolders en Ephraim weg. NOS. Geraadpleegd op 13 mei 2021.
  15. ↑ Mini-docu: Wat wil Forum voor Democratie? 6 november 2016. Gearchiveerd op 18 april 2023.
  16. ↑ Debat burgerinitiatief geen EU bevoegdhedenoverdracht zonder referendum Tweede Kamer, 21 januari 2014. Gearchiveerd op 1 juni 2023.
  17. ↑ Burgerforum-EU vangt bot in Kamer NOS.nl, 22 januari 2014. Gearchiveerd op 21 april 2023.
  18. ↑ Onvoldoende steun in Tweede Kamer voor burgerinitiatief Elsevier, 21 januari 2014. Gearchiveerd op 6 juni 2023.
  19. ↑ Forum voor Democratie Partijgeschiedenis Rijksuniversiteit Groningen, Paul Lucardie. Gearchiveerd op 7 maart 2023.
  20. ↑ Deftige elites van Nederland, u lokt een Nexit uit NRC Handelsblad, 23 juni 2016. Gearchiveerd op 21 oktober 2022.
  21. ↑ Baudet draagt Henk Otten als eerste FvD-lijsttrekker Senaat NU.nl, 8 november 2018. Gearchiveerd op 3 juni 2023.
  22. ↑ Baudet zet tweetal uit partij na conflict over partijdemocratie. NOS.nl, 6 februari 2018. Gearchiveerd op 22 april 2023.
  23. ↑ Thierry Baudet verliest derde FvD-lid: Susan Teunissen zegt lidmaatschap op. de Volkskrant, 9 februari 2018. Gearchiveerd op 17 februari 2018.
  24. ↑ Opnieuw kritische FvD-leden uit partij gezet. De Telegraaf, 16 februari 2018. Gearchiveerd op 22 april 2023.
  25. ↑ Ook historicus Ankersmit weg bij Forum uit onvrede over koers Baudet. de Volkskrant, 8 februari 2018. Gearchiveerd op 17 februari 2018.
  26. ↑ Miljonair Kees Eldering ook uit partij Baudet. De Telegraaf, 7 februari 2018. Gearchiveerd op 14 mei 2023.
  27. ↑ Op dit zorgvuldig opgebouwde netwerk steunt Baudet. NRC.nl, 3 november 2017. Gearchiveerd op 4 november 2022.
  28. ↑ De opmerkelijkste overwinningsspeech in de Nederlandse politieke geschiedenis ontleed, de Volkskrant, 21 maart 2019. Gearchiveerd op 4 april 2023.
  29. ↑ a b FVD, Partij beëindigt lidmaatschap Otten. Financiële malversaties en bestuurlijk wangedrag onaanvaardbaar.. Forum voor Democratie (28 juli 2019). Gearchiveerd op 11 oktober 2019. Geraadpleegd op 8 december 2019.
  30. ↑ Scheuring dreigt in Forum voor Democratie na opstappen Henk Otten. Trouw, 25 april 2019. Gearchiveerd op 26 april 2019.
  31. ↑ De enige die Henk Otten nog uit de Eerste Kamer kan houden, is Henk Otten zelf. Trouw, 26 april 2019. Gearchiveerd op 28 april 2019.
  32. ↑ Otten wil eigen politieke beweging: 'Opgelucht dat ik van Baudet af ben', NOS, 29 juli 2019. Gearchiveerd op 1 juni 2023.
  33. ↑ nos.nl Zeeuws Statenlid stapt uit Forum voor Democratie, 19 augustus 2019. Geraadpleegd op 3 september 2019. Gearchiveerd op 16 september 2019.
  34. ↑ volkskrant.nl Opnieuw stapt FvD-Statenlid over naar partij van Henk Otten, 2 september 2019. Geraadpleegd op 3 september 2019. Gearchiveerd op 2 september 2019.
  35. ↑ Weer Statenlid van FvD naar nieuwe partij Otten, NOS, 23 augustus 2019. Gearchiveerd op 21 april 2023.
  36. ↑ nos.nl Baudet: ongeloofwaardig dat senatoren om koers zijn vertrokken, 19 augustus 2019. Geraadpleegd op 3 september 2019. Gearchiveerd op 14 september 2019.
  37. ↑ FVD-jongeren 'fascistisch' en 'antisemitisch' in appgroepen. HP/De Tijd (28 april 2020). Gearchiveerd op 30 april 2021. Geraadpleegd op 14 mei 2021.
  38. ↑ Rutten, Rik, Meerdere FVD-prominenten zeggen dat Baudet antisemitische uitspraken deed. Gearchiveerd op 27 maart 2023.
  39. ↑ FAQ inzake bindend referendum partijleider FVD, fvd.nl, bezocht 4-12-2020
  40. ↑ Tobias den Hartog, Eerdmans? Hiddema? Vlaardingerbroek? Wie gaat het nu doen bij Forum?. Het Parool (24 november 2020). Gearchiveerd op 25 januari 2021. Geraadpleegd op 25 november 2020.
  41. ↑ Frank Hendrickx, Bestuur Forum vraagt leden om Baudet uit partijbestuur te zetten. de Volkskrant (25 november 2020). Gearchiveerd op 25 januari 2021. Geraadpleegd op 25 november 2020.
  42. ↑ den Hartog, Tobias, "Baudet wint referendum, Europarlementariërs breken met partij", 'Algemeen Dagblad', 4 december 2020. Gearchiveerd op 27 december 2020. Geraadpleegd op 25 december 2020.
  43. ↑ Senatoren gaan na vertrek bij FVD door als Fractie-Van Pareren NU.nl, 1 december 2020. Gearchiveerd op 22 april 2023.
  44. ↑ Van Haga neemt afstand van 5 mei-poster van Forum voor Democratie. NOS (6 mei 2021). Gearchiveerd op 14 mei 2021. Geraadpleegd op 13 mei 2021.
  45. ↑ Van Haga (ex-VVD); wel lid FVD, maar niet van FVD-fractie, parlement.com, 22 mei 2020. Gearchiveerd op 8 april 2023.
  46. ↑ Parlement.com. Gearchiveerd op 26 mei 2023.
  47. ↑ Peek, Simone, Van Haga en twee Kamerleden breken met Forum voor Democratie. NRC Handelsblad (13 mei 2021). Gearchiveerd op 5 augustus 2021. Geraadpleegd op 13 mei 2021.
  48. ↑ Scheuring in Forum: Kamerlid Van Haga splitst zich af met twee anderen. nos.nl. Geraadpleegd op 13 mei 2021.
  49. ↑ Forum voor Democratie heeft zijn masker afgezet: de ‘juisten’ zijn nu over. Het Parool, 19 november 2021. Gearchiveerd op 28 september 2022.
  50. ↑ (Ex-)medewerkers van Forum voor Democratie klappen uit de school: ‘Het was intimiderend, onveilig, toxisch, alles’. Het Parool, 7 april 2023. Gearchiveerd op 9 april 2023.
  51. ↑ Pdf-document Bevoegdheden algemene vergadering Forum voor Democratie, geraadpleegd op 11 maart 2019 (gearchiveerd)
  52. ↑ Baas Alfa-brouwerij bij Forum voor Democratie, 1Limburg, 30 december 2016. Gearchiveerd op 19 september 2021.
  53. ↑ J. de Vries, Ook historicus Ankersmit weg bij Forum uit onvrede over koers Baudet, de Volkskrant, 8 februari 2018. Gearchiveerd op 9 februari 2018.
  54. ↑ Ledenaantal JFVD, geraadpleegd op 9 maart 2019. Gearchiveerd op 4 mei 2020.
  55. ↑ Thierry Baudet begint verkiezingscampagne op chique landgoed, gemeente Lochem voelt zich overvallen de Gelderlander, 1 augustus 2023. Gearchiveerd op 2 augustus 2023.
  56. ↑ Vlaamse FvD niet verkiesbaar in Europees Parlement, NOS, 13 april 2024. Geraadpleegd op 13 april 2024.
  57. ↑ a b Forum voor Democratie ledentallen per jaar Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen, 26 januari 2019. Gearchiveerd op 7 maart 2023.
  58. ↑ De basis voor oordeelonthouding. Gearchiveerd op 18 februari 2021. Geraadpleegd op 18 oktober 2020.
  59. ↑ Voerman, Gerrit, GEZAMENLIJK LEDENTALNEDERLANDSE POLITIEKE PARTIJEN STIJGT AANZIENLIJK. Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (7 februari 2018). Gearchiveerd op 14 april 2021. Geraadpleegd op 24 februari 2021.
  60. ↑ De aantrekkingskracht van Baudet, EenVandaag, 5 september 2017. Geraadpleegd op 31 oktober 2017. Gearchiveerd op 7 november 2017.
  61. ↑ B. Geurkink, A. Zaslove, R. Sluiter & K. Jacobs, Pdf-document‘Populist Attitudes, Political Trust, and External Political Efficacy: Old Wine in New Bottles?'. Political Studies, 2019. Gearchiveerd op 18 april 2023.
  62. ↑ Peiling achterban, EenVandaag, 26 februari 2019. Geraadpleegd op 9 maart 2019. Gearchiveerd op 9 december 2021.
  63. ↑ Onderzoek achterban, NRC, 21 maart 2019. Geraadpleegd op 25 april 2019. Gearchiveerd op 25 april 2019.
  64. ↑ Hoe rechtzinnige katholieken samen met ‘cultuurchristenen’ de strijd aanbinden tegen links De Volkskrant. Gearchiveerd op 22 april 2023.
  65. ↑ Factsheet extreem rechts in Nederlandse gemeentes, update mei 2018. Anne Frank Stichting. Gearchiveerd op 26 juli 2018.
  66. ↑ Baudet sprak uren met ideoloog Alt-right. NRC Handelsblad (20 december 2017). Gearchiveerd op 28 maart 2023.
  67. ↑ A. Kranenberg, Alt-right in Nederland: Hoe Erkenbrand zich opmaakt voor de strijd om een blanke natie. de Volkskrant, 19 november 2017. Geraadpleegd op 5 juni 2018. Gearchiveerd op 26 juli 2018.
  68. ↑ S. Kouters, Thierry Baudet beschouwt critici die hem in nazihoek duwen als 'patiënten': 'Ik pathologiseer hun reactie'. de Volkskrant, 23 december 2017. Geraadpleegd op 5 juni 2018. Gearchiveerd op 26 juli 2018.
  69. ↑ Alt-right-beweging juicht op het web hard voor Baudet. NRC Handelsblad (16 maart 2017). Gearchiveerd op 4 juni 2023.
  70. ↑ FvD wil het onmogelijke: Ayn Rand verenigen met Michel Houellebecq fd.nl. Gearchiveerd op 21 april 2023.
  71. ↑ Kartelbestrijding | Forum voor Democratie (gearchiveerd)
  72. ↑ Rafiek de Bruin (4 oktober 2018). Baudet(FvD); 'Wij willen het Australisch immigratiemodel en dus zelf bepalen wie er binnenkomt!'.
  73. ↑ Verkiezingsprogramma 2017. Forum voor Democratie. Geraadpleegd op 11 oktober 2017 (gearchiveerd)
  74. ↑ Hoe denkt Thierry Baudet over Israël? joods.nl, 22 maart 2019. Gearchiveerd op 4 december 2022.
  75. ↑ Baudet steunt Israël niet meer, en dat is exemplarisch voor een kentering op de radicaal-rechtse flank, NRC, 11 oktober 2023. Geraadpleegd op 13 maart 2024.
  76. ↑ Israëldraai FVD komt niet uit de lucht vallen, Reformatorisch Dagblad, 21 oktober 2023. Geraadpleegd op 13 maart 2024.
  77. ↑ EU-standpunt, interview Het Financieele Dagblad, geraadpleegd op 9 maart 2019. Gearchiveerd op 7 november 2020.
  78. ↑ Baudet moet de Wilders worden die wél levert. AD, 6 maart 2019. Gearchiveerd op 29 september 2022.
  79. ↑ Gaat het klimaatbeleid Nederland écht 1.000 miljard euro kosten? volkskrant.nl. Gearchiveerd op 2 juni 2019.
  80. ↑ De ongemakkelijke ‘feitentwist’ van Thierry Baudet. NRC Handelsblad, 23 februari 2019. Gearchiveerd op 29 september 2022.
  81. ↑ FVD Gelderland: Landbouw forumvoordemocratie.nl
  82. ↑ vonnis 15 september 2021 rectbank Amsterdam
  83. ↑ YouTube mocht filmpjes met toespraak Baudet over corona verwijderen. Gearchiveerd op 19 maart 2023.
  84. ↑ Gewogen stemmen na toepassing van de stemwaardefactor.
  85. ↑ Percentage na toepassing van de stemwaardefactor.
  86. ↑ Na de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie op 31 januari 2020 werd aan FVD een extra zetel toegewezen.
  87. ↑ N. Toren, FvD bij raadsverkiezingen alleen in Amsterdam, elders zoekt Baudet naar allianties. de Volkskrant, 14 juni 2017. Gearchiveerd op 2 januari 2018.
  88. ↑ Annabel Nanninga lijsttrekker FvD Amsterdam! Forum voor Democratie, 22 oktober 2017. Gearchiveerd op 28 juli 2019.
  89. ↑ Ruben Koops, Door Covid-19 zijn strubbelingen in de Stopera snel vergeten. Het Parool (25 april 2020). Gearchiveerd op 28 april 2023. Geraadpleegd op 14 mei 2021.
  90. ↑ Het Parool, Naam Forum terug in raad met terugkeer Van Schijndel. Het Parool (14 december 2020). Gearchiveerd op 15 mei 2021. Geraadpleegd op 14 mei 2021.
  91. ↑ Forum voor Democratie doet in 50 gemeenten mee aan verkiezingen. nos.nl. Geraadpleegd op 25 februari 2022.
  92. ↑ Forum komt in het HHNK-bestuur. Overstap van boze BVNL’er zorgt voor eerste waterschapszetel in Nederland (27 september 2023), Noordhollands Dagblad. Geraadpleegd op 3 oktober 2023.
· · Sjabloon bewerken
Vlag van Nederland
Tweede Kamer:Partij voor de Vrijheid (37) · GroenLinks-PvdA (25) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (24) · Nieuw Sociaal Contract (20) · Democraten 66 (9) · BoerBurgerBeweging (7) · Christen-Democratisch Appèl (5) · Socialistische Partij (5) · DENK (3) · Partij voor de Dieren (3) · Forum voor Democratie (3) · Staatkundig Gereformeerde Partij (3) · ChristenUnie (3) · Volt (2) · JA21 (1)
Eerste Kamer:BoerBurgerBeweging (16) · GroenLinks-PvdA (14) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (10) · Christen-Democratisch Appèl (6) · Democraten 66 (5) · Partij voor de Vrijheid (4) · Partij voor de Dieren (3) · JA21 (3) · Socialistische Partij (3) · ChristenUnie (3) · Forum voor Democratie (2) · Volt (2) · Staatkundig Gereformeerde Partij (2) · 50PLUS (1) · Onafhankelijke Politiek Nederland (1)
Europees Parlement:Partij van de Arbeid (6) · Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (5) · Christen-Democratisch Appèl (5) · GroenLinks (3) · ChristenUnie (1) · Staatkundig Gereformeerde Partij (1) · Forum voor Democratie (1) · Democraten 66 (1) · Partij voor de Dieren (1) · JA21 (1) · Meer Directe Democratie (1) · onafhankelijken (2 ex-JA21, 1 ex-D66)

(aantal zetels tussen haakjes)