Roždace

Roždace
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Pčinjski
Grad	Vranje
Gradska opština	Vranje
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	47
Geografija
Koordinate	42°40′30″N 21°50′14″E / 42.675°N 21.837333°E / 42.675; 21.837333
Nadmorska visina	630 m
Roždace Roždace (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	17507
Pozivni broj	017
Registarska oznaka	VR

Koordinate: 42° 40′ 30" SGŠ, 21° 50′ 14" IGD Roždace je naselje u Poljanici, grad Vranje u Pčinjskom okrugu u Srbiji. Pripada Mesnoj zajednici Vlase, a od ovog sela udaljeno je oko 2 km. Prema popisu iz 2002. bilo je 47 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 56 stanovnika).

Istorija i opis sela

Roždace je razmešteno u izvorišnom delu Roždačke reke, oko njene pritočice Mala reka i doline Račevac, na mestima zvanim Spanički kamen, Ravne bare, Balinovo kućište, Katerski rid i proteže se sve do Orlove čuke (1274 m) i Zdravčeg kamena. U selo se stiže iz Vlasa solidnim putem uz Roždačku reku. Iz drugih, okolnih, sela pristup je znatno teži zbog visova koji dominiraju okolinom sela.

Najpoznatiji izvori vode su Lepa voda, Zeleniče, Vrčva, Čorin kladanac, Lazarov kladanac, Pašinica i Blagune.

Na istoku je selo Stance, na severu Vlase i Dragobužde, na zapadu deo Trstene , visovi Crni kamen i Orlova čuka a na jugu deo Stanca i Dobrejanca.

Selo je razbijenog tipa, od mahala mogu se izdvojiti Čorbadžici, Savinci i Račevac. Do 1878. godine ovo je selo sa obližnjim Stancem činilo jedno selo: Stance je bilo Donja, a Roždace Gornja mahala.

Roždace spada u najnovija sela Poljanice. Prema zapisu R. T. Nikolića, zaselio ga je Gruja Duruk, koji se doselio iz Masurice. Bio je hajduk. Doselio se prvo u Gradnju, gde se i oženio. Roždace je onda imalo gospodara Turčina, od koga je Gruja Duruk kupio celo selo (zemlju) za 60 groša i tamo se preselio, negde oko 1780. godine. Od njega vode poreklo svi stanovnici sela Roždaca, po čemu je i dobilo ime (roždaci = rođaci). Samo je nekoliko njih privedeno, posinjeno i prizećeno. U početku su živeli u velikoj zadruzi koja je bila poznata u celoj Poljanici, a zvali su se Duruci. Od njih su nastale porodice Stošići, Cvetkovići, Ivanovići, Stamenkovići i Jovići. Privedeni su u selu: Jova Pavlović iz Golemog Sela, Dimitrije Mijajlović iz Vlasa, Dimitrije Spasić iz Kruševe Glave i Milan Avramović iz Streška.

Stanovništvo se je bavilo poljoprivredom, posebno stočarstvom i ratarstvom, u manjoj meri voćarstvom. U višim predelima sela ima dosta hrastove a naročito bukove šume, pa je seča, prerada i prodaja ogreva i drvene građe dobar izvor prihoda stanovništva. Roždačka planina (obronci Orlove čuke) poznata je širom Poljanice kao izvor kvalitetne bukove građe koja se odvozi u strugare okolnih gradova. Na visoravnima ove planine ima staništa divljih svinja i srna, što često privlači lovce iz Vranja i Poljanice.

Seoska slava (krste, litije) je u Belu nedelju ili Trojice.

Demografija

U naselju Roždace živi 41 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosi 49,7 godina (46,2 kod muškaraca i 54,1 kod žena). U naselju ima 18 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,61.

Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	250	^[1]
1953.	242
1961.	212
1971.	141
1981.	101
1991.	56	56
2002.	47	47

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			47	100.0%
nepoznato			0	0.0%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]


	m	ž
?	0	0
80+	1	2
75-79	2	2
70-74	0	3
65-69	6	3
60-64	3	1
55-59	0	2
50-54	1	1
45-49	1	1
40-44	0	0
35-39	1	1
30-34	3	1
25-29	3	1
20-24	1	0
15-19	1	1
10-14	0	0
5-9	3	0
0-4	0	2
prosek	46.2	54.1

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	37	40	45	31	27	22	18

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	5	5	3	3	1	1	-	-	-	-	2.61

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	23	6	13	3	1	-	19

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	-	13	5	1	-

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	14	9	-	-	5	-	-	-	-	-
Ženski	13	11	-	-	2	-	-	-	-	-
Oba	27	20	-	-	7	-	-	-	-	-
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ženski	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Oba	-	-	-	-	-	-	-	-	-

Reference

↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Literatura

Rista T. Nikolić, Poljanica i Klisura, izdanje 1905. godine, strana 182. (Srpski etnografski zbornik, Beograd, knjiga IV, Srpska kraljevska akademija).