Ismail Kadare

Ismail Kadare
Ismail Kadare u Zürichu
Biografske informacije
Rođenje	28. 1. 1936. (1936-01-28) (dob: 88) Đirokastra
Nacionalnost	Albanac
Obrazovanje
Zanimanje	Pisac i novinar
Opus
Jezik	Albanski
Znamenita djela
General mrtve armade Tvrđava Palata snova Piramida
Potpis

Ismail Kadare (Đirokastra, 1936) je svjetski poznati albanski pisac. Trenutno živi i radi u Parizu.

Biografija

Kadare je rođen 28. siječnja 1936. u gradu Gjirokastru (Gjirokastër / Gjirokastra) na jugu Albanije, u obitelji skromnog sudskog službenika. Majka mu potječe iz imućne porodice pa odrasta u liberalnoj i obrazovanoj građanskoj sredini. Djetinjstvo i rodni grad (pod naizmjeničnom talijanskom odnosno grčkom okupacijom tijekom Drugog svjetskog rata) opisuje u romanu Kronikë në gur (Kronika u kamenu).

Studira na Sveučilištu u Tirani i na Zavodu za književnost Maksim Gorki u Moskvi.^[1]

Šezdesetih godina XX. stoljeća radi kao novinar i urednik te počinje objavljivati poeziju. Godine 1963. objavljuje prvi roman, Gjenerali i ushtrisë së vdekur (General mrtve vojske), koji doživljava uspjeh i u zemlji i u inozemstvu. Po romanu je 1983. snimljen istoimeni film s Marcellom Mastroiannijem u glavnoj ulozi.^[2][3]

Otad redovno objavljuje brojna djela koja su ga učinila jednim od najvažnijih europskih pisaca XX. stoljeća. Među njima se posebno ističe Pallati i ëndrrave (Palača snova, 1981.), politička alegorija čija je radnja smještena u osmanski Istanbul, ali kojom Kadare na suptilan način kritizira komunistički režim Envera Hoxhe.^[4][5]

Godine 1990., pred sam pad komunizma u Albaniji, dobiva azil u Francuskoj. Azil je zatražio zbog, kako kaže, nepomirljivosti istinskog književnog stvaralaštva i diktature; "Pisac je prirodni neprijatelj diktature". Kadare ostaje u Francuskoj do 1999., kad se vraća u Albaniju. Trenutačno živi u objema zemljama, na relaciji Tirana-Pariz.^[6]

Odabrana djela

• Gjenerali i ushtrisë së vdekur (General mrtve vojske, 1963.);
• Kështjella (Tvrđava, 1970.);
• Kronikë në gur (Kronika u kamenu, 1971.);
• Dimri i madh (Velika zima, 1977.);
• Ura me tri harqe (Most na tri luka, 1978.);
• Kamarja e turpit (1978);
• Kush e solli Doruntinën (1980);
• Pallati i ëndrrave (Palača snova, 1981.);
• Koncert në fund të dimrit (Koncert na kraju zime, 1988.);
• Piramida (1992.);
• Spiritus (1996);
• Lulet e ftohta të marsit (2000);
• Përballë pasqyrës së një gruaje (2001.);
• Jeta, loja dhe vdekja e Lul Mazrekut (2002.);
• Pasardhësi (2003);
• Razgovor o brilijantima jednog decembarskog popodneva (2013);
• Lutka (Kukulla, 2015)

Nagrade, priznanja, članstva

• Dopisni član Akademije moralnih i političkih znanosti u Parizu;
• Dobitnik odličjâ francuske Legije časti;
• Dobitnik nagrade Prix mondial Cino Del Duca 1992.;
• Dobitnik nagrade Herder 1998.;
• Dobitnik nagrade Man Booker International 2005.;
• Dobitnik nagrade Princ od Asturije 2009.;
• Dobitnik nagrade Jerusalem 2015.;
• Dobitnik nagrade Letërsia shqipe 2017.;
• Dobitnik nagrade Nonino 2018.

Reference

Ismail Kadare na Wikimedijinoj ostavi