1555

Ovo je članak o godini 1555.

Godina 1555 (MDLV) bila je redovna godina koja počinje u utorak (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).

Događaji

• 22. 1. - Burmanski kralj Bayinnaung srušio Kraljevinu Ava na severu zemlje.

• 4. 2. - John Rogers spaljen u Londonu - prvi protestantski mučenik za vreme "Krvave" Mary I od Engleske.
• 5. 2. - Carev brat Ferdinand otvara Augsburški sabor za rešenje političko-crkvenih pitanja u Rajhu.
• veljača - Bosanski Turci opet robe na krajini, ispod Krupe i Pedlja; Petar Erdedi zatim četovao u Bosni do Kamengrada (obostrano kršenje primirja)^[1].

• 7. 4. - Ferdinandov poslanik de Busbecq stigao u Amasiju kod sultana Sulejmana - dogovoreno samo produženje primirja na šest mjeseci, sultan traži povratak Erdelja Ivanu II Zapolji^[1].
• 9. 4. - 1. 5. - Čitav pontifikat pape Marcela II.
• 17. 4. - Posle duge španske opsade predala se Republika Siena - većim delom predata Firentinskom Vojvodstvu, Montalcino se odupire još četiri godine.

• 23. 5. - Gian Pietro Carafa postaje papa Pavao IV. (do 1559).
• 29. 5. - Mir iz Amasije okončava Osmansko-safavidski rat (1532–1555): Osmanlije dobile Irak sa Bagdadom i izlaskom na Persijski zaliv, Gruzija i Jermenija podeljene; sledi 22 godine mira.

• 14. 7. - Papska bula Cum nimis absurdum, Jevreji u Rimu moraju živeti u getu.
• 23. 7. - Humayun se posle 15 godina vratio u Indiju - obnovljena vlast Mogula.

• kolovoz-rujan - Budimski beglerbeg zauzima mjesta u vespremskoj i šimeškoj županiji (npr. Kapošvar).

• 25. 9. - Augsburški mir između katolika i luterana u Nemačkoj - princip Cuius regio, eius religio.

• ca. 15. 10. - Dvije age iz Pakraca došle od Vrbovca, ali suzbijene^[2].
• 25. 10. - Karlo V. oglašava svoju abdikaciju (ispunjenu sledećeg avgusta).
  • brat Ferdinand dobija titulu svetog rimskog cara.
  • sin Filip dobija Špansku imperiju (sa Nizozemskom, Napuljem i Lombardijom).

• 1. 11. - Francuski hugenoti osnovali koloniju France Antarctique u Brazilu (Portugalci je uništili 1567).

Tokom/tijekom godine

• Petar Hektorović beleži Ribanje i ribarsko prigovaranje (objavljeno 1568).
• Rustem-paša Opuković je ponovo veliki vezir (do smrti 1561).
• Ludovico Beccadelli nadbiskup Dubrovnika 1555-64.
• Ivan Grozni prihvatio molbu Hilandaraca da bude njihov zaštitnik i darodavac^[3].
• Po predanju gorela pravoslavna crkva u Sarajevu^[4].
• Prema Pečevijevom svedočenju, oko 962. A. H. (1554-55) otvoreni prvi kafići u Carigradu (i Evropi).
• U Engleskoj čartirana Moskovska kompanija za trgovinu sa Rusijom.
• Orlando di Lasso objavio prvu knjigu madrigala.
• Prvo izdanje Nostradamusovih "Proročanstava"

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1555.

• 21. 4. - Ludovico Carracci, slikar († 1619)
• 6. 10. - Ferenc Nádasdy, plemić († 1604)
• François de Malherbe, pesnik († 1628)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1555.

• 23. 3. - Papa Julije III. (* 1487)
• 12. 4. - Huana I od Kastilje (* 1479)
• 18. 4. - Polydore Vergil, istoričar (* ca. 1470)
• 1. 5. - Papa Marcel II. (* 1501)
• 25. 5. - Gemma Frisius, matematičar, kartograf itd. (* 1508)
• 25. 5. - Anri II od Navare (* 1503)
• 21. 11. - Georgius Agricola, naučnik (* 1494)
• pribli. - Nikola Dimitrović, pjesnik (* ca. 1510)

Reference

• Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)