1469

Godina 1469 (MCDLXIX) bila je redovna godina koja počinje u nedjelju (1. 1. po julijanskom kalendaru).

Događaji

• siječanj? - Ivan Česmički je drugi ban Hrvatske i Dalmacije uz Ivana Tuza (neučinkoviti).

+ Mlečani šalju izaslanike ne bi li pomirili Frankopane i Kurjakoviće - Turci ne prestaju s napadima od prošle godine.

• 11. 2. - Uzun Hasan pobedio Abu Sa'id Mirzu u Persiji.
• 12. 2. - Češki rat: kralj Matija zauzeo zamak Špilberk kod Brna i nastavlja u Češku.
• 27. 2. - Matija Korvin sklopio primirje sa Jiržijem Podjebradskim.

• ožujak - Turci obnavljaju veliku navalu na Hrvatsku.
• 20. 3. - Bitka kod Nibley Greena je poslednja u Engleskoj koja se vodi između privatnih armija feudalnih velikaša.

• travanj/svibanj - Turska vojska od 20.000 ljudi paše Ezebega provaljuje iz Bosne u Hrvatsku^[1];
  • Preko Krbave i Like stigli do Senja gde su je Frankopani potkupili.
  • Opustošene Modruše pa preko Kupe provaljuju u Kranjsku.

• 3. 5. - Češki katolici izabrali Matiju Korvina za češkog kralja (priznaju ga Moravska, Šlezija i Lužica).
• 21. 5. - Turci pred Metlikom, zatim 14 dana haraju Kranjskom do zidina Ljubljane, porobili 60.000 ljudi (mnogi posečeni jer ne mogu preći preko nadošle Kupe).

• 14. 7. - Mlečani šalju 100 pješaka u pomoć Stjepanu Frankopanu - kralj Matija na ovo šalje Blaža Podmaničkog Mađara da pokori Frankopane i potisne Mletke.
• srpanj - Jirži Podjebradski nastavlja rat protiv Matije nakon što je odredio poljskog princa Vladislava za naslednika.
• 26. 7. - Rat dveju ruža: Bitka kod Edgecote Moora je pobeda kuće Lancaster.

• 29. 9. - Turci po četvrti put^[2] ove godine upadaju u Hrvatsku, poplava Save ih sprečila da poharaju Zagreb.

• 19. 10. - Venčali se princ Aragona Fernando i princeza Kastilje Isabella - ovo će dovesti do ujedinjenja Španije 1492.

• ca. 15. 11. - Blaž Mađar uzeo Senj Frankopanima za kralja Matiju, osnovaće se Senjska kapetanija za odbranu od Turaka, ali i Mlečana (rat sa Frankopanima se nastavlja).

• 2. 12. - Umro vladar Firence Piero di Cosimo de' Medici, nasleđuju ga sinovi Lorenzo (1469-92) i Giuliano (1469-78).

Tokom/tijekom godine

• prva polovina godine - Vlatko Hercegović se pokorio sultanu, ovaj mu ostavlja četiri grada (Herceg Novi i Risan, i verovatno Visući i Vrgorac^[3]).
• jesen - Vladislav Hercegović prešao u Slavoniju gde je dobio Mali i Veliki Kalnik.
• Ivan Crnojević se oženio Marom Hercegović; drži Crmnicu, Paštroviće i Grbalj u mletačko ime.
• Zauzimanjem Mare Branković, mošti svetog Jovana Rilskog prenesene u Rilski manastir.
• Katarina Branković otišla iz Furlanije kod Mare Branković (Ježevo kod Sera)^[4].
• "Zbornik" Vladislava Gramatika.
• Umro Moctezuma I, vladar Tenochtitlána, nasleđuje ga Axayacatl (/ašajakatl/ - "Vodena maska" ili " lice", vl. 1469-81).

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1469.

• 15. 4. - Guru Nanak Dev, osnivač sikizma († 1539)
• 3. 5. - Niccolò Machiavelli, firentinski istoričar, diplomata, filozof († 1527)
• 31. 5. - Manuel I, kralj Portugala, († 1521)
• 20. 6. - Gian Galeazzo Sforza, milanski vojvoda († 1494)
• 26. 8. - Ferdinand II, kralj Napulja, († 1496)
• Jakov Bunić, dubrovački hrvatski književnik († 1534)
• Domenico Fancelli, italijanski skulptor († 1519)
• Giovanni della Robbia, italijanski keramičar († 1529)
• možda - Vasco da Gama, istraživač († 1524)
• 1466-69 - Erazmo Roterdamski, nizozemski humanist, filolog i filozof († 1536)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1469.

• 8. 10. - Filippo Lippi, italijanski slikar (* ca. 1406)
• 2. 12. - Piero di Cosimo de' Medici, vladar Firence (* 1416)
• Abu Sa'id Mirza, vladar Persije i Afganistana (* 1424)
• Niccolò de' Conti, mletački trgovac i istraživač (* 1395)
• Jakob Fugger Stariji, osnivač trgovačke dinastije Fugger (* 1398)
• Moctezuma I, astečki vladar
• ca. Filarete, firentinski arhitekta i skulptor (* ca. 1400)

Reference

• Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
• Vladimir Ćorović, Historija Bosne
• Grupa autora, Istorija Crne Gore