Tadeusz Lubicz-Niezabitowski

Tadeusz Lubicz-Niezabitowski
Żarski
Ilustracja
Tadeusz Lubicz-Niezabitowski (1933)
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Pełne imię i nazwisko

Tadeusz Ludwik Lubicz-Niezabitowski

Data i miejsce urodzenia

22 maja 1896
Leżajsk

Data i miejsce śmierci

26 listopada 1952
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

4 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca dywizji

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Order Krzyża Wolności za bohaterstwo na polu walki (Estonia) Złoty Medal Waleczności (Królestwa Serbii) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej Order Wojenny Pogromcy Niedźwiedzia (Łotwa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Tadeusz Ludwik Lubicz-Niezabitowski[a] ps. „Żarski”[2] (ur. 22 maja 1896 w Leżajsku, zm. 26 listopada 1952 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 22 maja 1896 w Leżajsku, w rodzinie Waleriana i Jadwigi z Przybylskich[3][4][2][5]. Był bratem Czesława Szczęsnego ps. „Lubicz” (1893–1970), majora administracji inżyniera Wojska Polskiego, odznaczonego Krzyżem Niepodległości[6][7]. W 1907 ukończył szkołę powszechną w Tarnobrzegu[5].

W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich[8]. Był oficerem 1 pułku piechoty Legionów Polskich. 15 grudnia 1915 został mianowany chorążym[9]. Pięć dni później w c. k. Gimnazjum w Mielcu, razem z Janem Światkowskim, zdał egzamin i otrzymał świadectwo dojrzałości[4][8]. 1 listopada 1916 został mianowany podporucznikiem piechoty[9]. Do Wojska Polskiego wstąpił w Krakowie 12 listopada 1918[8].

W latach 1921–1922 był słuchaczem I Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od dnia 1 czerwca 1919 i 521. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. Po ukończeniu kursu i uzyskaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” przydzielony został do 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu na stanowisko szefa sztabu. Z dniem 1 sierpnia 1924 przeniesiony został do Oddziału I Sztabu Generalnego na stanowisko referenta[11]. 26 stycznia 1928 został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 70. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12]. W marcu 1928 zastąpił płk. SG Adama Koca na stanowisku szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie[13]. W czasie studiów w WSWoj. oraz w czasie służby sztabowej pozostawał oficerem nadetatowym 23 pułku piechoty we Włodzimierzu. W maju 1930 przeniesiony został do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy pułku KOP „Sarny”[14][15][2][8]. 26 stycznia 1935 został awansowany na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16][17]. 29 września 1936 został szefem sztabu Inspektora Obrony Powietrznej Państwa, generała brygady Józefa Zająca[18]. W sierpniu 1939 został przeniesiony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 4 Dywizji Piechoty w Toruniu.

Po objęciu przez gen. bryg. Mikołaja Bołtucia dowództwa Grupy Operacyjnej „Wschód” wyznaczony został na stanowisko dowódcy 4 Dywizji Piechoty. Trzeciego dnia kampanii wrześniowej 1939, w czasie bitwy nad Osą, gen. Bołtuć odebrał mu dowództwo dywizji i wyznaczył na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 4 DP, które dotychczas zajmował płk dypl. Mieczysław Rawicz-Mysłowski. 12 września, w czasie bitwy nad Bzurą ponownie objął dowództwo 4 DP po poległym pułkowniku Rawicz-Mysłowskim. Następnego dnia przekazał dowodzenie dywizją płk. Józefowi Werobejowi.

Po zakończeniu walk przebywał w niewoli niemieckiej, między innymi w Oflagu VII A Murnau. Wiosną 1945 został negatywnie zaopiniowany przez gen. dyw. Juliusza Rómmela, który stwierdził, że pułkownik Niezabitowski to „fantasta nienadający się do linii, mógłby w ostateczności pracować wojskowo-biurowo. Nie nadaje się”[19].

Zmarł 26 listopada 1952 w Londynie[20]. Został pochowany na cmentarzu Hampstead[20].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. 26 stycznia 1934 ogłoszono sprostowanie nazwiska z „Niezabitowski” na „Lubicz-Niezabitowski”[1].

Przypisy

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 23.
  2. a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-08]..
  3. Kolekcja VM ↓, s. 1.
  4. a b Sprawozdanie 1916 ↓, s. 44.
  5. a b Niezabitowski (Lubicz-Niezabitowski) Tadeusz Ludwik, ps. „Żarski”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-01-08].
  6. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 288, 442.
  7. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-08]..
  8. a b c d Kolekcja VM ↓, s. 4.
  9. a b Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 22.
  10. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 36.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 77 z 11 sierpnia 1924, s. 441.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928, s. 20.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 21 marca 1928, s. 92.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 223.
  15. Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 6.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1935, s. 1.
  17. a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 9.
  18. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 416.
  19. Czerwiński 1993 ↓, s. 230.
  20. a b The Polish Heritage Society UK Ltd. : Honours : Polish Graves in North, West & South London cemeteries and churches. The Polish Heritage Society UK Ltd.. [dostęp 2022-09-08]..
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921, s. 990.
  22. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31.
  23. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1933, s. 281.
  25. a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 118.
  26. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 404.
  28. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 252.
  29. a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 522.
  30. Vilius Kavaliauskas: Symbole wolności bałtyckiej 1918–1940. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie, 2020, s. 41-42. ISBN 978-83-64178-88-7.
  31. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 238.
  32. Przyznany przez cesarza Niemiec i króla Prus na wniosek dowódcy armii gen. Alexandra von Linsingena. Rozkaz Nr 177. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporządzeń Komendy Legionów Polskich”. 12, s. 1, 1916-01-15. Lwów. .

Bibliografia

  • Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Mielcu za I. i II. półrocze roku szkolnego 1915/16. Miejsce: Nakładem Funduszu Naukowego, 1916.
  • Lubicz-Niezabitowski Tadeusz Ludwik. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.69-6190 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-15].
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Warszawa: Sztab Główny, 1931.
  • Zbigniew Czerwiński. Generała Juliusza Rómmla opinie o wyższych oficerach WP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (143), 1993. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. 
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.