Spod ciemnej gwiazdy

Zobacz w Wikiźródłach tekst Z pod ciemnej gwiazdy (Irzykowski, 1922)

Spod ciemnej gwiazdy – tytuł drugiego zbioru nowel Karola Irzykowskiego, który ukazał się w Łodzi w 1922 roku. W jego skład wchodziło dziesięć utworów, z których najwcześniejszy został opublikowany w prasie jeszcze w roku 1908 (Almanzor).

W utworach tych Irzykowski koncentrował się na psychologicznej analizie zjawisk irracjonalnych. Znaleźć tu można wiele nowel o charakterze fantastycznym. Jedna z nich, zatytułowana Wagon astralny, stanowi pastisz opowiadań Stefana Grabińskiego, którego Irzykowski był wielkim orędownikiem. Nowelą, do której krytyk przykładał największą wagę, jest Pyriphlegeton, czyli Niepokalane poczęcie (Prolog do dramatu). Irzykowski zamieścił w niej wiele odniesień autobiograficznych dotyczących śmierci pierworodnej córki, Basi.

Okładkę zbioru projektował Canis de Canis, pod którym to pseudonimem ukrywał się przyjaciel Irzykowskiego Feliks Kuczkowski.

W Pismach zebranych Irzykowskiego - wraz z pozostałymi nowelami i fragmentami pomysłów - w tomie:

Nowele, opracowanie tekstu: Jadwiga Grodzicka, informacja bibliograficzna (oraz Addenda do tomu Wiersze. Dramaty): Barbara Winklowa, Kraków 1979.