Rusałka admirał

Rusałka admirał
Vanessa atalanta[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

motyle

Rodzina

rusałkowate

Rodzaj

Vanessa

Gatunek

rusałka admirał

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Rusałkę można często zobaczyć, jak rozpościera skrzydła na ziemi.

Rusałka admirał (Vanessa atalanta) – gatunek motyla z rodziny rusałkowatych (Nymphalidae), obejmujący zasięgiem występowania Palearktykę oraz Amerykę Północną, Azję. Zasięg występowania obejmuje całą Polskę i Rosję.

Charakterystyka

Rozpiętość skrzydeł 58-64 mm. Na przedniej parze czarnych skrzydeł widnieje czerwona, skośna przepaska, na tylnej czerwony pasek brzegowy. Ponadto na przednim skrzydle widać białe plamki. Spodnia strona skrzydeł ma brązowo-żółty wzór. Gąsienice ubarwione od koloru żółto-zielonego po czarny z szaroczarną głową. Charakterystyczną cechą są również żółte pasy z boku i plamki o tej samej barwie, pokrywające całe ciało[3]. Poczwarka szarobrunatna lub brunatna z prążkowanym deseniem oraz żółtym przyprószeniem[3]. Występuje u niej także garb, a na grzbiecie występują dwa rzędy srebrnych kolców[3].

Rozmnażanie, tryb życia, środowisko i pożywienie

Motyl spotykany od 3 dekady maja do 3 dekady czerwca i od 2 dekady lipca do 2 dekady października. Jajo rusałki admirał jest białozielone, beczułkowate, z wierzchu zaokrąglone. Chorion posiada podłużne żeberka. Składane są pojedynczo na pokrzywach. Pojawia się przy tym jedno pokolenie na rok. Rusałka admirał jest gatunkiem wędrownym, a w Polsce spotykane osobniki pochodzą z południowej Europy. Wyjątkowo niektóre zimują. Gąsienice rusałki żerują na pokrzywie zwyczajnej, ponadto skrycie w niej żyją i przepoczwarzają się w niej. Postać dorosła odwiedza w poszukiwaniu nektaru kwiaty sadźca konopniastego, ostrożenia warzywnego i polnego, nawłoci późnej, a wczesną wiosną również kwiaty wierzby iwy. W ogrodach jednak częściej są spotykane na takich roślinach jak: budleja Davida, aksamitka i aster nowobelgijski. Bardzo lubią odwiedzać też sfermentowane owoce i sok wyciekający z drzew. Zamieszkuje polany, leśne dróżki, skraje lasów, a także ogrody, tereny ruderalne i sady. Spotykana również jest w lasach łęgowych[3].

Zagrożenia, ochrona i status

Rusałka admirał na terenie Polski nie jest zagrożona i nie wymaga ochrony[3]. IUCN uznaje rusałkę admirał (Vanessa atalanta) za gatunek najmniejszej troski (LC)[4].

Filatelistyka

Poczta Polska wyemitowała 14 października 1967 r. znaczek pocztowy przedstawiający rusałkę admirała o nominale 2,50 , w serii Motyle. Autorem projektu znaczka był Jerzy Desselberger. Znaczek pozostawał w obiegu do 31 grudnia 1994 r.[5].

Galeria

  • Gąsienice
    Gąsienice
  • Poczwarka
    Poczwarka
  • z wierzchu
    z wierzchu
  • od spodu
    od spodu

Zobacz też

Przypisy

  1. Vanessa atalanta, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. Vanessa atalanta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  3. a b c d e JarosławJ. Buszko JarosławJ., JanuszJ. Masłowski JanuszJ., Motyle dzienne Polski: Lepidoptera: Hesperioidea, Papilionoidea, Wyd. 2, Nowy Sącz: Wydawnictwo "Koliber", 2015, s. 148, ISBN 978-83-930500-9-3 [dostęp 2024-01-02] .
  4. Red Admiral - Vanessa atalanta - (Linnaeus, 1758) [online], eea.europa.eu [dostęp 2024-04-25] .
  5. Marek Jedziniak: Motyle. www.kzp.pl. [dostęp 2018-05-31]. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Opis gatunku na lepidoptera.eu
  • LCCN: sh85112024
  • J9U: 987007565762305171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 51579
  • EoL: 154665
  • EUNIS: 90990
  • GBIF: 1898286
  • identyfikator iNaturalist: 49133
  • ITIS: 188599
  • NCBI: 42275