Richard Lynch

Richard Lynch
Imię i nazwisko

Richard Hugh Lynch

Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1940
Brooklyn

Data i miejsce śmierci

19 czerwca 2012
Palm Springs

Zawód

aktor, producent

Współmałżonek

Béatrix Lynch
(19??-19??; rozwód); 1 dziecko
Lily Lynch
(?-?)

Lata aktywności

1965–2012

Richard Hugh Lynch[1] (ur. 12 lutego 1940 w Brooklynie, zm. 19 czerwca 2012 w Palm Springs[2] (niektóre źródła podają Yucca Valley[3]) – amerykański aktor i producent filmowy i telewizyjny.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w nowojorskim w Brooklynie[4] w irlandzkiej rodzinie rzymskokatolickiej. Miał starszego brata Barry’ego J. (ur. 23 stycznia 1944)[5], który został także aktorem. Przez cztery lata służył w United States Marine Corps[6]. Uczył się aktorstwa w Herbert Berghof Studios na Manhattanie i konserwatorium Actors Studio.

W 1967 w nowojorskim Central Parku, pod wpływem narkotyków LSD, podpalił się, stąd pozostały na jego ciele blizny[7][8].

Kariera

W 1965 zadebiutował na Broadwayu jako Ludwik XIII w sztuce Johna Whitinga Demony[9]. W 1970 wystąpił w produkcji off-broadwayowskiej Jednorazowa przygoda hałaśliwego pasażera (One Night Stands of a Noisy Passenger)[10] w roli u boku Roberta De Niro, Diane Ladd i Sally Kirkland[11].

Karierę ekranową rozpoczął w 1973[12] od występu w roli Rileya w dramacie Jerry’ego Schatzberga Strach na wróble (Scarecrow). Stał się znany z małego ekranu dzięki telewizyjnym postaciom w serialach science fiction, w tym Battlestar Galactica (1978) i Star Trek: Następne pokolenie (1993).

W 1982 za kreację złego króla Titusa Cromwella w filmie Alberta Pyuna Miecz i czarnoksiężnik (The Sword and the Sorcerer) Academy of Science Fiction, Fantasy and Horror Films przyznała mu nagrodę Saturna.

Dzięki charakterystycznemu wyglądowi grał role czarnych charakterów w filmach, m.in.: Strach na wróble, Mały Nikita czy Halloween[13][14].

Życie prywatne

Był dwukrotnie żonaty; z Beatrix, z którą miał syna Christophera Lyncha (ur. 10 marca 1970, zm. 10 października 2005 na zapalenie płuc), i Lily[15].

Zmarł 19 czerwca 2012 w Palm Springs w stanie Kalifornia na atak serca[16][17].

Filmografia

Filmy fabularne

  • 1973: Strach na wróble (Scarecrow) jako Riley
  • 1976: Bóg mi powiedział (God Told Me To) jako Bernard Phillips
  • 1977: Kaskaderzy (Stunts) jako Pete Lustig
  • 1980: Wzór (The Formula) jako generał Helmut Kladen/Frank Tedesco
  • 1982: Miecz i czarnoksiężnik (The Sword and the Sorcerer) jako Król Cromwell
  • 1985: Inwazja na USA (Invasion U.S.A.) jako Michaił Rostow/Michael Hames
  • 1987: Barbarzyńcy (The Barbarians) jako Kadar
  • 1988: Mały Nikita (Little Nikita) jako Scuba
  • 1990: The Forbidden Dance jako Benjamin Maxwell
  • 1990: Kojak: Flowers for Matty (TV) jako Sands
  • 1994: Cyborg 3 (Cyborg 3: The Recycler) jako Anton Lewellyn
  • 2009: Mroczne niebo (Dark Fields) jako Karl Lumis

Seriale TV

  • 1975: Starsky i Hutch (Starsky & Hutch) jako Zane
  • 1977: Ulice San Francisco (Streets of San Francisco) jako Harry Kraft
  • 1978: Battlestar Galactica jako Wolfe
  • 1978: Starsky i Hutch (Starsky & Hutch) jako Lionel Fitzgerald II
  • 1979: Barnaby Jones jako Terry Shaw
  • 1979: Aniołki Charliego (Charlie’s Angels) jako Freddie Jefferson
  • 1979: Starsky i Hutch (Starsky & Hutch) jako Joey
  • 1980: Galactica 1980 jako Xavier
  • 1981: Vega$ jako Benjamin Lang
  • 1983: T.J. Hooker jako Virgil Dobbs
  • 1984: Niebezpieczne ujęcia (Cover Up) jako Moreau
  • 1984: Drużyna A (The A-Team) jako Johnny Turian
  • 1985: Airwolf jako John Bradford Horn / Gerald Van Dorian / Neal Streep
  • 1985: Strach na wróble i pani King (Scarecrow and Mrs. King) jako Craig Eiger
  • 1985: Riptide jako Martin Stonewall
  • 1990: Zawód policjant (True Blue)
  • 1992: Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) jako Michael O’Connor
  • 1993: Star Trek: Następne pokolenie (Star Trek: The Next Generation) jako Baran
  • 1994: Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) jako Philip de Kooning
  • 1995: Słoneczny patrol (Baywatch) jako Diederick
  • 1995: Nieśmiertelny (Highlander: The Series)
  • 1998: Mike Hammer, Prywatne Oko (Mike Hammer, Private Eye) jako Graham Mintner
  • 1999: Air America jako Glen
  • 1999: Brygada Acapulco (Acapulco HEAT) jako Elliot Roth
  • 2002: Sześć stóp pod ziemią (Six Feet Under) jako uczestnik ceremonii
  • 2003: Czarodziejki (Charmed) jako Cronyn

Przypisy

  1. Richard Lynch. Listal. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  2. Richard Lynch (1940-2012). Find a Grave Memorial. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  3. Richard Lynch. AlloCiné. [dostęp 2016-12-28]. (fr.).
  4. Richard Lynch. SensaCine.com. [dostęp 2016-12-28]. (hiszp.).
  5. Barry Lynch w bazie IMDb (ang.)
  6. Richard Lynch, scar-faced character actor, dies at 72. „Los Angeles Times”. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  7. Sadie Gennis (2012-06-21): Halloween Actor Richard Lynch Dies at 76. „TV Guide”. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  8. Lynch Got Second Chance. Times Daily (Florence (Alabama), 1971-03-17). [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  9. Richard Lynch – Actor. Internet Broadway Database. [dostęp 2021-07-28]. (ang.).
  10. Richard Lynch. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2021-08-24]. (ang.).
  11. One Night Stands of a Noisy Passenger (1970-1975). slleiter.com. [dostęp 2021-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-12)]. (ang.).
  12. Rovi: Richard Lynch Biography. AllMovie. [dostęp 2021-07-28]. (ang.).
  13. Richard Lynch. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  14. Richard Lynch. MYmovies. [dostęp 2016-12-28]. (wł.).
  15. Richard Lynch Biography (1936-). Film Reference. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  16. Zmarł Richard Lynch. Onet.pl. [dostęp 2016-12-28]. (pol.).
  17. Richard Lynch, Who Played Bad Guys, Dies at 76. „New York Times”. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Richard Lynch w bazie IMDb (ang.)
  • Richard Lynch w bazie Filmweb
  • Richard Lynch w bazie Notable Names Database (ang.)
  • ISNI: 000000011872905X, 000000011880892X
  • VIAF: 10033876, 107566277
  • LCCN: no97065698
  • BnF: 138968892
  • SUDOC: 160120381
  • BNE: XX4897421
  • PLWABN: 9810553212005606
  • WorldCat: viaf-107566277