Osociec plamisty
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | astropodobne | ||
Rząd | astrowce | ||
Rodzina | astrowate | ||
Podrodzina | Cichorioideae | ||
Rodzaj | osociec | ||
Gatunek | osociec plamisty | ||
Nazwa systematyczna | |||
Scolymus maculatus L. Sp. Pl. 2: 813. 1753[3] | |||
| |||
|
Osociec plamisty, skolymus plamisty (Scolymus maculatus L.) – gatunek rośliny należącej do rodziny astrowatych (Asteraceae).
Zasięg geograficzny
Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego. Rośnie dziko w Afryce Północnej (Wyspy Kanaryjskie, Madera, Maroko, Algieria, Tunezja, Egipt), południowej i południowo-wschodniej Europie (Hiszpania (Baleary), Portugalia, Francja, Bułgaria, Włochy (Sycylia), Grecja, Francja, Portugalia), Azji Zachodniej (Cypr, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja). Jako efemerofit występuje w Anglii, Belgii, Niemczech[4].
Morfologia
- Pokrój
- Roślina jednoroczna, podobna do ostu.
- Łodyga
- Osiąga wysokość do 1,3 m, górą jest rozgałęziona i oskrzydlona na całej długości. Skrzydła mają twardą, białawą krawędź i są nieregularnie ząbkowane i kolczaste.
- Liście
- Podłużno-lancetowate, klapowane, gładkie, piłkowane i wyposażone w kolce.
- Kwiaty
- Żółte, zebrane w koszyczek wyrastający z kątów kolczastych podsadek.
- Owoce
- Niełupki o średnicy 2-3 mm, bez puchu kielichowego[5].
Jest pospolitym chwastem pól uprawnych, najczęściej występuje w zbożach[6], ale także w zaroślach, stepach, na półpustyniach i pustyniach[5].
- Uschnięta roślina
- Kwitnące pędy
Udział w kulturze
M. Zohary, jeden z badaczy roślin biblijnych uważa, że pod występującym 9 razy w Biblii hebrajskim słowo ḥōah kryją się gatunki z rodzaju Scolymus występujące na Ziemi Świętej: Scolymus maculatus i osociec hiszpański Scolymus hispanicus. W przekładach Biblii słowo to tłumaczone jest jako ciernie lub osty[6].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2015-01-03].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-01-03].
- ↑ a b Flowers in Israel. [dostęp 2015-01-03].
- ↑ a b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
- EoL: 509730
- EUNIS: 160313
- Flora of North America: 220012296
- GBIF: 5403743
- identyfikator iNaturalist: 168688
- IPNI: 243011-1
- ITIS: 38371
- NCBI: 268090
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): gcc-48202
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:243011-1
- Tela Botanica: 61833
- identyfikator Tropicos: 2710964
- USDA PLANTS: SCMA5