Nikołaj Klujew

Nikołaj Klujew
ros. Николай Алексеевич Клюев
Ilustracja
Fotografia Klujewa, ok. 1915-16
Imię i nazwisko

Nikołaj Aleksiejewicz Klujew

Data i miejsce urodzenia

22 października 1884
Kosztugi

Data i miejsce śmierci

między 22–25 października 1937
Tomsk

Narodowość

rosyjska

Język

rosyjski

Dziedzina sztuki

liryka chłopska

Ważne dzieła

Płacz o Siergieje Jesieninie

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

Nikołaj Aleksiejewicz Klujew (ros. Николай Алексеевич Клюев; ur. 10 października?/22 października 1884 we wsi Kosztugi, Imperium Rosyjskie – zm. między 22–25 października 1937 w Tomsku, Rosyjska Federacyjna SRR) – rosyjski poeta, przedstawiciel grupy tzw. poetów nowochłopskich. Ofiara wielkiego terroru w ZSRR.

Życiorys

Środowisko literackie zainteresował tomikiem wierszy Szemranie sosen wydanym w 1912 roku. Stał się przywódcą tzw. chłopskich poetów. Swoje pochodzenie podkreślał ubiorem, językiem i zachowaniem. Za wartości niepodważalne i prawdziwie rosyjskie uważał relikty pogaństwa, materialną i duchową kulturę ludu i jego synkretyczną sztukę. W swej poezji konfrontował chłopską kulturę duchową dawnej Rusi z cywilizacją miejską i sztuką szlachecko-inteligencką. Łączył elementy poezji ludowej z nowoczesnymi środkami obrazowania i wersyfikacji.

Był jednym z poetów, którzy rewolucję powitali z entuzjazmem. Głosił, że dzięki niej Rosja będzie „pępkiem świata”, z którego popłynie idea jednocząca wszystkie narody. Będąc starowiercą Klujew negował oficjalne prawosławie i stojące za nim państwo carskie. Jego zdaniem przewrót bolszewicki w Rosji był aktem wiary, w którym profanacja cerkwi prawosławnej była nie tylko dozwolona, ale wręcz pożądana. Porównywał on rewolucjonistów do apostołów, gloryfikował Lenina.

Klujew był bliskim przyjacielem i mentorem Siergieja Jesienina. Po jego śmierci napisał poemat Pieśń żałobna o Sergiuszu Jesieninie. Zarówno część jego twórczości chłopskiej, jak i wspomniany poemat, przyczyniły się do zakwalifikowania go jako wroga rewolucji. Wyrażany przez niego niepokój i sprzeciw wobec niszczenia wiekowych wartości widoczny w utworach z lat 20., m.in. w poemacie Wieś, uznano za wyraz ideologii kułackiej. Natomiast nieopublikowany poemat Pogorzelizna potraktowano jako dowód przestępczej agitacji.

W 1934 roku aresztowano go i zesłano do Tomska. W 1937 po ponownym aresztowaniu został stracony. Twórczość Klujewa od lat 20. była wyłączona z obiegu wydawniczego. Dopiero od niedawna stała się przedmiotem badań naukowych.

Wybrana twórczość

Zbiory wierszy

  • 1911 – Sosien pieriezwon (ros. Сосен перезвон)
  • 1912 – Bratskije piesni (ros. Братские песни)
  • 1913 – Lesnyje byli (ros. Лесные были)
  • 1916 – Mirskije dumy (ros. Мирские думы)
  • 1919 – Piesnosłow (ros. Песнослов)
  • 1919 – Miednyj kit (ros. Медный кит)
  • 1922 – Lwinyj chleb (ros. Львиный хлеб)
  • 1928 – Izba w pole (ros. Изба и поле)
  • 1934 – Razrucha (ros. Разруха) – nieukończony cykl wierszy

Poematy

  • 1922 – Czetwiortyj Rim (ros. Четвертый Рим)
  • 1922 – Mat’ Subbota (ros. Мать Суббота)
  • 1926 – Płacz o Siergieje Jesieninie (ros. Плач о Сергее Есенине)
  • 1926 – Dieriewnia (ros. Деревня)
  • 1926 – Zaozierje (ros. Заозерье)
  • 1928 – Pogorzelizna[1] (ros. Погорельщина)
  • 1929 – Kain (ros. Каин) – nieukończony (zachowały się fragmenty)
  • 1934 – Piesn’ o Wielikoj Matieri (ros. Песнь о Великой Матери)
  • 1934-1937 – Krieml (ros. Кремль)
  • 1934-1937 – Narym (ros. Нарым)

Przypisy

  1. Polska Bibliografia Literacka (PBL) [online], pbl.ibl.poznan.pl [dostęp 2017-11-25] .

Bibliografia

Źródła w języku angielskim

  • Biografia Klujewa na portalu Spartacus Educational. [dostęp 2013-12-11]. (ang.).

Źródła w języku rosyjskim

  • Biografia Klujewa na portalu Chronos. [dostęp 2014-07-29]. (ros.).
  • Witalij Szentalinski: Wskrzeszone słowo. Z archiwów literackich KGB. Czytelnik, Warszawa 1996.

Linki zewnętrzne

  • Strona o Nikołaju Kliujewie na witrynie www.booksite.ru (ros.) [dostęp 2013-11-27]
  • ISNI: 0000000116531226
  • VIAF: 59880101
  • LCCN: n82087753
  • GND: 118777424
  • LIBRIS: dbqstt0x0xd3j1f
  • BnF: 12554872c
  • SUDOC: 034838457
  • NLA: 35710302
  • NKC: jn20000700913
  • BNE: XX885178
  • NTA: 070615438
  • CiNii: DA02568289
  • Open Library: OL4845936A, OL4656239A
  • PLWABN: 9810575475305606
  • NUKAT: n97030988
  • J9U: 987007279949405171
  • LNB: 000069112
  • KRNLK: KAC200901415
  • LIH: LNB:O/Z;=BQ
  • PWN: 3923127
  • Treccani: nikolaj-alekseevic-kljuev
  • Universalis: nikolai-alexeievitch-kliouiev
  • БРЭ: 2074679
  • NE.se: nikolaj-kljujev
  • SNL: Nikolaj_Aleksejevitsj_Kljujev
  • DSDE: Nikolaj_Kljujev