Nicole Marthe Le Douarin

Nicole Marthe Le Douarin

Nicole Le Douarin w 2013.
Państwo działania	Francja
Data i miejsce urodzenia	20 sierpnia 1930 Lorient
Doktor nauk biologii rozwoju
Specjalność: chimery
Alma Mater	Sorbona
Doktorat	1964 – embriologia CNRS
Uczelnia	Université de Nantes
Okres zatrudn.	1966-1975
Instytucja	CNRS
Okres zatrudn.	1976-1988
Uczelnia	Collège de France
Okres zatrudn.	1988-2000

Instytucja	Francuska Akademia Nauk
Okres zatrudn.	2001-2006
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Nicole Marthe Le Douarin (ur. 20 sierpnia 1930 r. w Lorient) – francuska biolog rozwoju, zajmująca się chimerami. Odznaczona Krzyżem Wielkim Legii Honorowej, członkini Francuskiej Akademii Nauk i Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk. Laureatka Nagrody Kioto z 1986 roku w dziedzinie zaawansowanych technologii, pierwsza laureatka nagrody Pearl Meister Greengard z 2004 roku.

Życiorys

Nicole Marthe Le Douarin urodziła się 20 sierpnia 1930 roku w Lorient, w Bretania. Jej matka była nauczycielką a ojciec biznesmenem. W 1944 r. z powodu wojny musiała opuścić rodzinną miejscowość i przeprowadzić się do Nantes. Po wojnie wróciła do Lorient, gdzie w 1949 r. ukończyła szkołę średnią. Potem rozpoczęła studia na Sorbonie. W 1951 roku wyszła za mąż, zaś w 1954 r. uzyskała stopień licencjata nauk przyrodniczych. Ukończywszy studia, zajęła się nauczaniem w szkole średniej^[1].

Edukację na uniwersytecie podjęła ponownie w 1958. Prowadziła badania w laboratorium embriologii Étienne'a Wolffa, dyrektora Instytutu Embriologii w Centre national de la recherche scientifique (CNRS). W 1964 uzyskała stopień doktora nauk, jej doktorat dotyczył ontogennych czynników mających wpływ na wczesny rozwój wątroby i przewodu pokarmowego w ptasich zarodkach. Wykazała przy tym konieczność odpowiednich reakcji między endodermą a mezodermą^[1].

Od 1965 do 1966 roku wykładała na Uniwersytecie Clermont-Ferrand^[2]. W 1966 roku, razem z mężem uzyskali posadę profesorską na uniwersytecie w Nantes. Jednak na miejscu dziekan odmówił ich przyjęcia, z powodu niechęci do małżeństw pracujących na tej samej uczelni. Dopiero po interwencji Étienne'a Wolffa dziekan ustąpił, dalej jedna przejawiał niechęć do Le Douarin i jej męża. Le Douarin kontynuowała badania ptasich embrionów, zwłaszcza na poziomie interakcji między endodermą a mezodermą. Odkryła metodę manipulacji embrionami pozwalającą produkować chimeryczne embriony z kur i przepiórek. Jej praca w tej dziedzinie przyniosła jej rozgłos. Kiedy w 1975 roku Étienne Wolff przeszedł na emerytur, dzięki rekomendacji Jamesa Eberta z Carnegie Institution for Science uzyskała stanowisko dyrektora Instytutu Embriologii w CNRS^[1]. Funkcję tę pełniła do 1988 roku. Następnie od 1988 do 2000 była profesorem na Collège de France^[3]. W latach 2001-2006 pełniła funkcję sekretarza w Francuskiej Akademii Nauk^[2].

W 1982 roku opublikowała książkę The Neural Crest, a wkrótce potem przyznano jej członkostwo we Francuskiej Akademii Nauk oraz otrzymała Nagrodę Kioto w dziedzinie zaawansowanych technologii. W następujących latach otrzymała wiele wyróżnień, jest również pierwszą laureatką nagrody Pearl Meister Greengard, przyznawanej przez Uniwersytet Rockefellera od 2004 roku kobietom za naukowe osiągnięcia w dziedzinie biologii^[1].

Wybrane prace

• Nicole Marthe LeN.M.L. Douarin Nicole Marthe LeN.M.L., Marie-AiméeM.A. Teillet Marie-AiméeM.A., Experimental analysis of the migration and differentiation of neuroblasts of the autonomic nervous system and of neuroectodermal mesenchymal derivatives using a biological cell marking technique., „Developmental Biology”, 41, 1974, s. 162–184, DOI: 10.1016/0012-1606(74)90291-7, PMID: 4140118 [dostęp 2019-03-01]  (ang.).
• Nicole Marthe LeN.M.L. Douarin Nicole Marthe LeN.M.L., FrancineF. Jotereau FrancineF., Tracing of Cells of the Avian Thymus through Embryonic Life in Interspecific Chimaeras, „The Journal of experimental medicine”, 142 (1), 1975, s. 17-40, PMID: 239088 [dostęp 2019-03-01]  (ang.).
• Nicole Le MartheN.L.M. Douarin Nicole Le MartheN.L.M., The neural crest, Nowy Jork: Cambridge University Press, 1982, ISBN 978-0-521-24770-2, OCLC 8170715 .brak strony (książka)
• Nicole Marthe LeN.M.L. Douarin Nicole Marthe LeN.M.L., GérardG. F.Couly GérardG., Mapping of the Early Neural Primordium in Quail-Chick Chimaeras: I. Developmental Relationship between Placodes, Facial Ectoderm and Proscephalon, „Developmental biology”, 110 (2), 1985, s. 422-439, DOI: 10.1016/0012-1606(85)90101-0, PMID: 4018406 [dostęp 2019-03-01]  (ang.).
• Nicole Marthe LeN.M.L. Douarin Nicole Marthe LeN.M.L., MasaeM. Kinutani MasaeM., MoniqueM. Coltey MoniqueM., Post-natal Development of a Demyelinating Disease in Avian Spinal Cord Chimaeras, „Cell”, 45 (2), 1986, s. 307-314, DOI: 10.1016/0092-8674(86)90395-8, PMID: 3698100 [dostęp 2019-03-02]  (ang.).
• Nicole Marthe LeN.M.L. Douarin Nicole Marthe LeN.M.L., Cell line segregation during peripheral nervous system ontogeny, „Science”, 231 (4745), 1986, s. 515-22, PMID: 3952494 [dostęp 2019-03-02]  (ang.).
• Nicole Marthe LeN.M.L. Douarin Nicole Marthe LeN.M.L. i inni, Neural crest cell plasticity and its limits, „Development”, 131 (19), 2004, s. 4637-4650, DOI: 10.1242/dev.01350, PMID: 15358668 [dostęp 2019-03-02]  (ang.).

Nagrody i odznaczenia

• 1965, Prix de l'Académie des Sciences^[2]
• 1980, Kawaler Legii Honorowej^[2]
• 1986, Nagroda Kioto w dziedzinie zaawansowanych technologii^[4]
• 1990, nagroda Louisa-Jeanteta za Medycyny^[5]
• 1991, Oficer Legii Honorowej^[2]
• 1993, nagroda Louisy Gross Horwitz od Universytetu Columbia^[6]
• 1997, nagroda Rossa Harrisona Prize od Międzynarodowego Towarzystwa Biologów Rozwojowych^[7]
• 1997, Komandor Legii Honorowej^[2]
• 2000, Wielki Oficer Legii Honorowej^[2]
• 2004, nagroda Pearl Meister Greengard (jako pierwsza laureatka tej nagrody)^[8]
• 2010, Krzyż Wielki Legii Honorowej^[9]

Członkostwo w organizacjach

• 1982, Francuska Akademia Nauk^[2]
• 1984, Amerykańska Akademia Sztuk i Nauk^[4]
• 1989, Royal Society^[10]
• 1993, Royal College of Pathologists^[11]
• 1999, Papieska Akademia Nauk^[12]
• 2002, Academy of Medical Sciences^[13]
• 2002, Brazylijska Akademia Naukowa (port. Academia Brasileira de Ciências^[14]

Przypisy