Nagroda Teddy

Nagroda Teddy (oryg. Teddy Award) – nagroda przyznawana corocznie od 1987 roku na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie filmom o tematyce LGBT. Nagroda przyznawana jest w przeddzień ceremonii wręczenia nagród Złotego i Srebrnych Niedźwiedzi spośród filmów prezentowanych w różnych sekcjach imprezy. Przyznaje ją specjalnie powołane jury złożone z twórców filmowych i organizatorów innych festiwali filmowych o tematyce LGBT^[1].

Historia

W 1987 roku niemieccy filmowcy Wieland Speck i Manfred Salzgeber założyli stowarzyszenie o nazwie International Gay & Lesbian Film Festival Association (IGLFFA) w celu utworzenia nagrody dla filmów o tematyce LGBT. Początkowo wręczano ją w gejowskiej księgarni w Berlinie Zachodnim, a forma nagrody jako misia-zabawki stanowiła celową parodię głównego festiwalowego trofeum, czyli Złotego Niedźwiedzia. Pierwszym laureatem został hiszpański reżyser Pedro Almodóvar za film Prawo pożądania.

W 1992 roku nagroda oficjalnie stała się corocznie wręczanym wyróżnieniem w ramach Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Berlinie. Z czasem stała się również inspiracją do powołania analogicznych nagród na innych festiwalach, np. Queer Palm na MFF w Cannes czy Queer Lion na MFF w Wenecji.

Nagroda

Statuetka Nagrody Teddy jest wykonana z metalu. Postać Teddy’ego jest oparta o rysunek artysty komiksowego Ralfa Königa, zaś statuetka została zaprojektowana przez Astrid Stenzel.

Obecnie nagroda Teddy jest przyznawana w czterech kategoriach^[2]:

• film fabularny
• film dokumentalny
• film krótkometrażowy
• nagroda specjalna

Laureaci

1987

• Najlepszy film fabularny: Prawo pożądania, reż. Pedro Almodóvar
• Najlepszy film krótkometrażowy: Five Ways to Kill Yourself i My New Friend, reż. Gus Van Sant

1988

• Najlepszy film fabularny: Ostatni Anglicy, reż. Derek Jarman
• Najlepszy film dokumentalny: Rights and Reactions, reż. Phil Zwickler
• Najlepszy film eseistyczny: Die Wiese der Sachen, reż. Heinz Emigholz
• Najlepszy film krótkometrażowy: Alfalfa, reż. Richard Kwietniowski
• Nagroda Jury: Tilda Swinton
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Ostatni Anglicy, reż. Derek Jarman

1989

• Najlepszy film fabularny: Fun Down There, reż. Roger Stigliano
• Najlepszy film dokumentalny: Tiny and Ruby: Hell Divin’ Women, reż. Greta Schiller i Andrea Weiss
• Najlepszy film eseistyczny: Urinal, reż. John Greyson
• Najlepszy film krótkometrażowy: Looking for Langston, reż. Isaac Julien

1990

• Najlepszy film fabularny: Coming Out, reż. Heiner Carow
• Najlepszy film dokumentalny: Rozplątane języki, reż. Marlon Riggs
• Najlepszy film krótkometrażowy: Trojans, reż. Konstandinos Janaris
• Nagroda Jury: Die Aids-Trilogie: Schweigen = Tod – Künstler in New York kämpfen gegen AIDS, reż. Rosa von Praunheim

1991

• Najlepszy film fabularny: Poison, reż. Todd Haynes
• Najlepszy film dokumentalny: Paris Is Burning, reż. Jennie Livingston
• Najlepszy film krótkometrażowy: Relax, reż. Chris Newby
• Nagroda Jury: The Making of Monsters, reż. John Greyson
• Nagroda specjalna: Zapovezená láska, reż. Vladislav Kvasnička

1992

• Najlepszy film fabularny: Together Alone, reż. P.J. Castellaneta
• Najlepszy film dokumentalny: Voices from the Front, reż. David Meieran, Robyn Hut i Sandra Elgear
• Najlepszy film krótkometrażowy: Caught Looking, reż. Konstandinos Janaris
• Nagroda Jury: Edward II, reż. Derek Jarman
• Nagroda publiczności: Swoon, reż. Tom Kalin

1993

• Najlepszy film fabularny: Wittgenstein, reż. Derek Jarman
• Najlepszy film dokumentalny: Silverlake Life, reż. Tom Joslin i Peter Friedman
• Najlepszy film krótkometrażowy: P(l)ain Truth, reż. Ilppo Pohjola
• Nagroda publiczności: Sex Is..., reż. Marc Huestis

1994

• Najlepszy film fabularny: Go Fish, reż. Rose Troche
• Najlepszy film dokumentalny: Coming Out Under Fire, reż. Arthur Dong
• Najlepszy film krótkometrażowy: Carmelita Tropicana, reż. Ela Troyano
• Nagroda Jury: Remembrance of Things Fast, reż. John Maybury
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Heavy Blow, reż. Hoang A. Duong
• Nagroda publiczności: Truskawki i czekolada, reż. Tomás Gutiérrez Alea i Juan Carlos Tabío

1995

• Najlepszy film fabularny: The Last Supper, reż. Cynthia Roberts
• Najlepszy film dokumentalny: Complaints of a Dutiful Daughter, reż. Deborah Hoffmann
• Najlepszy film krótkometrażowy: Trevor, reż. Peggy Rajski
• Nagroda Jury: Dupa z marmuru, reż. Želimir Žilnik
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Ballot Measure 9, reż. Heather MacDonald
• Nagroda publiczności: Ksiądz, reż. Antonia Bird

1996

• Najlepszy film fabularny: Arbuziarka, reż. Cheryl Dunye
• Najlepszy film dokumentalny: W filmowej szafie, reż. Rob Epstein i Jeffrey Friedman
• Najlepszy film eseistyczny: I’ll Be Your Mirror, reż. Nan Goldin i Edmund Coulthard
• Najlepszy film krótkometrażowy: Unbound, reż. Claudia Morgado Escanilla / Alkali, Iowa, reż. Mark Christopher
• Nagroda Jury: Jerry Tartaglia i Plaster Foundation
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Paryż był kobietą, reż. Greta Schiller

1997

• Najlepszy film fabularny: All Over Me, reż. Alex Sichel
• Najlepszy film dokumentalny: Murder and Murder, reż. Yvonne Rainer
• Najlepszy film krótkometrażowy: Heldinnen der Liebe, reż. Nathalie Percillier i Lily Besilly
• Nagroda specjalna: Romy Haag
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: All Over Me, reż. Alex Sichel

1998

• Najlepszy film fabularny: Przytul mnie mocno, reż. Stanley Kwan
• Najlepszy film dokumentalny: The Brandon Teena Story, reż. Susan Muska i Gréta Olafsdóttir
• Najlepszy film krótkometrażowy: Peppermills, reż. Isabel Hegner
• Nagroda Jury: Ang lalaki sa buhay ni Selya, reż. Carlos Siguion-Reyna
• Nagroda specjalna: Richard O’Brien
• Wyróżnienie specjalne: Uncut, reż. John Greyson
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: The Brandon Teena Story, reż. Susan Muska i Gréta Olafsdóttir

1999

• Najlepszy film fabularny: Fucking Åmål, reż. Lukas Moodysson
• Najlepszy film dokumentalny: The Man Who Drove With Mandela, reż. Greta Schiller
• Najlepszy film krótkometrażowy: Liu Awaiting Spring, reż. Andrew Soo
• Nagroda Jury: wszystkie niemieckie filmy LGBT zaprezentowane podczas festiwalu
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Trik, reż. Jim Fall

2000

• Najlepszy film fabularny: Krople wody na rozpalonych kamieniach, reż. François Ozon
• Najlepszy film dokumentalny: Paragraf 175, reż. Rob Epstein i Jeffrey Friedman
• Najlepszy film krótkometrażowy: Hartes Brot, reż. Nathalie Percillier
• Nagroda Jury: Podróż Felixa, reż. Olivier Ducastel i Jacques Martineau / Chrissy, reż. Jacqui North
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Podróż Felixa, reż. Olivier Ducastel i Jacques Martineau

2001

• Najlepszy film fabularny: Cal do szczęścia, reż. John Cameron Mitchell
• Najlepszy film dokumentalny: Drżąc przed Bogiem, reż. Sandi Simcha DuBowski
• Najlepszy film krótkometrażowy: Erè mèla mèla, reż. Daniel Wiroth
• Nagroda Jury: Forbidden Fruit, reż. Sue Maluwa-Bruce
• Nagroda specjalna: Moritz de Hadeln
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Żelazne damy, reż. Yongjoot Thongkontoon

2002

• Najlepszy film fabularny: Chodząc po wodzie, reż. Tony Ayres
• Najlepszy film dokumentalny: Wszystko o moim ojcu, reż. Even Benestad
• Najlepszy film krótkometrażowy: Celebration, reż. Daniel Stedman
• Nagroda Jury: Juste une femme, reż. Mitra Farahani
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Chodząc po wodzie, reż. Tony Ayres

2003

• Najlepszy film fabularny: Tysiąc spokojnych chmur, reż. Julián Hernández
• Najlepszy film dokumentalny: Ich kenn keinen – Allein unter Heteros, reż. Jochen Hick
• Najlepszy film krótkometrażowy: Fremragende timer, reż. Lars Krutzkoff i Jan Dalchow
• Nagroda specjalna: Friedrich Wilhelm Murnau
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: The Event, reż. Thom Fitzgerald

2004

• Najlepszy film fabularny: Wild Side, reż. Sébastien Lifshitz
• Najlepszy film dokumentalny: Śpiewa Klaus Nomi, reż. Andrew Horn
• Najlepszy film krótkometrażowy: ¿Con qué la lavaré?, reż. María Trénor
• Nagroda specjalna: Edition Salzgeber
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: D.E.B.S., reż. Angela Robinson

2005

• Najlepszy film fabularny: Rok bez miłości, reż. Anahí Berneri
• Najlepszy film dokumentalny: Katzenball, reż. Veronika Minder
• Najlepszy film krótkometrażowy: The Intervention, reż. Jay Duplass
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Transamerica, reż. Duncan Tucker

2006

• Najlepszy film fabularny: Maximo Oliveros rozkwita, reż. Auraeus Solito
• Najlepszy film dokumentalny: Poza nienawiścią, reż. Olivier Meyrou
• Najlepszy film krótkometrażowy: El día que morí, reż. Maryam Keshavarz
• Nagroda Jury: Combat, reż. Patrick Carpentier
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Papierowe laleczki, reż. Tomer Heymann

2007

• Najlepszy film fabularny: Pajęcze lilie, reż. Zero Chou
• Najlepszy film dokumentalny: A Walk Into the Sea: Danny Williams and the Warhol Factory, reż. Esther Robinson
• Nagroda specjalna: Helmut Berger
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Bańka mydlana, reż. Etan Fox
• Nagroda publiczności: Notatki o skandalu, reż. Richard Eyre
• Wyróżnienie specjalne: Przewoźnik, reż. Santiago Otheguy

2008

• Najlepszy film fabularny: Niezwykła historia o królowej Raqueli, reż. Olaf de Fleur
• Najlepszy film dokumentalny: Futbol ściśle tajny, reż. David Assman i Ayat Najafi
• Najlepszy film krótkometrażowy: Ok, reż. Felipe Sholl
• Nagroda Jury: Być jak inni, reż. Tanaz Eshaghian
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Być jak inni, reż. Tanaz Eshaghian
• Nagroda specjalna: Keith Collins, Simon Fisher Turner, Isaac Julien, James Mackay i Tilda Swinton / Hans Stempel i Martin Ripkens

2009

• Najlepszy film fabularny: Rabioso sol, rabioso cielo, reż. Julián Hernández
• Najlepszy film dokumentalny: Drzewa figowe, reż. John Greyson
• Najlepszy film krótkometrażowy: A Horse Is Not A Metaphor, reż. Barbara Hammer
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Miasto granic, reż. Yun Suh
• Nagroda specjalna: Joe Dallesandro / John Hurt

2010

• Najlepszy film fabularny: Wszystko w porządku, reż. Lisa Cholodenko
• Najlepszy film dokumentalny: Paszcza wilka, reż. Pietro Marcello
• Najlepszy film krótkometrażowy: The Feast Of Stephen, reż. James Franco
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Postcard to Daddy, reż. Michael Stock
• Nagroda Jury: Open, reż. Jake Yuzna
• Nagroda specjalna: Werner Schroeter

2011

• Najlepszy film fabularny: Nieobecny, reż. Marco Berger
• Najlepszy film dokumentalny: Genesis i Lady Jay, reż. Marie Losier
• Najlepszy film krótkometrażowy: Generations, reż. Barbara Hammer i Gina Carducci / Maya Deren’s Sink, reż. Barbara Hammer
• Nagroda Jury: Chłopczyca, reż. Céline Sciamma
• Nagroda specjalna: Pieter-Dirk Uys
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Żniwa, reż. Benjamin Cantu

2012

• Najlepszy film fabularny: Zostań ze mną, reż. Ira Sachs
• Najlepszy film dokumentalny: Nazywaj mnie Kuchu, reż. Malika Zouhali-Worrall i Katherine Fairfax Wright
• Najlepszy film krótkometrażowy: Loxoro, reż. Claudia Llosa
• Nagroda Jury: Stacja Jaurès, reż. Vincent Dieutre
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Parada, reż. Srđan Dragojević
• Nagroda specjalna: Ulrike Ottinger / Mario Montez

2013

• Najlepszy film fabularny: W imię..., reż. Małgorzata Szumowska
• Najlepszy film dokumentalny: Bambi. Życie jak kabaret, reż. Sébastien Lifshitz
• Najlepszy film krótkometrażowy: Rozbierz mnie, reż. Victor Lindgren
• Nagroda Jury: Wstrząs, reż. Stacie Passon
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: W imię..., reż. Małgorzata Szumowska
• Nagroda specjalna: STEPS for the Future

2014

• Najlepszy film fabularny: W jego oczach, reż. Daniel Ribeiro
• Najlepszy film dokumentalny: W kręgu, reż. Stefan Haupt
• Najlepszy film krótkometrażowy: Mondial 2010, reż. Roy Dib
• Nagroda Jury: Pierrot Lunaire, reż. Bruce LaBruce
• Nagroda specjalna: Rosa von Praunheim / Elfi Mikesch
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: 52 wtorki, reż. Sophie Hyde

2015

• Najlepszy film fabularny: Bachor, reż. Sebastián Silva
• Najlepszy film dokumentalny: El hombre nuevo, reż. Aldo Garay
• Najlepszy film krótkometrażowy: San Cristóbal, reż. Omar Zúñiga Hidalgo
• Nagroda Jury: Historie naszego życia, reż. Jim Chuchu
• Nagroda specjalna: Udo Kier
• Nagroda czytelników „Siegessäule”: Tanatos pijany, reż. Chang Tso-chi

2016

• Najlepszy film fabularny: Kocur, reż. Klaus Händl
• Najlepszy film dokumentalny: Kiki, reż. Sara Jordenö
• Najlepszy film krótkometrażowy: Moms on Fire, reż. Joanna Rytel
• Nagroda Jury: Kwiaty nienawiści, reż. Álex Anwandter
• Nagroda specjalna: Christine Vachon
• Nagroda czytelników: Nie nazywaj mnie synem, reż. Anna Muylaert
• Nagroda publiczności: Paryż 05:59, reż. Olivier Ducastel i Jacques Martineau

2017

• Najlepszy film fabularny: Fantastyczna kobieta, reż. Sebastián Lelio
• Najlepszy film dokumentalny: Small Talk, reż. Huang Hui-chen
• Najlepszy film krótkometrażowy: Moja siostra, reż. Lia Hietala
• Nagroda specjalna Jury: Po nitce do kłębka, reż. Naoko Ogigami
• Nagroda specjalna: Monika Treut
• Nagroda czytelników „Männer”: Piękny kraj, reż. Francis Lee

2018

• Najlepszy film fabularny: Hard Paint, reż. Marcio Reolon i Filipe Matzembacher
• Najlepszy film dokumentalny: Bixa Travesty, reż. Claudia Priscilla i Kiko Goifman
• Najlepszy film krótkometrażowy: Trzy centymetry, reż. Lara Zeidan
• Nagroda specjalna Jury: Obscuro Barroco, reż. Evangelia Kranioti
• Najlepszy debiut reżyserski: Mój ojciec, reż. Alvaro Delgado Aparicio
• Nagroda czytelników „Mannschaft”: Dziedziczki, reż. Marcelo Martinessi

2019

• Najlepszy film fabularny: Krótka historia zielonej planety, reż. Santiago Loza
• Najlepszy film dokumentalny: Lemebel, reż. Joanna Reposi Garibaldi
• Najlepszy film krótkometrażowy: Entropia, reż. Flóra Anna Buda
• Nagroda specjalna Jury: Pies szczekający na księżyc, reż. Lisa Zi Xiang
• Nagroda specjalna: Falk Richter
• Nagroda czytelników „Queer.de”: Krótka historia zielonej planety, reż. Santiago Loza

2020

• Najlepszy film fabularny: Przyszłość należy do nas, reż. Faraz Shariat
• Najlepszy film dokumentalny: A gdyby to była miłość, reż. Patric Chiha
• Najlepszy film krótkometrażowy: Playback, reż. Agustina Comedi
• Nagroda specjalna Jury: Dni, reż. Tsai Ming-liang
• Nagroda dla aktywistów: Olga Baranowa, Maksim Łapunow i Dawid Istiejew
• Nagroda czytelników „Queer.de”: Przyszłość należy do nas, reż. Faraz Shariat

2021

• Najlepszy film fabularny: Wojna Miguela, reż. Eliane Raheb
• Najlepszy film krótkometrażowy: International Dawn Chorus Day, reż. John Greyson
• Nagroda Jury: Instrukcja przetrwania, reż. Yana Ugrekhelidze
• Nagroda specjalna: Jenni Olson

2022

• Najlepszy film fabularny: Trzy smutne tygrysy, reż. Gustavo Vinagre
• Najlepszy film dokumentalny: Alis, reż. Clare Weiskopf i Nicolás van Hemelryck
• Najlepszy film krótkometrażowy: Mars exalté, reż. Jean-Sébastien Chauvin
• Nagroda Jury: Nelly i Nadine, reż. Magnus Gertten

2023

• Najlepszy film fabularny: Wszystkie kolory świata pomiędzy czernią a bielą, reż. Babatunde Apalowo
• Najlepszy film dokumentalny: Orlando - moja polityczna biografia, reż. Paul B. Preciado
• Najlepszy film krótkometrażowy: Zanurzony w czerni, reż. Matthew Thorne i Derik Lynch
• Nagroda Jury: Vicky Knight za rolę w filmie Silver Haze, reż. Sacha Polak
• Nagroda specjalna: Andrij Chalpachczij i Bohdan Żuk

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona oficjalna nagrody (ang. • niem.)