Lola Montez

Lola Montez
Elizabeth Rosanna Gilbert
Ilustracja
Lola Montez, portret autorstwa Josepha Karla Stielera
Imię i nazwisko urodzenia

Elizabeth Rosanna Gilbert

Data i miejsce urodzenia

17 lutego 1821
Grange (Sligo), hrabstwo Sligo, Irlandia

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1861
Nowy Jork

Przyczyna śmierci

zapalenie płuc

Zawód, zajęcie

tancerka, aktorka

Narodowość

irlandzka

Tytuł naukowy

księżna Landsfeld

Partner

Ludwik I Wittelsbach

Multimedia w Wikimedia Commons

Lola Montez, właśc. Elizabeth Rosanna Gilbert (ur. 17 lutego 1821 w Grange, zm. 17 stycznia 1861 w Nowym Jorku) − XIX-wieczna tancerka, aktorka i kurtyzana pochodzenia irlandzkiego, metresa króla Bawarii, Ludwika I, który nadał jej tytuł hrabiny Landsfeld.

Urodziła się w Grange w Irlandii, w 1821 roku, w 1823 rodzina wyjechała za ojcem, oficerem, do Indii. Po śmierci męża, w 1825, jej matka wyszła ponownie za mąż za innego oficera. Szkołę ukończyła w Wielkiej Brytanii. W 1842, po rozstaniu z partnerem, zaczęła pracę jako tancerka. W początkach swoich występów zetknęła się z Franzem Lisztem, który poznał ją z George Sand. Osiadła w Paryżu, gdzie była związana z Aleksandrem Dumas (ojcem).

W 1846 roku zjawiła się w Monachium, gdzie wkrótce została metresą króla Ludwika i szybko zyskała wielki wpływ na państwo, przyjmując też bawarskie obywatelstwo. Była bardzo niepopularna wśród Bawarczyków, pomimo oporów społecznych władca uczynił ją 25 sierpnia 1847 roku hrabiną von Landsfeld. W okresie Wiosny Ludów, pod naciskiem społecznym Ludwik abdykował, zaś Lola opuściła Bawarię.

W latach 1851–1853 występowała jako tancerka na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, w maju tego roku zjawiła się w San Francisco. Po dwuletniej przerwie wyjechała w 1855 roku do Australii, by odbudować swoją karierę.

W 1857 przybyła do Nowego Jorku, gdzie mieszkała do końca życia. W czerwcu 1860 roku doznała wylewu krwi do mózgu i zaczął następować u niej paraliż. Zmarła 17 stycznia 1861 na zapalenie płuc.

Upamiętnienia

  • Została upamiętniona filmem Lola Montès Maxa Ophülsa z 1955,
  • W albumie amerykańskiej harfistki Joanny Newsom na krążku Have One On Me pojawiła się piosenka o tym samym tytule opowiadająca o życiu Loli Montez.
  • W albumie duńskiego zespołu Volbeat Outlaw gentleman and shady ladies pojawiła się piosenka o tytule Lola Montez, nawiązująca do jej życia i kariery.

Bibliografia

  • Volker Schmidtchen "Król i kurtyzana" [w:] Hekate: Zdrajcy Skandale Procesy. Historie niezwykłych ludzi., pod red. Hansa-Christiana Hufa, Videograf II, Katowice 1999. (wyd. I), strony 10-55
  • Leila Mackinlay, Spider dance: A novel based upon incidents in the life of Lola Montez
  • Nicholas Browne, Castle Oliver & the Oliver Gascoignes
  • ISNI: 0000000063026460
  • VIAF: 67257793
  • LCCN: n50004180
  • GND: 118583719
  • LIBRIS: c9prmr8w4zw2fx4
  • BnF: 11969286c
  • SUDOC: 027708128
  • NLA: 35359568
  • BNE: XX1099536
  • NTA: 106813986
  • BIBSYS: 3040142
  • Open Library: OL500467A
  • PLWABN: 9810589008705606
  • NUKAT: n2014167244
  • OBIN: 10697
  • J9U: 987007462937805171
  • CANTIC: a11777291
  • NSK: 000319754
  • Britannica: biography/Lola-Montez
  • NE.se: lola-montez
  • Catalana: 0043780
  • DSDE: Lola_Montez