Laurence Harvey

Laurence Harvey
Ilustracja
Laurence Harvey (1973)
Imię i nazwisko

Zvi Mosheh Skikne

Data i miejsce urodzenia

1 października 1928
Janiszki

Data i miejsce śmierci

25 listopada 1973
Londyn

Zawód

aktor, reżyser, producent filmowy, scenarzysta

Współmałżonek

Margaret Leighton (1957-1961; rozwód)
Joan Perry (1968-1972; rozwód)
Paulene Stone (1972-1973; jego śmierć)

Lata aktywności

1948-1973

Multimedia w Wikimedia Commons

Laurence Harvey; właściwie Zvi Mosheh Skikne (ur. 1 października 1928 w Janiszkach, Litwa, zm. 25 listopada 1973 w Londynie) – brytyjski aktor występujący również w Stanach Zjednoczonych; urodzony w rodzinie litewskich Żydów. Nominowany do Oscara za pierwszoplanową rolę w melodramacie Jacka Claytona Miejsce na górze (1959)[1].

Wczesne lata

Urodził się na terenie Litwy jako najmłodszy z trzech synów Elli (z domu Zotnickaita) i Bera Skikne’a[2]. W wieku 5 lat wyemigrował wraz z rodziną do Republiki Południowej Afryki. Dzieciństwo i młodość spędził w Johannesburgu, gdzie uczęszczał do Meyerton College i Earl of Atherton High School[3]. Podczas II wojny światowej, będąc jeszcze nastolatkiem, służył w Armii Południowoafrykańskiej. Po wojnie wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie w 1946 ukończył Królewską Akademię Sztuki Dramatycznej.

Kariera

W 1943 zadebiutował na scenie Johannesburg Repertory Theater w spektaklu Domek do wynajęcia. Po raz pierwszy wystąpił na ekranie jako Francis w horrorze Dom ciemności (1948).

W 1948 podpisał kontrakt z brytyjską wytwórnią filmową Associated British Studios, co zaowocowało kolejnymi rolami, w tym detektywa sierżanta Lawsona w filmie noir Man on the Run (1949)[4]. W 1951 trafił na West End w przedstawieniu Hassan. Po raz pierwszy pojawił się w hollywoodzkim filmie pt. Rycerze Okrągłego Stołu (1953).

W 1954 wystąpił w tragedii szekspirowskiej Romeo i Julia w roli Romea. W 1955 debiutował na teatralnej scenie na nowojorskim Broadwayu w roli Angelo w sztuce Wyspa Kóz[5] z Utą Hagen, za którą otrzymał nagrodę Theatre World[6]. Powrócił na Broadway w komedii Williama Wycherleya Żona wiejska (1957) jako pan Horner i sztuce Williama Shakespeare’a Henryk V (1958) w roli króla Henryka V[5]. W 1958 był reżyserem scenicznej komedii muzycznej Langstona Hughesa Simply Heavenly.

Przełomem w jego karierze była główna rola w melodramacie Jacka Claytona Miejsce na górze (1959), która przyniosła mu nominację do Oscara. Sukces ten otworzył mu drogę do kolejnych znaczących kreacji; m.in. w filmach: Alamo (1960; reż. John Wayne), Butterfield 8 (1960; reż. Daniel Mann), Przeżyliśmy wojnę (1962; reż. John Frankenheimer) czy Wspaniały świat braci Grimm (1962; reż. Henry Levin i George Pal).

Życie prywatne

Harvey był trzykrotnie żonaty. W 1957 poślubił starszą o 6 lat brytyjską aktorkę Margaret Leighton. Para rozwiodła się 5 lat później. Kolejne małżeństwo, również zakończone rozwodem, zawarł w 1968 ze starszą o 17 lat amerykańską aktorką Joan Perry. W grudniu 1972, na niespełna rok przed śmiercią, ożenił się z modelką Paulene Stone, która urodziła ich córkę.

Śmierć

Zmarł 25 listopada 1973 w Londynie na raka żołądka w wieku 45 lat[7].

Filmografia

  • Czarna róża (1950) jako Edmond
  • Rycerze Okrągłego Stołu (1953)
  • Weekend w Paryżu (1953) jako François
  • Ryszard Lwie Serce i krzyżowcy (1954) jako sir Kenneth
  • Romeo i Julia (1954) jako Romeo
  • Miejsce na górze (1959) jako Joe Lampton
  • Butterfield 8 (1960) jako Weston Ligget
  • Alamo (1960) jako płk William B. Travis
  • Dwie miłości (1961) jako Paul Lathrope
  • Lato i dym (1961) jako John Buchanan Jr
  • Przeżyliśmy wojnę (1962) jako Raymond Shaw
  • Wspaniały świat braci Grimm (1962) jako Wilhelm Grimm/szewc
  • Człowiek ucieka (1963) jako Rex Black
  • Prawda przeciw prawdzie (1964) jako płk Wakefield (mąż)
  • Darling (1965) jako Miles Brand
  • Szarża lekkiej brygady (1968) jako rosyjski książę
  • Walka o Rzym (1968-69) jako Cethegus
  • Christian Czarodziej (1969) jako Hamlet
  • WUSA (1970) jako Farley
  • Nocne widma (1973) jako John Wheeler
  • Columbo jako Emmett Clayton w odc. pt. Najniebezpieczniejsza partia z 1973

Przypisy

  1. Laurence Harvey Awards. AllMovie. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).
  2. John Parker: Who’s who in the Theatre. Pitman, 1972. ISBN 978-0-273-31528-5.
  3. Laurence Harvey - Actors and Actresses. Film Reference. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).
  4. Jason Ankeny: Laurence Harvey Biography. AllMovie. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).
  5. a b Laurence Harvey. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).
  6. Laurence Harvey Awards. Internet Broadway Database. [dostęp 2022-07-31]. (ang.).
  7. Los Angeles Times”, Laurence Harvey, 45, Dies of Cancer at His London Home, Nr 2/26 listopada 1973

Linki zewnętrzne

  • Laurence Harvey w bazie IMDb (ang.)
  • Laurence Harvey w bazie Filmweb
  • Laurence Harvey w bazie Notable Names Database (ang.)
  • Laurence Harvey w bazie Discogs.com (ang.)
  • ISNI: 0000000110300988
  • VIAF: 79166838
  • LCCN: no90017991
  • GND: 12464726X
  • BnF: 13895016d
  • SUDOC: 067206166
  • NLA: 35658366
  • NKC: xx0095300
  • BNE: XX1169149
  • NTA: 074893068
  • BIBSYS: 99010287
  • CiNii: DA13254602
  • PLWABN: 9810555749305606
  • NUKAT: n2009156594
  • OBIN: 61045
  • J9U: 987007440386105171
  • CONOR: 222981475
  • KRNLK: KAC2020M2610
  • LIH: LNB:BJAK;=r5
  • Britannica: biography/Laurence-Harvey
  • NE.se: laurence-harvey
  • SNL: Laurence_Harvey