Kazimierz Świątek

Kazimierz Świątek

Kardynał prezbiter
Kazimierz Świątek (2009)
Mater Misericordiae Matko Miłosierdzia
Kraj działania	Polska (do 1945) Białoruś (po 1954)
Data i miejsce urodzenia	21 października 1914 Valga
Data i miejsce śmierci	21 lipca 2011 Pińsk
Miejsce pochówku	Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pińsku
Arcybiskup metropolita mińsko-mohylewski
Okres sprawowania	1991–2006
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Białorusi
Okres sprawowania	1999–2006
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	8 kwietnia 1939
Nominacja biskupia	13 kwietnia 1991
Sakra biskupia	21 maja 1991
Kreacja kardynalska	26 listopada 1994 Jan Paweł II
Kościół tytularny	S. Gerardo Maiella
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Kazimierz Świątek (ur. 21 października 1914 w Valdze, zm. 21 lipca 2011 w Pińsku) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor filozofii, arcybiskup metropolita mińsko-mohylewski w latach 1991–2006, administrator apostolski diecezji pińskiej w latach 1991–2011, kardynał prezbiter od 1994, przewodniczący Konferencji Konferencji Episkopatu Białorusi w latach 1999–2006, od 2006 arcybiskup senior archidiecezji mińsko-mohylewskiej.

Życiorys

Urodził się w patriotycznej rodzinie polskiej. Jego ojciec walczył w legionach Józefa Piłsudskiego i zginął podczas obrony Wilna przed bolszewikami w 1920. W wieku 3 lat został wraz z rodziną zesłany na Syberię w okolice Tomska. Po powrocie do Polski w 1922 osiadł w Duksztach, a w 1926 roku w Baranowiczach, gdzie uczęszczał do Gimnazjum im. Tadeusza Rejtana.

W 1932 wstąpił do seminarium duchownego w Pińsku, gdzie 8 kwietnia 1939 otrzymał święcenia kapłańskie. Następnie został skierowany jako wikariusz do historycznej parafii w Prużanie na Polesiu. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w działalności konspiracyjnej. 21 kwietnia 1941 został aresztowany przez NKWD i uwięziony w Brześciu nad Bugiem, gdzie z powodu przekonań religijnych represjonowany był przez władze ZSRR. Skazany na karę śmierci, której wykonanie uniemożliwiło wkroczenie wojsk niemieckich w 1941. Powrócił do parafii w Prużanie, gdzie pracował w czasie okupacji niemieckiej. Po ponownym wkroczeniu Armii Czerwonej został 17 grudnia 1944 ponownie aresztowany i uwięziony w więzieniu NKWD w Mińsku, a od lutego 1945 w areszcie śledczym NKWD w Mińsku^[1][2]. 21 lipca 1945 skazany na 10 lat łagrów o zaostrzonym reżimie i 5 lat pozbawienia praw obywatelskich. Po krótkim pozbycie w więzieniu przesyłowym w Orszy został wywieziony do zespołu łagrów w pobliżu Mariinska. Latem pracował na roli, a zimą przy wyrębie tajgi^[2]. We wrześniu 1947^[1] został zesłany do gułagu w okolicach Workuty, gdzie dotarł 3 grudnia^[3]. Za urządzenie dla grupy Polaków Wigilii w 1947 r. następnego dnia został zesłany do punktu łagrowego w tundrze w okolicach Inty. Więźniowie mieli dopiero zbudować tu baraki, musieli więc nocować w śniegu. Pracowali przy budowie miasta Inta oraz linii kolejowej nr 303. Ksiądz Świątek pracował tam do końca wyroku, spełniając w ukryciu posługę duszpasterza dla Polaków, Litwinów i Łotyszy^[4]. 16 lipca 1954 został uwolniony, w ramach zwolnień więźniów politycznych z łagrów, na mocy decyzji Berii, a realizowanych przez Chruszczowa, i powrócił do Pińska.

Gdy na fali pieriestrojki zaczęły powstawać polskie stowarzyszenia, a wśród nich Związek Polaków na Białorusi, bardzo aktywnie włączył się w jego działalność, w którym pełnił funkcję zastępcy prezesa i wszedł do zarządu głównego.

13 kwietnia 1991 został prekonizowany arcybiskupem metropolitą archidiecezji mińsko-mohylewskiej i administratorem apostolskim diecezji pińskiej. 26 listopada 1994 został podniesiony do godności kardynalskiej. Z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego nie uczestniczył nigdy w konklawe. Jego kościołem tytularnym był S. Gerardo Maiella. 27 września 2004 Jan Paweł II wręczył Kazimierzowi Świątkowi Nagrodę Fidei Testis (Świadek Wiary) przyznaną przez Instytut im. Pawła VI^[5].

14 czerwca 2006 przeszedł na emeryturę^[6], jednak pozostał administratorem apostolskim diecezji pińskiej do 14 czerwca 2011.

Zmarł 21 lipca 2011 po długiej chorobie w Pińsku^[7][8]. 25 lipca 2011 został pochowany w katedrze pińskiej, w krypcie biskupiej^[9]. W uroczystościach pogrzebowych uczestniczyli m.in. kardynał Stanisław Dziwisz – arcybiskup metropolita krakowski, kardynał Jānis Pujats – arcybiskup senior archidiecezji ryskiej.

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (4 lipca 1995)^[10]
• Order Ecce Homo (2000) „za człowieczeństwo w obliczu śmierci, za miłość i wybaczenie, za niestrudzoną służbę na rzecz bliźnich”^[11]
• Medal Polonia Mater Nostra Est (2003)
• Komandor Legii Honorowej (23 listopada 2006) „człowiekowi, który dla obywateli Francji uosabia historię narodu białoruskiego z ostatnich siedemdziesięciu lat”.
• Honorowy obywatel Pińczowa (2000)^[12].

Przypisy

Bibliografia

• Kazimierz Świątek w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy  [dostęp 2014-06-29] (ang.)
• Kazimierz Świątek [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-07-22]  (ang.).
• Dźwigał z ruin Kościół na Białorusi. naszdziennik.pl, 2009-10-21. [dostęp 2011-07-22].
• Kardynał Kazimierz Świątek. kresy.pl, 2009-10-21. [dostęp 2011-07-22].