Johan Tobias Sergel
| Ten artykuł od 2022-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Data i miejsce urodzenia | 7 września 1740 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 26 lutego 1814 | ||
Narodowość | szwedzka | ||
Dziedzina sztuki | rzeźbiarstwo, malarstwo, rysunek | ||
|
Johan Tobias Sergel, też Sergell (ur. 7 września 1740 w Sztokholmie, zm. 26 lutego 1814 tamże) – szwedzki rzeźbiarz, malarz i rysownik.
Życiorys
Ukończył studia w Paryżu, następnie udał się do Rzymu, gdzie pozostawał przez dwanaście lat. W Rzymie wykonał w marmurze wiele rzeźb o tematyce mitologicznej. W międzyczasie na zamówienie Pierre’a Huberta L’Archevêque wyrzeźbił pomnik Gustawa III, który został odlany w brązie i w 1796 roku zakupiony przez władze Sztokholmu. Obecnie znajduje się na „Gustav Adolf torg” w Sztokholmie. Sergel stworzył cykl rzeźb znanych pod wspólną nazwą Historia, które przedstawiają osiągnięcia króla szwedzkiego Gustawa II Adolfa.
W 1779 powrócił do Szwecji i został nadwornym rzeźbiarzem, którego zadaniem było rzeźbienie dla pałacu królewskiego. W 1786 roku założył swoją pracownię w centrum Sztokholmu oraz przewodniczył wówczas założonej szwedzkiej Akademii Sztuk Pięknych.
Do jego najwybitniejszych dzieł należy zaliczyć nagrobek Gustawa I Wazy, pomnik Kartezjusza oraz rzeźbę ołtarzową w sztokholmskim kościele Adolfa Fryderyka („Adolf Fredriks Kyrka”).
Należał do szwedzkiej elity. Był postacią barwną i kontrowersyjną. Żył w nieformalnym związku z aktorką, a wiele z jego rzeźb było jak na ówczesne czasy wyjątkowo śmiałych.
W historii Szwecji zajmuje ważne miejsce, czego dowodem jest nazwanie jego imieniem m.in. centralnego placu w Sztokholmie (plac Sergela) oraz ulicy (Sergelgatan), którą wytyczono po roku 1950 w miejscu jego dawnego zamieszkania.
- Autoportret z rodziną
- Pomnik Gustawa III
- PWN: 3974117
- Britannica: biography/Johan-Tobias-Sergel
- Universalis: johan-tobias-sergel
- NE.se: johan-tobias-sergel
- SNL: Johan_Tobias_Sergel
- VLE: johan-tobias-sergel
- Catalana: 0061940
- DSDE: Johan_Tobias_Sergel
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 55480