Jaskier polny
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | jaskropodobne | ||
Rząd | jaskrowce | ||
Rodzina | jaskrowate | ||
Rodzaj | jaskier | ||
Gatunek | jaskier polny | ||
Nazwa systematyczna | |||
Ranunculus arvensis L. Sp. pl. 1:555. 1753 | |||
| |||
|
Jaskier polny, jaskier odłogowy (Ranunculus arvensis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). W stanie dzikim występuje w Azji, Europie i Afryce Północnej[3]. W Polsce jest archeofitem (antropofit zadomowiony[4]). Rośnie w rozproszeniu na terenie całego kraju[5].
Morfologia
- Łodyga
- Pędy wzniesione lub podnoszące się na wysokość 20-60 cm.
- Liście
- Odziomkowe niepodzielone, stożkowate lub łopatkowate, na wierzchołku grubo ząbkowane. Dolne liście łodygowe zwykle trójdzielne z równowąskimi odcinkami, górne podwójnie trójdzielne, o wrębnych odcinkach.
- Kwiaty
- Bladożółte, o średnicy do 12 mm, wyrastające na długich, owłosionych szypułkach. W czasie kwitnienia działki kwiatu odgięte. Miodniki z zastawką. Liczne pręciki i słupki.
- Owoce
- Zebrane w kulisty owoc zbiorowy. Owocki o długości 3-8 mm z długimi i zakrzywionymi dzióbkami. W jednym kwiatku powstaje ich 4-8.
Biologia i ekologia
Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Kwitnie od maja do czerwca. Zawiera trującą ranunkulinę. Występuje na niżu oraz na pogórzu. Rośnie na polach, miedzach, ugorach. Preferuje gleby gliniaste i wapienne (roślina wapieniolubna). Jest chwastem zbożowym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Caucalidion lappulae[6].
Zagrożenia
Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[7] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)[8].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- BioLib: 38391
- EoL: 473790
- EUNIS: 177014
- Flora of China: 200008069
- Flora of North America: 200008069
- FloraWeb: 4708
- GBIF: 3033348
- identyfikator iNaturalist: 78818
- IPNI: 712240-1
- ITIS: 18592
- NCBI: 286858
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2524204
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:712240-1
- Tela Botanica: 54767
- identyfikator Tropicos: 27100435
- USDA PLANTS: RAAR3