Jan Nepomucen Nowakowski

Jan Nepomucen Nowakowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 kwietnia 1796
Lwów

Data i miejsce śmierci

21 stycznia 1865
Lwów

Zawód

aktor, śpiewak, dyrektor teatru

Współmałżonek

Tekla Józefa Nowakowska z Kostrzewskich

Jan Nepomucen Nowakowski (ur. 14 kwietnia 1796 we Lwowie, zm. 21 stycznia 1865 tamże) – polski aktor i śpiewak.

Życiorys

Debiutował w 1811 we Lwowie, gdzie grał z powodzeniem do 1864 roku. W latach (1857–1864) wraz z Witalisem Smochowskim był dyrektorem teatru we Lwowie.

Zasłynął jako aktor komiczny i charakterystyczny, odtwórca ról w komediach Fredry i Moliera. Jego główną specjalnością była postać szlachcica polskiego sprzed rozbiorów.

W Warszawie śpiewał swoje słynne Miotełki, satyryczne kuplety, do których ułożył część tekstów. Fryderyk Chopin improwizował wówczas na jednym ze swoich koncertów na temat Miotełek.

”Zaprzyjaźniony z Aleksandrem Fredrą, który osobiście udzielał mu wskazówek, był pierwszym Cześnikiem (Zemsta; Lwów, 17 lutego 1834). (...) Jako aktor wywarł znaczny wpływ na rozwój aktorstwa polskiego; w historii teatru uchodzi za twórcę jednego z dwóch nurtów tradycji fredrowskiej, kontynuowanego potem przez Józefa Rychtera[1].

W komediach Fredry grał wiele ról: Cześnika w Zemście, Łatkę w Dożywociu, Geldhaba w komedii Pan Geldhab, Radosta w Ślubach panieńskich, Jowialskiego w Panu Jowialskim. Grał też w komediach Moliera i partiach operowych np. rolę Bryndusa w operze Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale Karola Kurpińskiego.

Pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Przypisy

  1. Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965. Warszawa: PWN, 1973, s. 905.

Bibliografia

  • "Wielka Encyklopedia Powszechna PWN" (1962-1969)
  • Edward Webersfeld, Teatr Miejski we Lwowie za dyrekcji Ludwika Hellera. 1906-1918, Lwów 1917
  • ISNI: 0000000378179111
  • VIAF: 256415412
  • GND: 1024638294
  • PLWABN: 9810646277905606
  • NUKAT: n99710092
  • RISM: people/41000051
  • WorldCat: viaf-256415412
  • PWN: 3948642
  • ETP: 79279