Hiacynt Jackowski

Hiacynt Jackowski
Hiacynt von Jackowski,
Hiacynt Nositz-Jackowski
Herb
Ryś
Data i miejsce urodzenia

11 sierpnia 1805
Jabłowo

Data i miejsce śmierci

27 maja 1877
Jabłowo

Ojciec

Hipolit Nostitz-Jackowski

Matka

Elżbieta z Jezierskich

Hiacynt Jackowski herbu Ryś (ur. 11 sierpnia 1805 w Jabłowie, zm. 27 maja 1877 tamże) – polski szlachcic, polityk, samorządowiec, działacz mniejszości polskiej w Prusach i niepodległościowy. Członek Pierwszego Zjednoczonego Landtagu(inne języki) (w 1847 roku), członek Pruskiej Izby Reprezentantów(inne języki) (w 1849 roku), poseł do Reichstagu Związku Północnoniemieckiego (1867–1871).

Życiorys

Młodość i kariera polityczna

Urodził się 11 sierpnia 1805 w Jabłowie jako syn polskiego oficera Hipolita Nostitz-Jackowskiego i Elżbiety z Jezierskich[1]. Był uczniem cysterskiej szkoły zakonnej w Pelplinie oraz gimnazjum jezuickiego w Braniewie[2]. W latach młodzieńczych był członkiem sejmiku powiatu Preußisch Stargard[2].

W 1847 roku został posłem Pierwszego Zjednoczonego Landtagu(inne języki)[1]. Był członkiem Pruskiej Izby Reprezentantów(inne języki) w 1849 roku[1]. Pełnił funkcję posła do Reichstagu Związku Północnoniemieckiego w latach 1867–1871 (reprezentował powiat Berent, powiat Preußisch Stargard i powiat Dirschau)[1][2]. Pełnił funkcję przewodniczącego Prowincjonalnego Komitetu Wyborczego na Prusy Zachodnie (do jego obowiązków należało m.in. zatwierdzanie kandydatów do Landtagu i Reichstagu)[2]. Jako poseł był członkiem Koła Polskiego[2].

Działalność społeczna i w organizacjach polskich

W 1848 roku był jednym z założycieli Ligi Polskiej w zaborze pruskim oraz Towarzystwa Naukowej Pomocy dla Młodzieży Prus Zachodnich[2][3]. Był dożywotnim radcą i od 1852 roku dyrektorem Gdańskiego Ziemstwa Kredytowego[2]. W 1862 roku z jego inicjatywy powstało Towarzystwo Rolnicze Ziemi Kaszubskiej w Kościerzynie i Towarzystwo Rolnicze w Starogardzie Gdańskim[2]. Podczas powstania styczniowego był odpowiedzialny za rekrutację żołnierzy na Pomorzu[4]. W 1871 roku założył Bank Rolniczo-Przemysłowy w Starogardzie Gdańskim[2].

Od 1875 roku w wydziale powiatowym w Starogardzie Gdańskim, przed sądem administracyjnym w Gdańsku i przed Trybunałem Administracyjnym w Berlinie prowadzone było wygrane przez Jackowskiego postępowanie sądowe o możliwość używania języka polskiego na zgromadzeniach publicznych[2]. W 1877 roku została opublikowana publikacja „Pielgrzyma” pt. „Proces radcy ziemskiego śp. Hiacynta Jackowskiego z Jabłowa w sprawie języka polskiego na zebraniach politycznych”[2].

Przypisy

  1. a b c d Jackowski, Hiacynt [online], porta-polonica.de [dostęp 2021-09-05]  (pol.).
  2. a b c d e f g h i j k 6 kadencja, 78 posiedzenie, 4 dzień – Poseł Jan Kulas (wypowiedź niewygłoszona) [online], orka2.sejm.gov.pl, 26 listopada 2010 [dostęp 2021-09-05]  (pol.).
  3. Towarzystwo Naukowej Pomocy dla Młodzieży Prus Zachodnich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-09-05] .
  4. 156 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Jak wyglądało ono na Pomorzu? [online], radiogdansk.pl, 22 stycznia 2019 [dostęp 2021-10-10] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-10]  (pol.).