Heinzel von Hohenfels

Heinzel von Hohenfels – niemiecka rodzina mieszczańska pochodząca ze wsi Trautliebersdorf (dzisiejszy Kochanów) na Dolnym Śląsku[1]. Z nich Jan Heinzel (zm. 1859), majster tkacki osiedlił się w latach 20. XIX w. w Łodzi, zapoczątkowując polską gałąź rodziny. Wyznanie rzymskokatolickie.

Tytuł baronowski

Juliusz Heinzel (1834–1895), syn Jana i Franciszki Hanke, cesarskorosyjski radca przemysłowy i fabrykant łódzki otrzymał od Ernesta II księcia sasko-koburgsko-gotajskiego dyplomem datowanym Gotha 10 marca 1891 tamtejsze szlachectwo i tytuł baronowski („Freiherrstand”) z predykatem „von Hohenfels”.

Sprawa ważności tytułu jest dziś dość dyskusyjna z uwagi na okoliczności jego nadania oraz jego używalność w aktach urzędowych okresu międzywojennego. W istocie dotyczy on dzisiaj osób z obywatelstwem niemieckim posiadających tym samym prawo do nazwiska „Freiherr Heinzel von Hohenfels”. Używanie formy „Baron Heinzel” stanowi polski neologizm, niezależnie od polonizacji tytułu „Freiherr”. Potomkowie rodziny Heinzel von Hohenfels mieszkają w Niemczech i w Polsce (m.in. w Łodzi, na Śląsku i w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego, a także nad morzem w rybackiej wsi Mikoszewo). Mimo patriotycznej postawy w okresie okupacji niemieckiej władze administracyjne miasta Łodzi dotąd nie przyznały potomkom rodu jakiegokolwiek odszkodowania za majątek nieruchomy rodziny zagarnięty po 1945 przez władze PRL.

Heraldyka

Herb własny: na tarczy skos srebrny, w polu górnym błękitnym trzy złote gwiazdy, w dolnym czerwonym dwa skrzyżowane młoty srebrne. Nad koroną baronowską ukoronowany hełm, na nim trzy pióra strusie: czerwone, srebrne i błękitne. Dewiza: „Industriae coronam”.

Baronowie Heinzel von Hohenfels

  • Juliusz Heinzel von Hohenfels (1834–1895), łódzki przemysłowiec i ziemianin w Królestwie Polskim i w księstwie sasko-koburgsko-gotajskim; protoplasta linii łódzkiej i twórca jej potęgi na tym gruncie;
  • Adolf Heinzel von Hohenfels (ur. 1857, zm. 2 lutego 1892 w Berlinie), ziemianin, dyrektor Akcyjnego Towarzystwa Przemysłowego Juliusza Heinzla[2][3];
  • Anna Heinzel (zm. 7 maja 1948 w Żyrardowie), z d. Geyer; żona Juliusza Teodora (1861–1922);
  • Juliusz Teodor Heinzel von Hohenfels (1861–1922), przemysłowiec i ziemianin;
  • Juliusz Roman Heinzel (1899–1940), oficer kawalerii Wojsk Polskich, kawaler Virtuti Militari, więzień obozu jenieckiego w Starobielsku, zamordowany przez NKWD w Charkowie;
  • Konstancja Heinzel (1898[4]–1966[5]), córka Ludwika (ur. 1863, zm. czerwca 1925) i Marii Heinzel z domu Colonna-Walewskiej (1874–1938), żona dyplomaty Oswalda Kermenicia[6]. Wyszła za mąż za austriackiego dyplomatę Oswalda Kermenitz’a, wyjechali do Peru i tam pozostali[7];
  • Ludwik Heinzel von Hohenfels (ur. 1863, zm. w czerwcu 1925), przemysłowiec z Łodzi;
  • Maria Heinzel z domu Colonna – Walewska (1874–1938), wdowa po Ludwiku (1863–1925)[6];
  • Roman Heinzel (1902–1991), żołnierz Armii Krajowej;
  • Walentyna Heinzel (ur. 3 listopada 1902 w Moskwie, zm. 21 sierpnia 1999 w Bochum), wdowa po Juliuszu, oficerze WP zamordowanym w Charkowie[8].

Przypisy

  1. ↑ KatarzynaK. Celej KatarzynaK., Metryki stanu cywilnego, 3 listopada 1834 .
  2. ↑ BolesławB. Knichowiecki BolesławB. (red.), Ogłoszenia (nekrologi), „Dziennik Łódzki”, nr 26, Rok IX, Łódź: Stefan Kossuth, 4 lutego 1892, s. 5–6, ISSN 1898-3111 [dostęp 2016-05-30] .
  3. ↑ [bez autora]. Z miasta. Ś. p. Adolf Heinzel.... „Dziennik Łódzki”. Rok IX (nr 27), s. 2, 1892-02-05. Bolesław Knichowiecki (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-05-30]. 
  4. ↑ Konstancja Kermenić [online], geni_family_tree [dostęp 2021-07-20]  (pol.).
  5. ↑ Potomek Czartoryskich chce przejąć pałac Ludwika Heinzla w Łagiewnikach [online], Dziennik Łódzki, 15 maja 2015 [dostęp 2021-07-20]  (pol.).
  6. ↑ a b Maria Konstancja Franciszka hr. Colonna-Walewska z Walewic h. Pierzchała (Kolumna) [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-07-20] .
  7. ↑ Wiesław Pierzchała, Pałac Ludwika Heinzla [w Łagiewnikach] pod młotkiem; [w:] „Kocham Łódź”, dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”, 8 XI 2013, nr 259, s. 5.
  8. ↑ „Dziennik Łódzki”, 24 IX 1999, nr 224, s. 10 (nekrolog; pochowana w kaplicy Heinzlów w części katolickiej cm. przy ul. Ogrodowej).

Bibliografia

  • Gothaisches Genealogisches Taschenbuch der Freiherrlichen Häusern 1895–1919.
  • Genealogisches Handbuch des in Bayern immatrikulierten Adels, Bd. IV: 1953, s. 537–539.
  • Polski Słownik Biograficzny, t. IX, Wrocław 1960–1961, s. 350–351.
  • Zbigniew Piąstka, W cieniu alei cmentarnych. Przewodnik biograficzny po cmentarzach chrześcijańskich przy ul. Ogrodowej i Srebrzyńskiej w Łodzi. Łódź 1990, s. 41–43.
  • Jacek Strzałkowski, Heinzlowie. Z dziejów wielkiej kariery i filantropii łódzkich przemysłowców, Łódź 2004.
  • Jan Dominikowski, Nekropolia Łodzi wielkoprzemysłowej. Łódź 2004, s. 240–243, 420–421.

Linki zewnętrzne

  • Krzysztof Stefański, Juliusz Heinzel baron von Hohenfels i jego pałac w Koburgu. tygielkultury.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-13)].