Granat (satelita)
Schemat satelity Granat | |||
Inne nazwy | Astron 2 | ||
---|---|---|---|
Indeks COSPAR | 1989-096A | ||
Indeks NORAD | 20352 | ||
Zaangażowani | ZSRR, Francja, Dania, Bułgaria | ||
Rakieta nośna | Proton K | ||
Miejsce startu | Bajkonur, Kazachstan | ||
Orbita (docelowa, początkowa) | |||
Perygeum | 2000 km | ||
Apogeum | 200 000 km | ||
Okres obiegu | 5880 min | ||
Nachylenie | 51,6° | ||
Mimośród | 0,9219 | ||
Czas trwania | |||
Początek misji | 1 grudnia 1989 20:20:57 UTC | ||
Koniec misji | 27 listopada 1998 | ||
Powrót do atmosfery | 25 maja 1999 | ||
Wymiary | |||
Kształt | cylindryczny | ||
Wymiary | 4,0 × 2,5 m | ||
Masa całkowita | ~4000 kg | ||
Masa ładunku użytecznego | 2300 kg | ||
|
Granat – międzynarodowe obserwatorium astrofizyczne, skonstruowane w ZSRR we współpracy z Danią, Francją i Bułgarią. Granat został wystrzelony 1 grudnia 1989 roku na pokładzie radzieckiej rakiety Proton z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie. Satelita działał prawie 9 lat, a transmisja danych została zakończona w listopadzie 1998 roku. Spłonął w atmosferze ziemskiej 25 maja 1999[1].
Sprzęt obserwacyjny
Satelita posiadał na pokładzie siedem detektorów, działających w zakresie od rentgenowskiego do gamma.
- Wyprodukowany we Francji teleskop SIGMA operował w zakresie 35-1300 keV, a jego pole widzenia pokrywało 4,3°×4,7°. Maksymalna rozdzielczość kątowa tego instrumentu to 13 minut kątowych, a rozdzielczość energetyczna to 8% na 511 keV. Instrument ważył ok. 1 tony, miał długość 3,5 m i średnicę u podstawy 1,2 m.
- Francuskie urządzenie PHEBUS było przeznaczone do rejestracji zjawisk przejściowych w zakresie od 100 keV do 100 MeV. Rozbłysk był rejestrowany gdy poziom zliczeń między 0,1 a 1,5 MeV przekraczał poziom tła o 8 sigma, a rozdzielczość czasowa instrumentu wynosiła 0,25 lub 1,0 sekund.
- Radziecki KONUS-B rejestrował fotony o energiach od 10 keV do 8 MeV. Widma energetyczne były rejestrowane w 31 kanałach z rozdzielczością od 0,25 do 8 sekund, w zależności od poziomu zliczeń.
- Cztery duńskie instrumenty WATCH służyły do rejestracji jasnych źródeł rentgenowskich w zakresie od 6 do 180 keV.
- Teleskop rentgenowski ART-P produkcji radzieckiej
- Francuski TOURNESOL składał się z 4 liczników proporcjonalnych i 2 detektorów optycznych.
- Spektrometr ART-S produkcji radzieckiej
Badania
Przez pierwszy okres swej działalności, Granat obserwował liczne źródła pozagalaktyczne i w naszej Galaktyce, przede wszystkim jej centrum, galaktyczne kandydatki na czarne dziury oraz nowe rentgenowskie. W późniejszym okresie jego zadaniem było wykonywanie przeglądu całego nieba w zakresie od 40 do 200 keV.
Najsłynniejszymi dokonaniami satelity było odkrycie pierwszego galaktycznego mikrokwazara, GRS 1915+105 (źródła odkryte przez Granat mają nazwy rozpoczynające się od skrótu GRS), a także zarejestrowanie anihilacyjnej linii widmowej o energii 511 keV w nowej rentgenowskiej Nova Muscae 1991[2].
Zobacz też
- Astron
Przypisy
Bibliografia
- Strona oficjalna (ros.)
- NSSDC Master Catalog (ang.)
- Granat. NASA's HEASARC. [dostęp 2013-02-06]. (ang.).
- DSDE: Granat