Friedrich Chrysander

Friedrich Chrysander
Ilustracja
Imię i nazwisko

Karl Franz Friedrich Chrysander

Data i miejsce urodzenia

8 lipca 1826
Lübtheen

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

3 września 1901
Bergedorf

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

muzykolog

Multimedia w Wikimedia Commons

Karl Franz Friedrich Chrysander (ur. 8 lipca 1826 w Lübtheen, zm. 3 września 1901 w Bergedorf[1][2]) – niemiecki muzykolog.

Życiorys

Był autodydaktą[2]. Początkowo pracował jako prywatny nauczyciel[1] i zajmował się historią muzyki w Meklemburgii[2]. W 1853 roku opublikował dwie rozprawy, Über die Molltonart in den Volksgesängen i Über das Oratorium, na podstawie których Uniwersytet w Rostocku przyznał mu w 1855 roku tytuł doktora[1][2]. Badał życie i twórczość Georga Friedricha Händla. W 1856 roku wspólnie z historykiem Gottfriedem Gervinusem założył Deutsche Händelgesellschaft[1][2]. Po jego rozpadzie, pomimo trudności materialnych i lokalowych, kontynuował swoje badania samodzielnie, w swoim domu urządził sztycharnię drukarską i osobiście zajmował się drukiem edycji źródłowych dzieł Händla[2]. W latach 1869–1871 wydał 5 tomów „Denkmäler der Tonkunst”, następnie wszedł w skład komitetu organizacyjnego „Denkmäler Deutscher Tonkunst”[2]. W latach 1868–1871 i 1875–1882 pisywał do „Allgemeine Musikalische Zeitung”[1]. W 1885 roku wspólnie z Philippem Spittą i Guido Adlerem powołał do życia pierwsze czasopismo muzykologiczne, „Vierteljahrsschrift für Musikwissenschaft”[1][2].

Twórczość

Prawie całe swoje życie twórcze poświęcił badaniom nad Georgiem Friedrichem Händlem[2]. Był autorem pierwszego wydania dzieł kompozytora, Georg Friedrich Händels Werke: Ausgabe der Drutschen Händelgesellschaft (100 tomów wyd. Lipsk i Bergedorf 1858–1894, 6 tomów uzupełniających wyd. 1888–1902)[1]. W swoich badaniach wykorzystywał rękopisy, starodruki i różne wersje opracowań, zwrócił też uwagę na problem zapożyczeń w twórczości kompozytorów XVIII wieku[2]. Dobór źródeł był jednak chaotyczny i nie spełnia wymogów dzisiejszego źródłoznawstwa[2]. Napisał także biografię Händla (3 tomy wyd. Lipsk 1858–1867), należącą do jednych z pierwszych dzieł historiografii muzycznej, której jednak nie zdołał ukończyć (treść urywa się na 1740 roku)[1][2]. Ponadto w swoich publikacjach podejmował zróżnicowaną tematykę, od kwestii edytorskich i przyczynkarstwa źródłowego po problemy życia muzycznego[2].

Przypisy

  1. a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 1 Aalt–Cone. New York: Schirmer Books, 2001, s. 645. ISBN 0-02-865526-5.
  2. a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 195–196. ISBN 83-224-0223-6.

Linki zewnętrzne

  • ISNI: 0000000110276666
  • VIAF: 59212339
  • LCCN: n82006552
  • GND: 118816098
  • LIBRIS: xv8chr2g1gm4wsc
  • BnF: 12842429z
  • SUDOC: 050635468
  • SBN: RMLV063560
  • NLA: 35354598
  • NKC: jn20040202028
  • BNE: XX888151
  • NTA: 073167746
  • BIBSYS: 90949517
  • CiNii: DA05621912
  • Open Library: OL1269199A
  • PLWABN: 9810565493305606
  • NUKAT: n97047405
  • J9U: 987007273752805171
  • PTBNP: 743759
  • LNB: 000162453
  • CONOR: 38239075
  • LIH: LNB:tin;=CV
  • RISM: people/51575
  • WorldCat: lccn-n82006552
  • PWN: 3886085
  • Britannica: biography/Friedrich-Chrysander
  • БРЭ: 2112015
  • SNL: Friedrich_Chrysander
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 11717