Ekonom

Zobacz też: inne znaczenie tego terminu.

Ekonom (z gr. oikonómos – zarządzający domem[1]) – tytuł różnych zarządców zajmujących się gospodarowaniem mieniem (aktywami) powierzonym przez właściciela. Historycznie miał on następujące znaczenia:

  • wysoki urzędnik królewski zarządzający w XVI–XVIII w. ekonomiami (dobrami królewskimi) lub urzędnik, który kierował administracją w kluczu majątków ziemskich,
  • w Polsce był to też zarządca folwarku pańszczyźnianego, zajmował się m.in. nadzorem robót rolnych, zmuszaniem chłopów do pracy na pańskim polu. Mający we wsi złą opinie, co odnotował nawet Oskar Kolberg w pieśniach ludowych[2]. Chłopi ze wsi Moczydło w skardze złożonej na ekonoma do władz powiatowych stwierdzili powiada nam, że ma kij od Ojca św. z Rzymu.[...] kilkanaście osób tak skrzywdził, że jedni w szpitalu leżeli a inni w domu słabość odbywali. Nie powie inaczej człowiekowi jak tylko psiakrew, jucho, złodzieju, psie ścierwo[3].
  • współcześnie w Kościele katolickim:
    • ekonom bezpośrednio zarządza majątkiem episkopatu lub diecezji[4],
    • w zakonie ekonom zajmuje się finansową stroną życia zakonnego: ekonom zgromadzenia zakonnego, prowincji zakonnej lub domu zakonnego (gdzie opłaca rachunki, pracowników, robi zakupy, zajmuje się remontami i konserwacją budynków i pomieszczeń klasztornych)[5].

Przypisy

  1. ekonom, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-02-22] .
  2. Andrzej Leder: Prześniona rewolucja. Ćwiczenia z logiki historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2014, s. 110. ISBN 978-83-63855-61-1.
  3. Szczechura 1962 ↓, s. 32.
  4. Ekonom i rady ekonomiczne. [w:] Finanse Kościoła katolickiego w Polsce (analiza) [on-line]. KAI. s. 22. [dostęp 2012-09-04].
  5. Juniorat braci zakonnych. Strona Wyższego Seminarium Duchownego Salwatorianów w Bagnie. [dostęp 2012-09-04].

Bibliografia

Zobacz hasło ekonom w Wikisłowniku
  • Tomasz Szczechura: Ruch chłopski w walce o ziemię 1861-1864. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1962.