Dirck van Baburen : Życiorys, Twórczość, Wybrane dzieła, Przypisy Wikipedia, wolna encyklopedia

Dirck van Baburen

Data i miejsce urodzenia

ok. 1592–1593
Wijk bij Duurstede

Data i miejsce śmierci

21 lutego 1624
Utrecht

Narodowość

holenderska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

barok

Multimedia w Wikimedia Commons

Dirck van Baburen (ur. ok. 1592–1593 w Wijk bij Duurstede, zm. 21 lutego 1624 w Utrechcie)^[1] – holenderski malarz okresu baroku, caravaggionista utrechcki.

Życiorys

Był uczniem manierysty Paulusa Moreelse^[1]. Prawdopodobnie przed 1615 wyjechał do Włoch^[1]^[2]. W 1615 działał przez rok w Parmie^[1]^[2], gdzie wykonał ołtarz Męczeństwa św. Sebastiana (1615, niezachowany)^[3]. W latach 1616–1620 pracował w Rzymie^[1], gdzie uległ wpływom Caravaggia i Carla Saraceniego. W 1617 wraz z Davidem de Haenem wykonał Złożenie do grobu dla Cappella della Pietà rzymskiego kościoła San Pietro in Montorio^[2]^[3]. Pracował także dla kardynałów Vincenzo Giustinianiego i Scipione Borghese^[2]^[3]. W Rzymie przystąpił do bractwa Bentvueghels^[1]. Do Utrechtu wrócił w 1621 i pozostał tam do końca życia^[1].

Twórczość

Malował sceny religijne, mitologiczne i rodzajowe. Wykorzystywał mocny światłocień do wydobycia z półmroku intensywnych plam barwnych. Sytuował duże postacie w bliskim planie kompozycyjnym, przeważnie zestawione ciasno na niewielkiej przestrzeni, często ujęte półfiguralnie. Grubą mięsistą farbą sugestywnie odtwarzał fakturę przedmiotów, tkanin i ciał^[2]. Często malował na miedzi.

Jeden z obrazów van Baburena – U stręczycielki (1622), który prawdopodobnie należał wówczas do teściowej Jana Vermeera^[3] – mógł stać się inspiracją dla mistrza z Delftu do namalowania w 1656 płótna pod takim samym tytułem^[2]. Ponadto Vermeer dwukrotnie wykorzystał motyw tegoż obrazu van Baburena, umieszczając go w tle dwóch innych swoich obrazów: Koncert (ok. 1665–1666) i Dziewczyna siedząca przy klawesynie (1673–1675)^[2].

Wybrane dzieła

Chłopiec grający na drumli (1621) – Utrecht, Centraal Museum
Chrystus umywa nogi apostołom (ok. 1616) – Berlin, Gemäldegalerie
Chrystus wśród uczonych (ok. 1622) – Bloomington, Indiana University Art. Museum
Cierniem koronowanie (1623) – Utrecht, Museum Catharijneconvent
Heraklit i Demokryt – Kowno, Muzeum Ciurlioniosa
Koncert (ok. 1623) – Petersburg, Ermitaż
Pojmanie Chrystusa (ok. 1619) – Rzym, Galeria Borghese
Prometeusz skowany (1623) – Amsterdam, Rijksmuseum
U stręczycielki (1622) – Boston, Isabella Stewart Gardner Museum
Tytus (1622) – Berlin, Zamek Gruenewald
Zaparcie się Świętego Piotra (1620–1624) – Zamek Królewski w Niepołomicach, Muzeum Narodowe w Krakowie^[4]
Złożenie do grobu (1617) – Rzym, San Pietro in Montorio

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Dirck van Baburen [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-04-27] (ang. • niderl.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g AntoniA. Ziemba AntoniA., Baburen, Dirck van, [w:] RobertR. Genaille, Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 26, ISBN 83-221-0686-6 (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d Leonard J.L.J. Slatkes Leonard J.L.J., Baburen, Dirck (Jaspersz.) van, Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI: 10.1093/gao/9781884446054.article.T005524 [dostęp 2024-04-27] (ang.).
↑ Dirk vanD. Baburen Dirk vanD., Zaparcie się Świętego Piotra [online], Zbiory cyfrowe Muzeum Narodowego w Krakowie [dostęp 2024-04-27] .