Cmentarz Ofiar II Wojny Światowej w Wawrze
Widok ogólny nekropolii | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Warszawa | ||
Adres | |||
Typ cmentarza | wojenny | ||
Stan cmentarza | nieczynny | ||
Powierzchnia cmentarza | 0,312 ha | ||
Data otwarcia | 12 listopada 1939 | ||
Architekt | Józef Tarnas, Aleksander Zdanowicz | ||
Położenie na mapie Warszawy | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||
52°14′01″N 21°09′31″E/52,233611 21,158611 | |||
|
Cmentarz Ofiar II Wojny Światowej w Wawrze – cmentarz znajdujący się przy ul. Kościuszkowców w warszawskiej dzielnicy Wawer, na terenie rezerwatu im. Króla Jana Sobieskiego.
Opis
Nekropolia została założona po zakończeniu kampanii wrześniowej jako cmentarz wojenny dla żołnierzy poległych w okolicy. Inicjatorem jego powstania był zarząd ówczesnej gminy Wawer z wójtem Stanisławem Krupką. Dzięki jego staraniom cmentarz zaprojektowany przez Józefa Tarnasa i Aleksandra Zdanowicza został otwarty 12 listopada 1939. Pierwszym pochowanym był wilnianin Kazimierz Grauzynius poległy 19 września 1939. W kolejnych dniach po otwarciu cmentarza przeprowadzano kolejne ekshumacje i pochówki.
Dokonana przez Niemców w grudniu 1939 zbrodnia w Wawrze zmieniła charakter cmentarza, gdyż to na nim, po ekshumacji z masowego grobu w czerwcu 1940, pochowano 76 ze 107 ofiar masakry. Kolejne pochówki ofiar niemieckich zbrodni miały miejsce po egzekucjach w dniu 2 kwietnia 1940 i 2 kwietnia 1942, kiedy to zginęło odpowiednio 5 i 12 osób. Na cmentarzu pochowano też żołnierzy polskich z 1 Armii Wojska Polskiego i żołnierzy radzieckich poległych w walkach o Pragę.
Podczas walk w 1944 cmentarz został uszkodzony, lecz szkody usunięto do 1964, kiedy to też go na nowo ogrodzono. W ramach prac porządkowych wzniesiono nowe betonowe krzyże, odnowiono zieleń i zastąpiono dotychczasowy pomnik − drewniany krzyż − rzeźbą autorstwa Stanisława Zielińskiego.
Bibliografia
- Karol Mórawski: Warszawskie cmentarze. Przewodnik historyczny. Warszawa: PTTK „Kraj”, 1991, s. 155-157. ISBN 83-7005-333-5.
- p
- d
- e