Cienistka trójkątna

Cienistka trójkątna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

paprocie

Podklasa

paprotkowe

Rząd

paprotkowce

Rodzina

paprotnicowate

Rodzaj

cienistka

Gatunek

cienistka trójkątna

Nazwa systematyczna
Gymnocarpium dryopteris (L.) Newman
Synonimy
  • Phegopteris dryopteris (L.) Fée
  • Phegopteris dryopteris Fée
Multimedia w Wikimedia Commons

Cienistka trójkątna, zachyłka trójkątna (Gymnocarpium dryopteris (L.) Newman)[3] – gatunek paproci z rodziny paprotnicowatych. Inne nazwy: gimnokarpium trójkątne, nerecznica trójkątna[4]. Gatunek pospolity w całej Polsce, spotykany jest na nizinach i w górach (Beskidy, Karkonosze).

Morfologia

Pokrój
Roślina wieloletnia, z kłącza wyrastają liście osiągające 45 cm wysokości.
Część podziemna
Posiada słabo rozgałęzione kłącze, czarno połyskujące, pokryte bladobrunatnymi łuskami.
Liście
Żółtawozielone, wyrastające pojedynczo z kłącza i z blaszką osadzoną na długim ogonku liściowym. Blaszka cienka, naga, potrójnie pierzasta, odcinki górne podwójnie pierzaste. Na spodniej stronie liści przy brzegu znajdują się kupki zarodni. Zawijek brak. Ogonek liściowy prawie trzykrotnie dłuższy od blaszki liściowej, pokryty jest u dołu lancetowatymi łuskami.
Rozmnażanie
Nieliczne kupki zarodni wytwarzają żółtawobrunatne, fasolowate zarodniki.

Biologia i ekologia

Gatunek preferuje stanowiska cieniste i wilgotne. Występuje w żyznych, cienistych, wilgotnych lasach iglastych i liściastych oraz w górach wśród kosodrzewiny.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28]  (ang.).
  2. The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .
  3. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  4. Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 74. ISBN 83-01-00129-1.
  • SNL: fugletelg
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 3158
  • EoL: 597243
  • EUNIS: 150355
  • Flora of China: 200003903
  • Flora of North America: 200003903
  • FloraWeb: 2746
  • GBIF: 2650832
  • identyfikator iNaturalist: 82572
  • IPNI: 17112110-1
  • ITIS: 17579
  • NCBI: 32116
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): tro-26600166
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:17112110-1
  • Tela Botanica: 30719
  • identyfikator Tropicos: 26600166, 26613861
  • USDA PLANTS: GYDR