Chorzów Miasto

Chorzów Miasto
Ilustracja
Dworzec kolejowy przy stacji Chorzów Miasto (2018)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Chorzów

Lokalizacja

Chorzów I

Data otwarcia

27 października 1872[1]

Poprzednie nazwy

Königshütte, Królewska Huta, Königshütte Mitte

Dane techniczne
Liczba peronów

1

Liczba krawędzi
peronowych

2

Kasy

N

Linie kolejowe
  • 131 Chorzów Batory – Tczew
Położenie na mapie Chorzowa
Mapa konturowa Chorzowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Chorzów Miasto”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Chorzów Miasto”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chorzów Miasto”
Ziemia50°17′54″N 18°56′59″E/50,298333 18,949722
Multimedia w Wikimedia Commons

Chorzów Miasto (niem. Königshütte Mitte, Königshütte) – stacja kolejowa w Chorzowie, w dzielnicy Chorzów I, w województwie śląskim, w Polsce, otwarta w 1872 roku.

Ruch pasażerski

Rok Wymiana pasażerska na dobę
2017[2] 20-49
2022[3] 50-99

Historia

W dniu 7 maja 1791 roku, dokładnie w miejscu, gdzie obecnie znajduje się budynek dworca, rozpoczęto drążenie pierwszego szybu wydobywczego kopalni węgla kamiennego „Król” (niem. „Königsrube”) o głębokości 75 m, który nazwano „Wilhelmschacht”[4].

Od 16 listopada 1845 roku[5] Królewska Huta i okoliczne kolonie przemysłowe uzyskały pierwsze połączenie kolejowe poprzez oddalony o 2,5 km dworzec Königshütte ('Królewska Huta') w Świętochłowicach na nowo wybudowanym odcinku linii Kolei Górnośląskiej, biegnącej z Wrocławia przez Gliwice.

Dnia 15 sierpnia 1860 roku[6] uruchomiono poprowadzoną z Górnych Hajduk niedaleko dworca Königshütte in Schwientochlowitz ('Królewska Huta w Świętochłowicach') odgałęzienie linii Kolei Górnośląskiej, dochodzące początkowo do szybu „Św. Barbary” (niem. „Bahnschacht”) na Polu Zachodnim kopalni „Król” (między obecnymi ul. Styczyńskiego i Lompy). Odgałęzienie przedłużono w 1870 roku do Chorzowa (Starego), dochodząc do linii Kolei Prawoodrzańskiej. Nową stację Königshütte ('Królewska Huta') na ukończonej wtedy okrężnej trasie Kolei Górnośląskiej Gliwice–Bytom–Królewska Huta otwarto na dla ruchu pasażerskiego w niedzielę 27 października 1872 roku[7][1][8].

Budynek dworca odnowiono i rozbudowano w 1885 roku[9]. Stacja została rozbudowana w latach 1900–1903[10][9], składało się na nią wówczas 6 parterowych budynków z poddaszami[9]. Budynek wejściowy dworca (z placu Dworcowego) miał cztery wieżyczki, mieściły się w nim: kasa biletowa oraz punkt odpraw przesyłek ekspresowych oraz bagażowych[10]. Powstały także dwa budynki poczekalni oraz zadaszone wyjścia z tunelu prowadzącego na perony z budynku wejściowego[10]. W latach 1904–1905 za dworcem wybudowano bocznicę (rejon obecnej ul. Towarowej)[11]. W dniu 9 września 1939 roku Dyrekcja Kolei w Opolu przejęła od wojska linie kolejowe w zajętym przez Niemców województwie śląskim. Kursowanie pociągów przez dworzec wznowiono 12 września 1939 roku z tymczasowym rozkładem jazdy[12].

Dworzec został całkowicie przebudowany w latach 1969–1972[10]. Jego powierzchnia to ponad 760 m²[13], na parterze znajduje się przejście do tunelu wychodzącego na perony, na piętrze jest hala dworcowa[13]. Kasy na stacji zostały zlikwidowane w 2009 roku[14], a budynek dworcowy nie jest eksploatowany[13].

Galeria

  • Stacja i dworzec po rozbudowie (około 1905)
    Stacja i dworzec po rozbudowie (około 1905)
  • Stacja, dworzec i pl. Dworcowy (około 1910)
    Stacja, dworzec i pl. Dworcowy (około 1910)
  • Dworzec 35 lat po przebudowie (2007)
    Dworzec 35 lat po przebudowie (2007)
  • Perony i wejście do przejścia podziemnego (2015)
    Perony i wejście do przejścia podziemnego (2015)
  • Stacja Chorzów Miasto (2018)
    Stacja Chorzów Miasto (2018)
  • Nastawnia wykonawcza CM-1 (2020)
    Nastawnia wykonawcza CM-1 (2020)

Przypisy

  1. a b Kleines Stadtbuch… 1941 ↓, s. 102.
  2. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  3. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  4. Kleines Stadtbuch… 1941 ↓, s. 27.
  5. U.U. Hendschel U.U., Neuester Eisenbahn-Atlas von Deutschland, Belgien, Holland und dem Elsass, wyd. 3, Frankfurt a/ Main: Verlag von Carl Jugel, 1846, s. [41] .
  6. TeofilT. Lijewski TeofilT., Rozwój sieci kolejowej Polski, Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii, 1959, s. 26 , (Dokumentacja Geograficzna, z. 5).
  7. FelixF. Triest FelixF., Topographisches Handbuch von Oberschlesien., Breslau: Wilh. Gottl. Korn, 1864–1865, s. 346, OCLC 315739117  (niem.), Erste Hälfte, Zweite Hälfte.
  8. Sechszehnter Abschnitt. Einrichtungen und Umfang des Verkehrs, „Jahresberichte der Handelskammern und kaufmännischen Korporationen des Preußischen Staats”, für 1872, Berlin 1873, s. 298 .
  9. a b c Kleines Stadtbuch… 1941 ↓, s. 106.
  10. a b c d Dworzec kolejowy Chorzów Miasto. [w:] Twój Chorzów. Puls Miasta [on-line]. 2019-03-31. [dostęp 2020-06-20].
  11. Towarowa. [w:] Chorzów. Portal turysty [on-line]. Urząd Miasta Chorzów. [dostęp 2020-06-20].
  12. Kleines Stadtbuch… 1941 ↓, s. 168.
  13. a b c wojz: Dworzec PKP Centrum w rękach miasta. [w:] Chorzowianin [on-line]. 2015-06-02. [dostęp 2020-06-20].
  14. Justyna Toros: Stacje kolejowe w Chorzowie pozostawiają wiele do życzenia. Jak Waszym zdaniem się prezentują?. [w:] naszemiasto.pl Chorzów [on-line]. Polska Press, 2012-11-10. [dostęp 2020-06-20].

Bibliografia

  • Kleines Stadtbuch von Kőnigshütte Oberschlesien. Richard Schmidt (Hrsg.). Berlin – Königshütte OS.: Verlag für Sozialpolitik, Wirtschaft und Statistik, Paul Schmidt; Paul Gaertner Buchhandlung, 1941.

Linki zewnętrzne

  • Chorzów Miasto w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
  • Chorzów Miasto w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
Chorzów Miasto
Linia 131 Chorzów Batory – Tczew (8,984 km)
Chorzów Batory
odległość: 3,084 km
Chorzów Stary
odległość: 3,226 km