Cerkiew Opieki Najświętszej Maryi Panny w Chotylubiu

Cerkiew Opieki Najświętszej Maryi Panny w Chotylubiu
A-222 z dnia 12.06.1987[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Chotylub

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Wezwanie

Opieki Matki Bożej

Historia
Data zakończenia budowy

1888

Data zamknięcia

2001

Aktualne przeznaczenie

nieużytkowana

Dane świątyni
Świątynia
• materiał bud.


• drewno

Kopuła
• liczba kopuł


1

Liczba naw

1

Położenie na mapie gminy Cieszanów
Mapa konturowa gminy Cieszanów, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Chotylub, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Chotylub, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Chotylub, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego
Mapa konturowa powiatu lubaczowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chotylub, cerkiew”
Ziemia50°14′33,0″N 23°14′21,4″E/50,242500 23,239278
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew Opieki Najświętszej Marii Panny w Chotylubiu – drewniana cerkiew greckokatolicka z 1888 znajdująca się w Chotylubiu.

Od 2001 obiekt nieczynny kultowo. Cerkiew została włączona do Podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia obiektu

Dawna cerkiew greckokatolicka położona jest na nieznacznym wzniesieniu pośrodku wsi, przy drodze z Cieszanowa do Brusna. W 1888 z inicjatywy proboszcza Piotra Gissowskiego istniejącą cerkiew z 1693 rozebrano i na jej miejscu postawiono nową. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej cerkiew wykorzystywana była od 1947 jako kościół filialny parafii w Cieszanowie pw. Opieki NMP. Była remontowana na przełomie lat 60. i 70. XX wieku. W 1986 dobudowano do babińca nieproporcjonalnie duży przedsionek. Od czasu zbudowania nowego, murowanego kościoła w 2001 cerkiew stoi zamknięta.

  • Widok od strony południowej
    Widok od strony południowej
  • Elewacja wschodnia
    Elewacja wschodnia
  • Widok od strony płn.-wschodniej
    Widok od strony płn.-wschodniej

Architektura i wyposażenie

Świątynia orientowana, trójdzielna, konstrukcji zrębowej. Węgły łączone na rybi ogon z rysiami podpierającymi okap osłaniający zrąb. Ściany nad okapem oszalowane pionowym deskowaniem. Podwalina położona na podmurówce z kamienia łamanego. Centralną, najwyższą część stanowi kwadratowa nawa z ośmioboczną kopułą na tamburze zwieńczoną latarnią. Od wschodu znajduje się węższe, prostokątne prezbiterium z małą zakrystią od północy. Nad prezbiterium mieści się nieco mniejsza kopuła, zwieńczona cebulastym hełmem, nad kopułami kute, żelazne krzyże. Od zachodu do cerkwi przylega kwadratowy babiniec. Dachy, kopuły i okap kryte są blachą. W babińcu i zachodniej części nawy jest chór muzyczny.

Wewnątrz zachowało się wyposażenie z XVII–XIX w., m.in. ikonostas pięciorzędowy z początku XVIII wieku.

  • Konstrukcja
    Konstrukcja
  • Dzwonnica
    Dzwonnica
  • Widok ogólny
    Widok ogólny

Otoczenie

W pobliżu cerkwi znajduje się trójarkadowa dzwonnica parawanowa, zbudowana na pocz. XX w. z kamienia łamanego, otynkowana, remontowana w 1986, obecnie bez dzwonów. W odległości ok. 1 km, na skraju wsi znajduje się dawny cmentarz greckokatolicki z zabytkowymi nagrobkami bruśnieńskimi.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .

Bibliografia

  • Losy cerkwi w Polsce po 1944 roku – praca zbiorowa, wyd. Reg. Ośr. Studiów i Ochr. Środowiska Kulturowego w Rzeszowie, 1997
  • P. Wład, M. Wiśniewski: Roztocze Wschodnie, Wyd. Nauk. Turyst. i Eduk., Mielec 2004
  • Zabytki architektury i Budownictwa w Polsce, t. 33, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, Warszawa 1998
  • Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego, KrzysztofK. Zieliński (red.), Rzeszów: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”, 2015, s. 39, ISBN 978-83-61577-68-3, OCLC 922211420 .