Bettina von Arnim

Bettina von Arnim
Ilustracja
Portret Bettiny von Arnim, ok. 1890
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1785
Frankfurt nad Menem

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1859
Berlin

Narodowość

niemiecka

Dziedzina sztuki

literatura

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Bettina von Arnim, wcześniej Bettina Brentano (ur. 4 kwietnia 1785 we Frankfurcie nad Menem, zm. 20 stycznia 1859 w Berlinie) – niemiecka pisarka. Tworzyła parapamiętniki. Występowała na rzecz zniesienia ucisku Polaków, emancypacji kobiet i szerzenia oświaty wśród ludu. Była siostrą Clemensa Brentano i żoną Ludwiga Achima von Arnima, poetów niemieckich. Debiutowała tomem Korespondencja Goethego z dzieckiem (1835), zestawiając autentyczne listy poety i listy wymyślone przez siebie.

Jej podobizna widniała na banknocie niemieckim o nominale 5 marek.

Życiorys

Była córką Maximiliane von La Roche, po mężu Brentano[1] i Petera Antona Brentano[1]. Jej matka zmarła bardzo wcześnie, bo w wieku 37 lat, po urodzeniu dwanaściorga dzieci. Po jej śmierci opiekę nad siedmiorgiem najmłodszych, w tym Bettiną i jej ukochanym bratem Clemensem, przejęła babcia – Sophie von La Roche. Babka opiekowała się nimi do momentu znalezienia dla nich odpowiednich szkół z internatem[1]. Brentano uczyła się od babci, a także poznawała w jej domu uczonych, pisarzy, artystów, niemieckich jakobinów, francuskich emigrantów[2]. W 1811 roku Bettina Brentano poślubiła Achima von Arnim[2]. Para doczekała się siedmiorga dzieci[2]. W ich domu często kłócono się o pieniądze, o dzieci i ich wychowanie, a także o to, gdzie mają w przyszłości jako rodzina mieszkać[2]. W 1831 zmarł jej mąż[2]. Po śmierci męża Bettina von Arnim postanawia zacząć życie od nowa, jak napisała o niej Christa Wolf[2]. W trzynaście lat napisała pięć książek[2]. Zaczęła przyjaźnić się z Caroline Schelling i Dorotheą Schlegel, braćmi Grimm, Alexandrem von Humboldt, Rahel Varnhagen i jej mężem Karlem Augustem[2].

Była podejrzana o sprzyjanie komunizmowi[2] oraz że jej książka Das Armenbuch, wydana w 1844 roku była jedną z przyczyn wybuchu powstania powstania tkaczy śląskich. Bettina opisała w niej trudną sytuację tkaczy, których zarobki nie wystarczały na życie. Dwa miesiące po wydaniu książki wybuchło powstanie, a Bettina została skazana na 2 miesiące więzienia. Zakazano rozpowszechniania jej książki[3]. Była zwolenniczką Młodych Niemców[2]. Założyła nawet swoje wydawnictwo pod nazwiskiem męża[2].

Zmarła 20 stycznia 1859 w Berlinie[2].

Przeżywanie doznań miłosnych

Jej głód deklaracji miłości był nienasycony, ale nie tylko Goethe, także jej przyjaciółka, Karoline von Günderrode i wreszcie ukochany brat, Clemens, którego poznała dopiero w 1802 czuli w sobie brak miłości[2]. Jej trzy książki opisują jej historię, historię miłości, relacje, jakich doświadczyła w kontaktach z bratem, przyjaciółką i poetą, Johannem Wolfgangem[2]:

  • Goethes Briefwechsel mit einem Kinde (1835)
  • Die Günderrode (1839)
  • Clemens Brentanos Frühlingskranz (1844)

Galeria

  • Portret na banknocie z serii wprowadzonej do obiegu w 1989
    Portret na banknocie z serii wprowadzonej do obiegu w 1989
  • Portret na znaczku pocztowym Berlina Zachodniego z 1985
    Portret na znaczku pocztowym Berlina Zachodniego z 1985

Przypisy

  1. a b c Sophie von La Roche. fembio.org. [dostęp 2020-03-19]. (niem.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n Bettine von Arnim. fembio.org. [dostęp 2020-03-20]. (niem.).
  3. Herder-Institut: Bettina von Arnim und die schlesischen Weber [online], www.herder-institut.de [dostęp 2020-03-23] .
  • ISNI: 0000000114874268
  • VIAF: 7386152
  • LCCN: n50001544
  • GND: 118504185
  • NDL: 00519632
  • LIBRIS: c9prrc4w4g38m15
  • BnF: 11889170z
  • SUDOC: 027375609
  • NLA: 36446820
  • NKC: jn19990000258
  • BNE: XX1517148
  • NTA: 069115281
  • BIBSYS: 90086069
  • CiNii: DA00584091
  • Open Library: OL239523A
  • PLWABN: 9810646857305606
  • NUKAT: n96209116
  • J9U: 987007257838005171
  • PTBNP: 61284
  • CANTIC: a10273906
  • LNB: 000087649
  • NSK: 000338288
  • CONOR: 57050723
  • ΕΒΕ: 117254
  • BLBNB: 000396130
  • KRNLK: KAC201909811
  • LIH: LNB:V*303451;=BC
  • RISM: people/20445
  • PWN: 3871249
  • Britannica: biography/Bettina-von-Arnim
  • Universalis: bettina-brentano
  • БРЭ: 1831125
  • NE.se: bettina-von-arnim
  • SNL: Bettina_von_Arnim
  • VLE: bettina-von-arnim
  • Catalana: 0005288
  • DSDE: Bettine_von_Arnim
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 3947