Beludżowie

Ten artykuł od 2022-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zobacz hasło Beludża w Wikisłowniku

Beludżowie – lud indoeuropejski pochodzenia irańskiego. Zamieszkują Pakistan, Iran, południowy Afganistan, Oman, Turkmenistan i Tadżykistan. Są narodem bez własnej państwowości, zamieszkują historyczny region zwany Beludżystanem. Posługują się językiem beludżi, wyznają islam sunnicki.

Historia

W VII w. zostali wyparci przez Arabów z pierwotnych siedzib położonych nad Morzem Kaspijskim. W 971–972 roku pokonał ich Adud al-Dawla z arabskiej dynastii Bujidów. W XVI w. Beludżowie utworzyli kilka feudalnych księstw. W XVII wieku plemienny przywódca Mir Hasan dał się poznać jako pierwszy „chan Beludżów”. Jego następcą od 1666 roku był Ahmad I, który założył Chanat Kalat, który wszedł w 1839 roku w skład Indii Brytyjskich, a później od 1948 roku w skład Pakistanu utrzymując do 1955 roku autonomię. Pozostałe terytoria zajmowane przez Beludżów weszły w skład Iranu. W 1958 wybuchło krótkotrwałe powstanie mające na celu odzyskanie przez Chanat Kalat odebranej autonomii.

Kultura

Beludżowie zajmują się głównie półosiadłym lub osiadłym pasterstwem (wielbłądy, owce, kozy), częściowo także uprawą zbóż. Lud ten ma bogate tradycje rzemieślnicze, przede wszystkim haftu i wyrobu dywanów. Dywany te słyną w całym świecie.

System plemienny oparty na więzi terytorialnej jest skomplikowany. Dziedziczni wodzowie kierują plemionami, złożonymi z podplemion i rodów. Na przestrzeni wieków styl życia Beludżów zmienił się w niewielkim stopniu. Tradycje i obyczaje dzielą ze spokrewnionym ludem Pasztunów zamieszkujących Afganistan.

Przypisy