Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sokołach

Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia NMP
w Sokołach
76 z dnia 30.04.1980[1]
kościół parafialny
bazylika mniejsza
Ilustracja
Neogotycki kościół parafialny w Sokołach
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Miejscowość

Sokoły

Adres

ul. Kościelna 1
18-218 Sokoły

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sokołach

Bazylika mniejsza

od 04.03.2012, a 10 czerwca 2012 uroczyste odczytanie dekretu papieża Benedykta XVI

Wezwanie

Wniebowzięcia NMP

Historia
Data rozpoczęcia budowy

1906

Data zakończenia budowy

1912

Data poświęcenia

17 maja 1931

Aktualne przeznaczenie

czynny kościół diecezji łomżyńskiej

Dane świątyni
Styl

neogotyk

Architekt

Franciszek Przecławski

Świątynia
• materiał bud.
• długość
• szerokość


• cegła
55 m
22 m

Wieża kościelna
• liczba wież
• wysokość wież


2
50 m

Ołtarz
• liczba ołtarzy


6

Liczba naw

3

Nawa główna
• wysokość


20 m

Położenie na mapie gminy Sokoły
Mapa konturowa gminy Sokoły, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia NMPw Sokołach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia NMPw Sokołach”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia NMPw Sokołach”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia NMPw Sokołach”
Ziemia52°59′31,56″N 22°41′55,00″E/52,992100 22,698610
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół Wniebowzięcia NMP w Sokołachrzymskokatolicki kościół parafialny, położony w dekanacie Kobylin w diecezji łomżyńskiej[2], we wsi Sokoły przy ul. Kościelnej 1.

Historia

  • 1471 – Jan z Kruszewa założył w Sokołach kościół wraz z innymi dziedzicami z tej wsi (Kapica, Herbarz)[3].
  • 1471 – biskup łucki Jerzy Chwalczewski erygował Parafię pw. Wniebowzięcia NMP.
  • 1906–1912 – wybudowano obecny kościół murowany w stylu neogotyckim pw. Wniebowzięcia NMP według projektu łomżyńskiego architekta i inżyniera Franciszka Przecławskiego.
  • 17 maja 1931 – kościół Wniebowzięcia NMP został konsekrowany przez biskupa łomżyńskiego Stanisława Łukomskiego.
  • 30 kwietnia 1980 – wojewódzki konserwator zabytków podjął decyzję o wpisaniu kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP w Sokołach do rejestru zabytków nieruchomych pod nr. rej.: 76[1].
  • 1996–2000 – staraniem ks. proboszcza Franciszka Grabowicza wykonano ogrzewanie i nagłośnienie kościoła, remont organów i uporządkowano cmentarz przy kościele.
  • 4 marca 2012 – nadanie kościołowi Wniebowzięcia NMP tytułu bazyliki mniejszej przez papieża Benedykta XVI.
  • 9 lutego 2021 – dekretem biskupa łomżyńskiego Janusza Stepnowskiego bazylika została ustanowiona jednym z 20 kościołów stacyjnych Papieskiego Roku św. Józefa w diecezji łomżyńskiej[4].

Architektura[5]

Kościół Wniebowzięcia NMP jest budowlą w stylu neogotyckim, na planie krzyża łacińskiego, trójnawową, wzniesioną z czerwonej cegły, nie tynkowaną, z dwiema wieżami. Elewacja zewnętrzna opiera się na uskokowych skarpach. Ściany świątyni przeprute są wysokimi, neogotyckimi oknami. Prezbiterium jest oddzielone od naw ozdobnym szczytem z wieżyczką pośrodku.

Wymiary kościoła:

  • długość: 55 m
  • szerokość: 22 m
  • wysokość do sklepienia: 20 m
  • wysokość wież: 50 m
Nawa główna kościoła w Sokołach

Sklepienia w kościele:

  • w nawach – gwiaździste,
  • w zakrystii i kaplicy – kryształowe,
  • w kruchcie głównej – parasolowe,
  • w lożach nad kaplicą i zakrystią – płaskie.

Jednolity wystrój wewnętrzny kościoła pochodzi z lat 1920–1930.

Ołtarze – główny i boczne

Kościół ma sześć drewnianych ołtarzy.

  • w ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Mikołaja, na zasłonie obraz Wniebowzięcia NMP, zwieńczony u góry wizerunkiem Chrystusa ukrzyżowanego w otoczeniu Matki Boskiej i św. Jana. Po bokach ołtarza umieszczone są rzeźby św. Stanisława biskupa i św. Wojciecha.

ołtarze w zamknięciu naw:

  • lewy – obraz św. Józefa z Dzieciątkiem i obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy,
  • prawy – figura Najświętszego Serca Jezusowego, po jej bokach są rzeźby św. Teresy i św. Franciszka z Asyżu,

ołtarze w ramionach transeptu:

  • lewy – ołtarz z figurą św. Antoniego, po bokach figury św. Kazimierza i św. Jadwigi Śląskiej
  • prawy – obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVIII w., po bokach rzeźby św. Stanisława Kostki i św. Alojzego a we wnękach – figury św. Franciszka z Asyżu i matki Boskiej z Lourdes
  • w kaplicy jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, na jego zasłonie – obraz Matki Boskiej Sokolskiej.

Inne obiekty zabytkowe

  • XVII w. – obrazy: Hołd Trzech Króli, Chrystus przy kolumnie, Niepokalana, św. Józef Opiekun, krucyfiks procesyjny,
  • XVIII w. – monstrancja, chrzcielnica, cztery szaty liturgiczne,
  • XIX w. – kielich.

Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-10-02] .
  2. Oficjalna strona Diecezji łomżyńskiej.Strona parafii.. [dostęp 2009-08-08].
  3. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom XV -część II. Warszawa 1902 r. s. 608 na podstawie: Herbarz Ignacego Kapicy Milewskiego (dopełnienie Niesieckiego), wyd. Z. Gloger - Kraków 1870 r. s. 221, 382 dostępny na stronie: Google books.
  4. Dekret ustanawiający kościoły stacyjne roku św. Józefa w diecezji łomżyńskiej [online] [dostęp 2021-03-07] .
  5. Dekanaty: Kobyliński i Łapski. Łomża: Kuria Diecezjalna w Łomży, 1990.

Bibliografia

  • Strona diecezji łomżyńskiej – dekanat Kobylin – Kościół Wniebowzięcia NMP w Sokołach
  • p
  • d
  • e
Kościoły dekanatu Kobylin
kościoły
parafialne
  • p
  • d
  • e
Archikatedry
Katedry
Konkatedry
Kolegiaty
Klasztorne
Poklasztorne
Pozostałe