Bayard Rustin
 | |||
| Data urodzenia | 17 marca 1912 | ||
|---|---|---|---|
| Data śmierci | 24 sierpnia 1987 | ||
| Zawód, zajęcie | działacz ruchu praw obywatelskich | ||
| |||
Bayard Rustin (ur. 17 marca 1912, zm. 24 sierpnia 1987) – amerykański działacz ruchu praw obywatelskich, główny organizator Marszu na Waszyngton w 1963 roku. Doradca Martina Luthera Kinga w kwestiach związanych z biernym oporem.
Życiorys
W młodości Rustin był przez krótki okres (1936–1941) związany z Komunistyczną Partią Stanów Zjednoczonych. Gdy w roku 1941 amerykańscy komuniści wstrzymali działania na rzecz praw ludności kolorowej, Rustin związał się z socjalistami o nastawieniu antykomunistycznym, przede wszystkim z przywódcą związkowym A. Philipem Randolphem i pacyfistycznym kaznodzieją A.J. Mustem. W latach 40. i 50. działał w ruchu antywojennym i antyrasistowskim. Rustin był jawnym gejem[1], kilkakrotnie więziony za kontakty homoseksualne, odmowę służby w wojsku oraz łamanie ustaw segregacyjnych.
Gdy w grudniu 1955 rozpoczął się bojkot autobusów w Montgomery, wraz z Ellą Baker i Stanleyem Levisonem założył organizację In Friendship, której celem było zdobycie funduszy dla wsparcia rodzącego się ruchu praw obywatelskich działającego na południu Stanów[2].
Od 1956 roku był bliskim współpracownikiem Martina Luthera Kinga. W 1963 roku zorganizował Marsz na Waszyngton pod hasłami podniesienia płacy minimalnej i zaprzestania segregacji rasowej.
W latach 60. współpracował z administracją prezydenta Lyndona Johnsona przy wprowadzaniu programu reform społecznych „Wielkie Społeczeństwo” (The Great Society), obejmującego m.in. walkę z ubóstwem, poprawę dostępu do edukacji i opieki medycznej, rozwój zapóźnionych terenów itp.
W latach 70. i 80. wspierał ruchy na rzecz praw człowieka, opowiadał się za solidarnością amerykańskich Murzynów z Izraelem, popierał publicznie ruch gejów i lesbijek.
W swojej działalności Rustin kierował się wizją pełnej integracji czarnych obywateli USA z amerykańskim społeczeństwem. Polemizował z separatyzmem Malcolma X i Czarnych Panter, stając się wczesnym krytykiem polityki tożsamości. Uważał, że równość rasową można osiągnąć dzięki reformom, przede wszystkim nastawionym na sprawiedliwość ekonomiczną.
Na podstawie jego biografii powstał w roku 2003 film dokumentalny Brother Outsider: The Life of Bayard Rustin (Brat Outsider: życie Bayarda Rustina), w reżyserii Nancy Kates i Bennet Singer.
Przypisy
Bibliografia
- D.W. Carbado i D. Weise, „Introduction”, w: Time on Two Crosses: The Collected Works of Bayard Rustin, San Francisco 2003 (ISBN 1-57344-174-0)
- "Bayard Rustin" - hasło w Encyklopedii glbtq (ang.)
Kontrola autorytatywna (osoba):
Encyklopedia internetowa:
- Britannica: biography/Bayard-Rustin
