Archiwum Państwowe w Malborku

Archiwum Państwowe w Malborku
Data założenia

1950

Dyrektor

Tomasz Kukowski (p.o.)[1]

Państwo

 Polska

Miejscowość

Malbork

Adres

ul. Starościńska 1

Położenie na mapie Malborka
Mapa konturowa Malborka, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Archiwum Państwowe w Malborku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Archiwum Państwowe w Malborku”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Archiwum Państwowe w Malborku”
Położenie na mapie powiatu malborskiego
Mapa konturowa powiatu malborskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Archiwum Państwowe w Malborku”
Ziemia54°02′25,0″N 19°01′40,5″E/54,040278 19,027917
Strona internetowa
Tablica

Archiwum Państwowe w Malborku – zostało utworzone na mocy Zarządzenia Ministra Oświaty 21 czerwca 1950[2].

Historia

Od 1822 nadzór archiwalny nad prowincjami zachodnio-pruską i wschodnio-pruską, sprawowało Archiwum Prowincjonalne w Królewcu[3]. W 1901 roku utworzono Królewskie Archiwum Państwowe w Gdańsku, które objęło tereny prowincji Prus Wschodnich. W okresie międzywojennym, część zasobów wywieziono do Tajnego Archiwum Państwowego Pruskich Dóbr Kultury w Berlinie-Dahlem. Po II wojnie światowej archiwalia z Pomorza trafiły do archiwum gdańskiego, a archiwalia z terenu prowincji wschodnio-pruskiej do archiwum olsztyńskiego[4].

Archiwum w Elblągu utworzono w 1950, jako oddział powiatowy Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Gdańsku. Archiwum rozpoczęło działalność we wrześniu 1950, którego teren objął powiaty: elbląski, kwidzyński, malborski i sztumski, wchodzące w skład ówczesnego województwa gdańskiego. Archiwum otrzymało siedzibę w budynku przy ul. Łączności, pierwszym jego kierownikiem został Władysław Rusinowski. Działalność archiwum polegała na zabezpieczaniu akt poniemieckich urzędów i instytucji, pod kierunkiem dyrektora archiwum gdańskiego Marcina Dragana[2].

W 1951 archiwum zostało przemianowane na Powiatowe Archiwum Państwowe. Z powodu zwiększonego zasobu 8 marca 1952, archiwum zostało przeniesione, do pomieszczeń na zamku w Malborku. W grudniu 1954 powołano Powiatowe Archiwum Państwowe w Elblągu, którego teren ograniczono do powiatów: malborskiego, kwidzyńskiego i sztumskiego. W 1959 przy archiwum utworzono Centralną Składnicę Akt, w której czasowo przechowywano akta, z innych archiwów. W 1973 archiwum przejęło teren powiatu tczewskiego, po zlikwidowanym Archiwum Powiatowym w Tczewie[2].

Na mocy ustawy z 28 maja 1975, zostało utworzone województwo elbląskie. 1 lutego 1976 roku, zarządzeniem Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, powołano Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Elblągu z siedzibą w Malborku, które objęło teren województwa elbląskiego. W 1983 roku archiwum przemianowano na Archiwum Państwowe w Elblągu z siedzibą w Malborku. W 1999, po reformie administracyjnej, teren województwa elbląskiego, został podzielony, pomiędzy województwo pomorskie i województwo warmińsko-mazurskie. Teren archiwum obejmuje powiaty: elbląski, kwidzyński, malborski, nowodworski, sztumski, braniewski, część iławskiego (gminy Kisielice i Susz) i lidzbarskiego (gmina Orneta). Archiwum obecnie zajmuje część pomieszczeń przyziemia i piwnic Pałacu Wielkich Mistrzów, w skrzydle północno-zachodnim, Zamku Średniego[2].

Do 31 grudnia 2017 funkcjonowało jako Archiwum Państwowe w Elblągu z siedzibą w Malborku[5].

Kierownicy archiwum
Władysław Rusinowski (1950–1952)
Eligiusz Gumprecht (1952–1976)
Dyrektorzy archiwum
Eligiusz Gumprecht (1976–1980)
Henryk Pieszko (1980–1997)
Małgorzata Janusz (1997–2023)
Tomasz Kukowski (od 2023, p.o.)

Przypisy

  1. Zmiany na stanowiskach dyrektorów AP. archiwa.gov.pl, 2023-08-01. [dostęp 2023-08-02].
  2. a b c d Historia Archiwum Państwowego w Elblągu. [dostęp 2017-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-19)].
  3. Projekt Królewiec [online], olsztyn.ap.gov.pl [dostęp 2017-03-19] .
  4. Wcześniejsze archiwa. [dostęp 2017-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-19)].
  5. RadosławR. Konczyński RadosławR., Archiwum w Malborku wkrótce bez „Elbląga”. Od stycznia zmiana nazwy, „malbork.naszemiasto.pl”, 29 października 2017 [dostęp 2018-10-01]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Strona internetowa Archiwum Państwowego w Malborku
  • Zasoby Archiwum Państwowego w Malborku