Apollodoros z Damaszku

Apollodoros z Damaszku
Ilustracja
Popiersie „Apollodorus” z 130/140 roku, najprawdopodobniej Apollodorosa z Damaszku, Gliptoteka monachijska
Data urodzenia

ok. 60

Data śmierci

ok. 130

Dziedzina sztuki

Architektura

Ważne dzieła
  • Forum Trajana
  • Kolumna Trajana
  • Most Trajana
Multimedia w Wikimedia Commons

Apollodoros z Damaszku (łac. Apollodorus) (ur. ok. 60, zm. ok. 130) – architekt rzymski pochodzenia syryjskiego.

Życiorys

Urodził się w Syrii. Stamtąd wyjechał do Rzymu i od 97 roku pracował dla cesarza Trajana. Pierwsze sukcesy odniósł jako inżynier wojskowy. W czasie I wojny dackiej (101–102 n.e.) wsławił się zbudowaniem mostu pontonowego przez Dunaj. Podczas II wojny dackiej przerzucił przez tę rzekę, niedaleko Żelaznej Bramy, Most Trajana – drewniany most stały o długości ponad 1000 metrów, który opierał się na betonowych filarach (ich pozostałości zachowały się do początku XX wieku). Oba mosty zostały uwiecznione na Kolumnie Trajana.

Później Apollodoros zaprojektował i zbudował w Rzymie liczne budowle: Forum Trajana, odeon na kolistym planie, Termy Trajana i – co jednak nie jest pewne – Panteon oraz hale targowe na planie półkola przylegające do Forum Trajana. Przypisuje mu się również projekt portu Trajana w Ostii i łuki Trajana w Benewencie i Ankonie.

Apollodoros wprowadził do architektury rzymskiej wiele elementów zaczerpniętych z budownictwa wschodniego, m.in. monumentalne założenia, stopniowanie elementów wizualnych i niezwykłą ozdobność.

Kariera Apollodorosa miała skończyć się, gdy skrytykował zaprojektowaną przez następcę Trajana, Hadriana, podwójną świątynię Wenus i Romy. Na rozkaz cesarza miał zostać zesłany, a później prawdopodobnie stracony.

Jest autorem dzieła o sztuce oblężniczej Poliorketika, które dedykował Hadrianowi. Do naszych czasów zachowały się tylko jego fragmenty z rysunkami w bizantyjskim rękopisie.

  • ISNI: 0000000121442527, 0000000389144539
  • VIAF: 160958495, 35149542837400302064, 25393325, 95796432, 282493549, 306462665
  • ULAN: 500018767
  • LCCN: n94076135
  • GND: 118503669
  • LIBRIS: mkz27qs501pm2tm
  • BnF: 13609021r
  • SUDOC: 06923910X
  • SBN: CFIV181036
  • NTA: 069807000
  • BIBSYS: 10079056
  • NUKAT: n2015185280
  • J9U: 987007385394905171
  • PTBNP: 1493102
  • CONOR: 190191203
  • LIH: LNB:V*311409;=BE
  • PWN: 3870399
  • Britannica: biography/Apollodorus-of-Damascus
  • Universalis: apollodore-de-damas, apollodore-de-damas-en-bref
  • БРЭ: 1824512
  • NE.se: apollodoros-från-damaskus
  • SNL: Apollodorus_fra_Damaskus
  • VLE: apolodoras-1
  • Catalana: 0004529
  • DSDE: Apollodoros_fra_Damaskus
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 3338