Antoni Poznański

Antoni Poznański
Ilustracja
kapitan pilot kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia

10 maja 1892
Berszad

Data i miejsce śmierci

3 czerwca 1921
Lwów

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie
K.u.k. Luftfahrtruppen
Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

9 eskadra wywiadowcza
7 eskadra myśliwska

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941)
Multimedia w Wikimedia Commons

Antoni Poznański (ur. 10 maja 1892 w Berszadzie, zm. 3 czerwca 1921 we Lwowie) – piłkarz, kapitan pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. Uznany za najlepszego polskiego piłkarza do czasów odzyskania niepodległości, inicjator założenia legionowej drużyny piłkarskiej.

Nagrobek Antoniego Poznańskiego

Życiorys

Syn Władysława i Marii z Jabłońskich. Uczył się w V Państwowym Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Krakowie, od 1906 roku grał w piłkę nożną w Towarzystwie Sportowym Wisła Kraków. W 1908 roku grał w pierwszym składzie Wisły Kraków[1], a w 1910 roku przeszedł do KS Cracovia[2]. Szybko wyróżnił się jako doskonały piłkarz, w 1911 roku Austriacki Związek Piłkarski zakwalifikował go jako gracza reprezentacyjnego[3]. Rozpoczął studia w Mittweida oraz grał w tamtejszym klubie Mittweidaer BC. Przerwał naukę i powrócił do Krakowa[1][4]. Do 1914 roku rozegrał w Cracovii 136 meczów i strzelił 96 bramek[5].

Po wybuchu I wojny światowej 5 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, służył w oddziale automobilowym komendy Legionów. W 1915 roku zainicjował założenie drużyny piłkarskiej przy Komendzie Legionów, którą kilka miesięcy później nazwano oficjalnie „Legią”[6][3]. W 1916 roku został przeniesiony do 3. pułku piechoty. Następnie został skierowany na kurs pilotażu do szkoły lotniczej w Wiener Neustadt, po jej ukończeniu przez trzy miesiące służył w jednostce frontowej[7][8].

Po trzymiesięcznym pobycie na froncie powrócił do Legionów, gdzie służył do momentu ich likwidacji. W listopadzie 1918 roku zgłosił się do służby w odrodzonym Wojsku Polskim i został przydzielony do lotnictwa. Trafił do Szkoły Pilotów w Krakowie, gdzie służył jako instruktor. 18 marca 1919, jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 marca 1919 na stopień podporucznika piechoty[9]. 25 września tego roku został mianowany z dniem 1 maja 1919 pilotem z prawem noszenia odznaki pilota na czas służby w wojskach lotniczych[10]. Następnie przeszedł do świeżo sformowanej 9. eskadry wywiadowczej i od kwietnia 1919 roku walczył w jej składzie podczas wojny polsko-bolszewickiej. Podczas lotów bojowych wyróżnił się odwagą, za co otrzymał pochwały w rozkazach[11]. Od 1 czerwca do 1 września 1920 roku służył w Krakowskiej Szkole Pilotów jako instruktor[7]. Następnie, na własną prośbę, został przydzielony do 7. eskadry myśliwskiej i w jej składzie walczył do zakończenia działań wojennych[12].

31 maja 1921 roku lądował w gęstej mgle na lotnisku we Lwowie. Rozbił samolot i odniósł ciężkie obrażenia, na skutek których zmarł 3 czerwca 1921 roku w lwowskim szpitalu[7]. Został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa[13].

W Krakowie został uczczony w 1921 roku poprzez zorganizowanie miniturnieju piłkarskiego. Dochód z meczów został przeznaczony na wsparcie jego rodziny[14][15].

Ordery i odznaczenia[16]

Przypisy

  1. a b Przegląd Sportowy i 4/1921 ↓, s. 9.
  2. Tygodnik Sportowy i 4/1921 ↓, s. 5.
  3. a b Antoni Poznański. legiawarszawa1916-2016.blogspot.com. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  4. Antoni Poznański. wikipasy.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  5. Przegląd Sportowy i 7/1921 ↓, s. 9.
  6. Historia 1916-1918. legia.com. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  7. a b c Romeyko 1933 ↓, s. 321.
  8. Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 43.
  9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 36 z 1 kwietnia 1919 roku, poz. 1149.
  10. Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 93 z 1919 roku, poz. 3504.
  11. Romeyko 1933 ↓, s. 174.
  12. Karolevitz 2005 ↓, s. 202.
  13. Antoni Poznański. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  14. 1921-06-25 Cracovia – Makkabi Kraków 5:0. wikipasy.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  15. Przegląd Sportowy i 7/1921 ↓, s. 5.
  16. Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 245,250,256.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 363 „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918–1920”.

Linki zewnętrzne

  • Biogram Antoniego Poznańskiego na wikipasy.pl

Bibliografia

  • Ś. p. Antoni Poznański. „Tygodnik Sportowy”. Nr 4/1921, czerwiec 1921. Kraków: Henryk Leser. 
  • Antoni Poznański. „Przegląd Sportowy”. Nr 4/1921, czerwiec 1921. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akc. „Świat”. OCLC 611895679. 
  • Piłka nożna. „Przegląd Sportowy”. Nr 7/1921, lipiec 1921. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akc. „Świat”. OCLC 611895679. 
  • Robert F. Karolevitz: Dług honorowy: amerykańscy piloci Eskadry Myśliwskiej im. Kościuszki w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920: zapomniani bohaterowie. Warszawa: A.M.F. Plus Group, 2005. ISBN 83-921401-5-X. OCLC 749817462.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Marian Romeyko: Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.