(50000) Quaoar
 Zdjęcie Quaoara wraz z jego księżycem wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a | |||
| Odkrywca | Chad Trujillo, | ||
|---|---|---|---|
| Data odkrycia | 4 czerwca 2002[1] | ||
| Numer kolejny | 50000 | ||
| Oznaczenie tymczasowe | 2002 LM60 | ||
| Charakterystyka orbity (2023-09-13) | |||
| Przynależność obiektu | |||
| Półoś wielka | 43,31[1] au | ||
| Mimośród | 0,0395[1] | ||
| Peryhelium | 41,60[1] au | ||
| Aphelium | 45,02[1] au | ||
| Okres obiegu wokół Słońca | 285,1[1] lat | ||
| Inklinacja | 7,99[1]° | ||
| Charakterystyka fizyczna | |||
| Średnica | |||
| Masa | |||
| Średnia gęstość | |||
| Okres obrotu | |||
| Albedo | |||
| Jasność absolutna | ok. 2,42[1]m | ||
| Satelity naturalne | 1 – Weywot[4] | ||
| |||
(50000) Quaoar (wym. [kwa-war][5]) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu cubewano[2]. Okrąża ją księżyc i pierścienie materii.
Odkrycie i nazwa
Został odkryty 4 czerwca 2002 w Obserwatorium Palomar przez Michaela Browna i Chada Trujillo[1] przy pomocy Teleskopu Samuela Oschina. Otrzymał najpierw oznaczenie prowizoryczne 2002 LM60.
Nazwa pochodzi z kultury Indian ze szczepu Tongva i oznacza pradawne bóstwo stwórcze[1].
Orbita
Orbita Quaoara nachylona jest do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 8,0°. Na jeden obieg wokół Słońca potrzebuje ok. 285 lat, krążąc w średniej odległości 43,3 au od niego. Średnia prędkość orbitalna wynosi ok. 4,5 km/s.[potrzebny przypis]
Właściwości fizyczne
Quaoar ma średnicę szacowaną na ok. 1070 km[2]. Jego albedo wynosi ok. 0,13, a jasność absolutna to ok. 2,5m. Średnia temperatura na jego powierzchni sięga ok. 43 K.[potrzebny przypis]
Na powierzchni Quaoara stwierdzono za pomocą badań spektroskopowych obecność lodu wodnego. Planetoida ma czerwonawą powierzchnię. Quaoar jest wystarczająco duży, by w przeszłości posiadać atmosferę. Jego wulkany wyrzucają na powierzchnię lodowe błoto, które zamarza[potrzebny przypis]. Jest jednak zbyt mały, by na stałe zatrzymać substancje lotne, jak metan, tlenek węgla czy azot. W kilka miliardów lat utracił atmosferę, z której pozostały jedynie resztki metanu. Pod wpływem promieniowania kosmicznego metan przekształcił się w długie łańcuchy węglowodorów o czerwonym zabarwieniu[potrzebny przypis], co nadało powierzchni czerwonawego zabarwienia.
Księżyc i pierścienie
Quaoar ma jeden znany księżyc – Weywot. Został odkryty w 2006 roku. Prowizorycznie został oznaczony jako S/2006 (50000) 1[1], nazwę otrzymał w 2009 roku. Nazwa księżyca pochodzi od syna bóstwa Quaoara w wierzeniach ludu Tongva[5]. Średnica księżyca to ok. 81 ± 11 km. Obiega on Quaoara w odległości ok. 13 800 km w czasie ok. 12,26 dni[4].
W 2023 roku odkryto także pierścienie otaczające Quaoara. Zewnętrzny ma promień 4057 ± 6 km i został odkryty w lutym, wewnętrzny o promieniu 2520 ± 20 km opisano w kwietniu[6]. Znajdują się one dalej niż granica Roche’a, co jest nietypowe w przypadku gęstych pierścieni, ale dużo bliżej niż orbita Weywota[7].
Zobacz też
- lista planetoid 49001–50000
- lista ponumerowanych planetoid
- lista planetoid z księżycami
- lista obiektów transneptunowych
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n (50000) Quaoar w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.) [dostęp 2023-09-24]
- ↑ a b c d Wm. RobertW.R. Johnston Wm. RobertW.R., List of Known Trans-Neptunian Objects [online], Johnston’s Archive, 23 lipca 2023 [dostęp 2023-09-24] (ang.).
- ↑ Distant EKOs, „The Kuiper Belt Electronic Newsletter”, 69, czerwiec 2010, s. 11 .
- ↑ a b c d e f Wm. RobertW.R. Johnston Wm. RobertW.R., (50000) Quaoar and Weywot [online], Johnston’s Archive, 21 września 2014 [dostęp 2020-12-21] (ang.).
- ↑ a b NickN. Street NickN., Heavenly bodies and the people of earth: asking the tribe that once owned LA to name a newly discovered moon seemed like the right thing to do. Then things got complicated, „Search”, 4, 19, 2008, s. 34–40 .
- ↑ C.L.C.L. Pereira C.L.C.L. i inni, The two rings of (50000) Quaoar, „Astronomy and Astrophysics”, 2023, DOI: 10.1051/0004-6361/202346365, arXiv:2304.09237 (ang.).
- ↑ B.E.B.E. Morgado B.E.B.E. i inni, A dense ring of the trans-Neptunian object Quaoar outside its Roche limit, „Nature”, 614, 2023, s. 239–243, DOI: 10.1038/s41586-022-05629-6 (ang.).
Linki zewnętrzne
- Diagram orbity (50000) Quaoar w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- (50000) Quaoar w bazie Minor Planet Center (ang.)
- Informacje o Quaoarze i jego księżycu (ang.)
- p
- d
- e
Masywne obiekty transneptunowe
| Pas Kuipera | |
|---|---|
| Dysk rozproszony |
- ↑ a b c d plutoidy, czyli transneptunowe planety karłowate
- ↑ a b c klasyfikowane też oddzielnie jako obiekty odłączone
- p
- d
- e
| Planety (☾ ∅) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Planety karłowate | |||||||||||||||||
| Małe ciała Układu Słonecznego |
| ||||||||||||||||
- Zobacz też
- powstanie i ewolucja Układu Słonecznego
- ciała niebieskie
- lista obiektów w Układzie Słonecznym ze względu na
