Treinramp bij Santiago de Compostella

Treinramp bij Santiago de Compostella
Spoorwegongeval
Treinramp bij Santiago de Compostella
Overzicht
Datum 24 juli 2013
Tijdstip 20:41 uur CEST (UTC+2)
Type ramp ontsporing
Locatie Vlag van Spanje Santiago de Compostella, Spanje
Coördinaten 42° 52′ NB, 8° 32′ WL
Doden 79[1]
Betrokken trein(en)
Trein ALVIA 04155
Treintype Hogesnelheidstrein, RENFE serie 730 van Talgo, bestaande uit twee locomotieven, twee generatorwagens en 9 rijtuigen
Vertrokken van Madrid
Richting Ferrol
Passagiers 218[2]
Treinramp bij Santiago de Compostella (Spanje)
Treinramp bij Santiago de Compostella
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

De treinramp bij Santiago de Compostella vond op woensdag 24 juli 2013 bij Santiago de Compostella plaats met een semi-hogesnelheidstrein Alvia van de Spaanse spoorwegmaatschappij Renfe.[3][4] Van de 222 inzittenden, passagiers en personeel, vonden 79 personen de dood en werden circa 130 gewonden naar ziekenhuizen afgevoerd. Het ging om een van de ernstigste treinongevallen in Europa in jaren.[5]

Toedracht

De trein reed op het traject van Madrid naar Ferrol. Op vier kilometer voor het station van Santiago de Compostella liep hij rond kwart voor negen in de avond in een boog uit de rails en raakte een betonnen muur.[6] Door omwonenden werd een explosie gemeld. Van de trein ontspoorden alle rijtuigen, waarbij er één in delen brak.[7]

Dit type trein heeft een topsnelheid van circa 250 kilometer per uur. Ooggetuigen verklaarden dat de trein veel sneller heeft gereden dan de ter plekke toegestane snelheid, die 80 kilometer per uur bedraagt omdat de spoorlijn hier een scherpe bocht maakt. Na een lang recht stuk nieuw aangelegd hogesnelheidsspoor, in dit geval ook breedspoor, gaat de spoorlijn hier via een boog, aangelegd in 2011, over op de in 1952 geopende lijn met scherpe bogen tot in de stad Santiago de Compostella.[8][9][10]

De machinist, die de laatste 100 kilometer van de rit de trein bestuurde, overleefde de ramp en werd aangehouden en later ondervraagd.[11] Een ander machinist reisde als passagier mee.[12] Er wordt onderzoek gedaan naar de oorzaak van de ramp. Aan boord was een zwarte doos, waarvan de opnamen nader bestudeerd worden.[13] Ook wordt onderzoek gedaan naar eventueel falen van de beveiligingssystemen. Op de plaats van het ongeval was niet het ERTMS geïnstalleerd, doch het oudere lokale systeem ASFA,[14] dat de baanvaksnelheid niet kan bewaken.[12]

Eerste onderzoeken van de opnames van de zwarte doos gaven aan dat de machinist aan het telefoneren was op het moment dat de trein van het spoor raakte. Hij kreeg op het moment van het ongeluk telefonisch aanwijzingen over de route van het Spaanse spoorbedrijf RENFE.[15][16]

Op 21 augustus 2013 werd niet alleen de treinmachinist, maar ook de spoorbeheerder verdacht van medeplichtigheid aan het veroorzaken van de treinramp. Onderzoeksrechter Alaez heeft spoorbeheerder Adif gevraagd wie de verantwoordelijkheid droeg voor de veiligheid van het tracé waar de treinramp plaatsvond.[17]

Treinsamenstelling

Treinsamenstelling treinstel 730 012:[18].

Voertuig rijtuignr Zitplaatsen Plaats en schade Inzittenden
Locomotief Loco 2 2 Greppel dalzijde viaduct 2 machinisten, 1 gewond
Generator 2 (Extremo Técnico) 11 0 Greppel dalzijde viaduct 0
Rijtuig 2e klas (turista) 10 36 Greppel dalzijde viaduct ?
Rijtuig 2e klas (turista) 09 36 Greppel dalzijde viaduct ?
Rijtuig 2e klas (turista) 08 36 Greppel dalzijde viaduct ?
Rijtuig 2e klas (turista) 07 36 Greppel onder viaduct ?
Rijtuig 2e klas (turista) 06 36 Gelanceerd, lag in het dorp Angrois boven op talud ?
Rijtuig 2e klas (turista) 05 36 Geschaard tussen rijtuig 07 en bistro ?
Bistro rijtuig (cafeteria) 04 4 (treinpersoneel) 180° gedraaid bovenop geschaarde rijtuigen, kantelsysteem en balkon verwrongen 4 personeel
Rijtuig 1e klas/invaliden (prefrente PMR) 03 23 Schuin onder bistrorijtuig ?
Rijtuig 1e klas (preferente) 02 26 Gekanteld in greppel aan bergzijde viaduct, in brand ?
Generator 1 (Extremo Técnico) 01 0 Verwrongen tussen 1e klas en loc 1, in brand 0
Locomotief Loco 1 2 Greppel aan de bergzijde van het viaduct 0

De lage nummers bevinden zich aan de Madrileense kant van de trein, zodat locomotief 1 in dit geval de duwende locomotief was.

Slachtoffers

Op het moment van het ongeval waren er 218 passagiers en 4 personeelsleden aan boord. Er zijn 79 dodelijke slachtoffers aldus de Spaanse regering. 73 mensen overleden ter plaatse. Er zijn ongeveer 130 gewonden naar ziekenhuizen gebracht, waaronder een groot aantal met ernstige verwondingen. Zes gewonden overleden in het ziekenhuis.

Nationaliteit Slachtoffers
Vlag van Spanje Spanje 70
Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten 2
Vlag van Algerije Algerije 1
Vlag van Mexico Mexico 1
Vlag van Frankrijk Frankrijk 1
Vlag van Venezuela Venezuela 1
Vlag van Brazilië Brazilië 1
Vlag van Italië Italië 1
Vlag van Dominicaanse Republiek Dominicaanse Republiek 1

Rouw

De feestelijkheden die op donderdag 25 juli 2013 in Santiago de Compostella zouden plaatsvinden in het teken van de beschermheilige Sint Jacob, zouden deze woensdagavond ervoor worden ingeluid met een vuurwerk. Alle feestelijkheden werden afgelast.[19] In Spanje werden drie dagen van nationale rouw afgekondigd.

Beelden van de rampplek

Onderstaande foto's zijn gemaakt na het ongeluk. Te zien zijn de ontstane ravage en een groep hulpverleners.

Mediabestanden
Zie de categorie Treinramp bij Santiago de Compostella van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties:
  1. Dodentol Spaanse treinramp stijgt tot 79. hln.be (28 juli 2013). Geraadpleegd op 28 juli 2013.
  2. Zeker 77 doden bij treinongeluk - nos.nl, 25 juli 2013
  3. Ramptrein reed 140 kilometer harder dan was toegestaan, de Volkskrant, 25 juli 2013
  4. (en) Train derails in Spain, killing 77, CNN, 25 juli 2013
  5. Treinramp Spanje een van ernstigste in jaren, Trouw, 25 juli 2013
  6. Ontsporingsoment - Guardian, bezocht 26-7-2013
  7. De trein was opgebouwd uit 2 locomotieven en 11 rijtuigen.
  8. Machinist treinramp: 'Ik reed met 190 km de bocht in', Trouw, 25 juli 2013
  9. Camerabeelden treinongeluk Santiago de Compostella, www.nos.nl; 25 juli 2013.
  10. (en) Dozens die as Spanish train derails in Galicia, BBC News, 25 juli 2013
  11. Machinist aangehouden Volkskrant. 25-7-2013
  12. a b ETCS not operable on Santiago crash train, Railway Journal 26-7-2013.
  13. nu.nl Machinist ramptrein Spanje aangehouden, 25 juli 2013
  14. Geavanceerd beveiligingssysteem niet in gebruik op ramptrein Spanje, www.treinreiziger.nl; 26 juli 2013.
  15. Machinist verongelukte trein Galicië zat te bellen, Elsevier, 30 juli 2013
  16. Machinist trein Spanje werd gebeld tijdens ongeluk, www.nu.nl; 30 juli 2013.
  17. Spaanse Spoorbeheerder Adif ook verdachte bij treinramp, www.treinreiziger.nl; 21 augustus 2013.
  18. M. Galán Eruste, De un sueño a la alta velocidad, Las Matas 2010, blz 252 (Composición 12)
  19. De kerkelijke feestdag van de apostel Jacobus is op 25 juli. Hij is de patroonheilige van Spanje (in het bijzonder van Galicië en Santiago de Compostella). Op die dag is het dan ook groot feest in Santiago de Compostella.
Videobeeld