DAMP-syndroom

Het DAMP-syndroom beschrijft een psychisch toestandsbeeld. Het is een afkorting die staat voor deficits in attention, motor control and perception (tekorten in de aandacht, bewegingssturing en waarneming). Het is een concept van professor Christopher Gillberg, een kinder- en jeugdpsychiater uit Zweden.

Het syndroom lijkt op het concept Minimal Brain Damage/dysfunction (MBD), later Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) geheten, dat uit de jaren 1950 stamt en zich kenmerkt door gedragsproblemen, een moeizame motoriek en het moeilijker kunnen opnemen en verwerken van informatie. Doordat de term MBD zeker na de jaren 1990 niet meer voldeed is men gaan zoeken naar andere concepten en kwamen de termen ADHD en later ook Attention deficit disorder (ADD) en DAMP-syndroom naar voren. Het artikel dat Gillberg schreef over het DAMP-syndroom concept dateert van 1986. DAMP suggereert niet een specifieke oorzaak zoals 'minimal brain damage/dysfunction' dat wel deed.

Er kwam al vrij snel kritiek op de term DAMP omdat de omschrijving te vaag zou zijn. De grenzen tussen DAMP en gedragsstoornissen en DAMP en ADHD zouden niet duidelijk zijn. Daarbij zou de diagnose niet eenduidig te stellen zijn en weinig aanknopingspunten voor behandeling geven.

In 2003 heeft Gillberg de omschrijving gewijzigd, het DAMP-syndroom sindsdien te voldoen aan de volgende criteria:

  • ADHD zoals omschreven in het DSM-IV
  • Dyspraxie of Developmental co-ordination disorder ('onhandigheid', niet alleen motorisch maar ook bijvoorbeeld in lezen)
  • De toestand wordt niet veroorzaakt door hersenverlamming (cerebrale parese, in het Engels cerebral palsy)
  • Het IQ moet hoger zijn dan ruwweg 50.

Referenties

  • Andersson, Emelie (2004), Debatten om DAMP: En kontroversstudie (University of Stockholm). [In Zweeds]
  • Bagge, Peter (5 July 2005), "Forskarstrid: DAMP ifrågasätts från fler än ett håll", Sveriges Television. (Samenvatting van televisieprogramma, in Zweeds.)
  • Gallup, Raymond; Miller, Clifford G.; Elinder, Leif R.; Brante, Thomas; Kärfve , Eva; Josephson, Staffan (July 2005), "Rapid Responses", British Medical Journal.
  • Gillberg, Christopher (1986). Attention deficit disorder: diagnosis, prevalence, management and outcome. Pediatrician 13: 108-118.
  • Gillberg, Christopher (2003). Deficits in attention, motor control, and perception: a brief review. Archives of Disease in Childhood 88: 904-910. DOI: 10.1136/adc.88.10.904.
  • (sv) Kärfve, Eva (2000), Hjärnspöken: DAMP och hotet mor folkhälsan, Stockholm: Brutus Östlings Bokförlag.
  • Martin, Neilson C., Piek Jan P., Hay, David (februari 2006). DCD and ADHD: A genetic study of their shared aetiology. Human Movement Science 25 (1): 110–124 (The Association for Child Psychology and Psychiatry). ISSN: 0167-9457. DOI: 10.1016/j.humov.2005.10.006. Gearchiveerd van origineel op 22 juli 2008.
  • Rasmussen N.H. (17 november 2003), "Deficits in attention, motor control, and perception: a brief review", Archives of Disease in Childhood eLetters.
  • Rydelius P.-A. (2000), "DAMP and MBD versus AD/HD and hyperkinetic disorders", Acta Pædiatrica, 89: 266–268.
  • Sonuga-Barke E.J.S. (2003), "On the Intersection Between AD/HD and DCD: The DAMP Hypothesis", Child and Adolescent Mental Health, 8 (3): 114–116.
Bronnen, noten en/of referenties
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Deficits in Attention, Motor control and Perception op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.