M41 (天体)

M41
Messier 41[1]
散開星団M41
仮符号・別名 NGC 2287
星座 おおいぬ座
見かけの等級 (mv) 4.5[1]
視直径 38.0' [2]
分類 散開星団[1]
発見
発見年 1654年以前[2]
発見者 オディエルナ[2]
位置
元期:J2000.0[1]
赤経 (RA, α)  06h 46m 01.0s[1]
赤緯 (Dec, δ) −20° 45′ 24″[1]
赤方偏移 0.000078[1]
視線速度 (Rv) 23.30 km/s[1]
固有運動 (μ) 赤経: -3.99 ミリ秒/年[1]
赤緯: -1.16 ミリ秒/年[1]
距離 2,300光年[2](約0.71kpc)
M41の位置
M41の位置
物理的性質
直径 25-26光年[2]
他のカタログでの名称
Mel 52
■Template (■ノート ■解説) ■Project

座標: 星図 06h 46m 01.0s, −20° 45′ 24″ M41 (NGC 2287) はおおいぬ座にある散開星団

概要

シリウスの南4度にあり、見つけやすい[2]。月がない晴れた夜には肉眼でもぼんやりとかすんで見ることができる。双眼鏡ではシリウスと同じ視野に見えて、ぼんやりとした丸い光の中に明るい星がくずれたX型にならんでいるのがわかる。星の配置は円形だが、中心部には星列を見る人が多い。X型に見る人も多いがV字型に見る人もいる。

アメリカのアマチュア天文家ジョン・マラスは「蝶のような印象」と記している[3]。また、イギリスの天文家ケネス・グリン・ジョーンズは「外側はほぼ円形で、中心から放射された星が曲線を作っているのがよく目立ち、ややオレンジ色の星が北と東にある」と記している[3]。ステファン・ジェームス・オメーラは、M41の中心部にある赤い星の二重星の片方の星(暗い方)について観測者たちの記録がまちまちであることに注目し、片方の赤い星が変光星ではないかと推測している[4]。中心部の赤い星(右の写真では青く写っているが、最も明るい星がそれである)は赤色巨星である。口径8cmの望遠鏡から全ての星が分離できるようになる。口径があがるにしたがって、背後の微星も見えてきて、見事なながめになる。

観測史

1654年ごろにジョヴァンニ・バッティスタ・オディエルナが発見している[2]。しかし、紀元前325年頃にアリストテレスが著書『気象学』の中で「尾のある星」と記した[5]可能性も指摘されている[2]。オディエルナの発見は世に知られず、1704年ジョン・フラムスティード1749年ギヨーム・ル・ジャンティによって独立して発見されている[2]。フラムスティードは「おおいぬ座の12番星近くの星団」とだけ記した[2]。ルジャンティは「大犬の首ちかく、8フィート(焦点距離と思われる)の器械で見たときだけ星が識別できるが、2~3フィートの器械ではただの星雲状にしか見えない」と記した[3]

脚注

[脚注の使い方]
  1. ^ a b c d e f g h i j “SIMBAD Astronomical Database”. Results for NAME M41. 2016年2月28日閲覧。
  2. ^ a b c d e f g h i j Hartmut Frommert, Christine Kronberg (2007年8月25日). “Messier Object 41”. SEDS. 2016年3月4日閲覧。
  3. ^ a b c 中野繁 1978, p. 239.
  4. ^ ステファン・ジェームス・オメーラ 2000, p. 135.
  5. ^ Hartmut Frommert, Christine Kronberg (2005年3月25日). “Messier 41 Observations and Descriptions”. SEDS. 2016年3月4日閲覧。

参考文献

  • 中野繁『新編 星雲星団の観測』(第1)恒星社厚生閣、1978年6月15日。ISBN 978-4769900559。 
  • ステファン・ジェームス・オメーラ『メシエ天体カタログ』ニュートンプレス、2000年5月。ISBN 978-4315515633。 

関連項目

カテゴリ カテゴリ
一覧
  • Mel 1
  • Mel 2
  • Mel 3
  • Mel 4
  • Mel 5
  • Mel 6
  • Mel 7
  • Mel 8
  • Mel 9
  • Mel 10
  • Mel 11
  • Mel 12
  • Mel 13
  • Mel 14
  • Mel 15
  • Mel 16
  • Mel 17
  • Mel 18
  • Mel 19
  • Mel 20
  • Mel 21
  • Mel 22
  • Mel 23
  • Mel 24
  • Mel 25
  • Mel 26
  • Mel 27
  • Mel 28
  • Mel 29
  • Mel 30
  • Mel 31
  • Mel 32
  • Mel 33
  • Mel 34
  • Mel 35
  • Mel 36
  • Mel 37
  • Mel 38
  • Mel 39
  • Mel 40
  • Mel 41
  • Mel 42
  • Mel 43
  • Mel 44
  • Mel 45
  • Mel 46
  • Mel 47
  • Mel 48
  • Mel 49
  • Mel 50
  • Mel 51
  • Mel 52
  • Mel 53
  • Mel 54
  • Mel 55
  • Mel 56
  • Mel 57
  • Mel 58
  • Mel 59
  • Mel 60
  • Mel 61
  • Mel 62
  • Mel 63
  • Mel 64
  • Mel 65
  • Mel 66
  • Mel 67
  • Mel 68
  • Mel 69
  • Mel 70
  • Mel 71
  • Mel 72
  • Mel 73
  • Mel 74
  • Mel 75
  • Mel 76
  • Mel 77
  • Mel 78
  • Mel 79
  • Mel 80
  • Mel 81
  • Mel 82
  • Mel 83
  • Mel 84
  • Mel 85
  • Mel 86
  • Mel 87
  • Mel 88
  • Mel 89
  • Mel 90
  • Mel 91
  • Mel 92
  • Mel 93
  • Mel 94
  • Mel 95
  • Mel 96
  • Mel 97
  • Mel 98
  • Mel 99
  • Mel 100
  • Mel 101
  • Mel 102
  • Mel 103
  • Mel 104
  • Mel 105
  • Mel 106
  • Mel 107
  • Mel 108
  • Mel 109
  • Mel 110
  • Mel 111
  • Mel 112
  • Mel 113
  • Mel 114
  • Mel 115
  • Mel 116
  • Mel 117
  • Mel 118
  • Mel 119
  • Mel 120
  • Mel 121
  • Mel 122
  • Mel 123
  • Mel 124
  • Mel 125
  • Mel 126
  • Mel 127
  • Mel 128
  • Mel 129
  • Mel 130
  • Mel 131
  • Mel 132
  • Mel 133
  • Mel 134
  • Mel 135
  • Mel 136
  • Mel 137
  • Mel 138
  • Mel 139
  • Mel 140
  • Mel 141
  • Mel 142
  • Mel 143
  • Mel 144
  • Mel 145
  • Mel 146
  • Mel 147
  • Mel 148
  • Mel 149
  • Mel 150
  • Mel 151
  • Mel 152
  • Mel 153
  • Mel 154
  • Mel 155
  • Mel 156
  • Mel 157
  • Mel 158
  • Mel 159
  • Mel 160
  • Mel 161
  • Mel 162
  • Mel 163
  • Mel 164
  • Mel 165
  • Mel 166
  • Mel 167
  • Mel 168
  • Mel 169
  • Mel 170
  • Mel 171
  • Mel 172
  • Mel 173
  • Mel 174
  • Mel 175
  • Mel 176
  • Mel 177
  • Mel 178
  • Mel 179
  • Mel 180
  • Mel 181
  • Mel 182
  • Mel 183
  • Mel 184
  • Mel 185
  • Mel 186
  • Mel 187
  • Mel 188
  • Mel 189
  • Mel 190
  • Mel 191
  • Mel 192
  • Mel 193
  • Mel 194
  • Mel 195
  • Mel 196
  • Mel 197
  • Mel 198
  • Mel 199
  • Mel 200
  • Mel 201
  • Mel 202
  • Mel 203
  • Mel 204
  • Mel 205
  • Mel 206
  • Mel 207
  • Mel 208
  • Mel 209
  • Mel 210
  • Mel 211
  • Mel 212
  • Mel 213
  • Mel 214
  • Mel 215
  • Mel 216
  • Mel 217
  • Mel 218
  • Mel 219
  • Mel 220
  • Mel 221
  • Mel 222
  • Mel 223
  • Mel 224
  • Mel 225
  • Mel 226
  • Mel 227
  • Mel 228
  • Mel 229
  • Mel 230
  • Mel 231
  • Mel 232
  • Mel 233
  • Mel 234
  • Mel 235
  • Mel 236
  • Mel 237
  • Mel 238
  • Mel 239
  • Mel 240
  • Mel 241
  • Mel 242
  • Mel 243
  • Mel 244
  • Mel 245
関連項目
  • カテゴリ
  • ポータル:天文学
  • コモンズ