Zygaena

Zygaena
Description de cette image, également commentée ci-après
Zygaena filipendulae.
Classification
Règne Animalia
Embranchement Arthropoda
Classe Insecta
Ordre Lepidoptera
Super-famille Zygaenoidea
Famille Zygaenidae
Sous-famille Zygaeninae

Genre

Zygaena
Fabricius, 1775

Sous-genres de rang inférieur

  • Mesembrynus
  • Agrumenia
  • Zygaena

Zygaena est un genre de lépidoptères (papillons) de la famille des Zygaenidae et de la sous-famille des Zygaeninae. Il comprend une centaine d'espèces, répandues dans l'Ouest paléarctique et appelées en français « Zygènes ».

Systématique

Le genre Zygaena a été décrit par l'entomologiste danois Johan Christian Fabricius en 1775[1],[2]. L'espèce type pour le genre est Zygaena filipendulae (Linnaeus, 1758).

Le nom Zygaena Fabricius, 1775 a de nombreux synonymes juniors[2] :

  • Anthrocera Scopoli, 1777
  • Hesychia Hübner, [1819]
  • Agrumenia Hübner, [1819]
  • Eutychia Hübner, [1819]
  • Anthilaria Hübner, [1819]
  • Aeacis Hübner, [1819]
  • Thermophila Hübner, [1819]
  • Lycastes Hübner, [1819]
  • Mesembrynus Hübner, [1819]
  • Epizygaena Jordan, [1907]
  • Silvicola Burgeff, 1926
  • Hyala Burgeff, 1926
  • Santolinophaga Burgeff, 1926
  • Peucedanophila Burgeff, 1926
  • Lictoria Burgeff, 1926
  • Peristygia Burgeff, 1926
  • Coelestis Burgeff, 1926
  • Polymorpha Burgeff, 1926
  • Yasumatsuia Strand, 1936
  • Biezankoia Strand, 1936
  • Argumenoidea Holik, 1937
  • Cirsiphaga Holik, 1953
  • Coelestina Holik, 1953
  • Libania Holik & Sheljuzhko, 1956
  • Usgenta Holik & Sheljuzhko, 1956
  • Huebneriana Holik & Sheljuzhko, 1957
  • Burgeffia Holik & Sheljuzhko, 1958
  • Mesembrynoidea Holik & Sheljuzhko, 1958
  • Rhaphidozygaena Burgeff, 1975

Liste des espèces

La centaine d'espèces que compte le genre Zygaena est répartie dans trois sous-genres : Mesembrynus, Agrumenia et Zygaena. La liste suivante est tirée du site Funet[2].

Sous-genre Mesembrynus Hübner, [1819]

Zygaena (Mesembrynus) purpuralis
  • Zygaena seitzi Reiss, 1938
  • Zygaena nocturna Ebert, 1974
  • Zygaena kermanensis Tremewan, 1975
  • Zygaena turkmenica Reiss, 1933
  • Zygaena cacuminum Christoph, 1877
  • Zygaena speciosa Reiss, 1937
  • Zygaena cuvieri Boisduval, [1828]
  • Zygaena tamara Christoph, 1889
  • Zygaena manlia Lederer, 1870
  • Zygaena araxis Koch, 1936
  • Zygaena fredi Reiss, 1938
  • Zygaena mirzayansi Hoffmann & Keil, 2010
  • Zygaena rubricollis Hampson, 1900
  • Zygaena hindukushi Koch, 1937
  • Zygaena halima Naumann, 1977
  • Zygaena wyatti Reiss & Schulte, 1961
  • Zygaena aisha Naumann & Naumann, 1980
  • Zygaena ginnereissi Hofmann, 2000
  • Zygaena haematina Kollar, [1849]
  • Zygaena fusca Hofmann, 2000
  • Zygaena lydia Staudinger, 1887
  • Zygaena brizae (Esper, 1800) — la Zygène de la Vésubie
  • Zygaena rubicundus (Hübner, 1817)
  • Zygaena cambysea Lederer, 1870
  • Zygaena erythrus (Hübner, 1806) — la Zygène des garrigues
  • Zygaena minos ([Denis & Schiffermüller], 1775) — la Zygène diaphane
  • Zygaena pseudorubicundus Klir & Naumann, 2002
  • Zygaena purpuralis (Brünnich, 1763) — la Zygène pourpre
  • Zygaena alpherakyi Sheljuzhko, 1936
  • Zygaena graslini Lederer, 1855
  • Zygaena cynarae (Esper, 1789) — la Zygène de l'herbe-aux-cerfs
  • Zygaena centaureae Fischer von Waldheim, 1832
  • Zygaena laeta (Hübner, 1790)
  • Zygaena huguenini Staudinger, 1887
  • Zygaena corsica Boisduval, [1828] — la Zygène corse
  • Zygaena zuleima Pierret, 1837
  • Zygaena loyselis Oberthür, 1876
  • Zygaena favonia Freyer, [1844]
  • Zygaena aurata Blachier, 1905
  • Zygaena sarpedon (Hübner, 1790) — la Zygène du panicaut
  • Zygaena contaminei Boisduval, 1834 — la Zygène de Barèges
  • Zygaena punctum Ochsenheimer, 1808
  • Zygaena thevestis Staudinger, 1887

Sous-genre Agrumenia Hübner, [1819]

Zygaena (Agrumenia) occitanica
  • Zygaena excelsa Rothschild, 1917
  • Zygaena tremewani Hofmann & Reiss, 1983
  • Zygaena alluaudi Oberthür, 1922
  • Zygaena algira Boisduval, 1834
  • Zygaena fausta (Linnaeus, 1767) — la Zygène de la petite coronille
  • Zygaena youngi Rothschild, 1926
  • Zygaena maroccana Rothschild, 1917
  • Zygaena marcuna Oberthür, 1888
  • Zygaena hilaris Ochsenheimer, 1808 — la Zygène de la bugrane
  • Zygaena kavrigini Grum-Grshimailo, 1887
  • Zygaena truchmena Eversmann, 1854
  • Zygaena esseni (Blom, 1973)
  • Zygaena transpamirica Koch, 1936
  • Zygaena magiana Staudinger, 1889
  • Zygaena cocandica Erschoff, 1874
  • Zygaena pamira Sheljuzhko, 1919
  • Zygaena sogdiana Erschoff, 1874
  • Zygaena storaiae Naumann, 1974
  • Zygaena ferganae Sheljuzhko, 1941
  • Zygaena chirazica Reiss, 1938
  • Zygaena naumanni Hille & Keil, 2000
  • Zygaena tenhagenova Hofmann, 2005
  • Zygaena haberhaueri Leverer, 1870
  • Zygaena olivieri Boisduval, [1828]
  • Zygaena sedi Fabricius, 1787
  • Zygaena separata Staudinger, 1887
  • Zygaena rosinae Korb, 1903
  • Zygaena bakhtiyari Hofmann & Tremewan, 2005
  • Zygaena sengana Holik & Sheljuzhko, 1956
  • Zygaena fraxini Ménétriés, 1832
  • Zygaena escalerai Poujade, 1900
  • Zygaena formosa Herrich-Schäffer, 1852
  • Zygaena peschmerga Eckweiler & Görgner, 1981
  • Zygaena afghana Moore, [1860]
  • Zygaena johannae Le Cerf, 1923
  • Zygaena felix Oberthür, 1876
  • Zygaena beatrix Przegendza, 1932
  • Zygaena orana Duponchel, 1835
  • Zygaena carniolica (Scopoli, 1763) — la Zygène du sainfoin
  • Zygaena occitanica (Villers, 1789) — la Zygène d'Occitanie
  • Zygaena exulans (Hohenwarth, 1792) — la Zygène des sommets
  • Zygaena viciae ([Denis & Schiffermüller], 1775) — la Zygène des Thérésiens
  • Zygaena niphona Butler, 1877
  • Zygaena christa Reiss & Schulte, 1967
  • Zygaena loti ([Denis & Schiffermüller], 1775) — la Zygène du lotier
  • Zygaena armena Eversmann, 1851
  • Zygaena ecki Christoph, 1882
  • Zygaena ignifera Korb, 1897

Sous-genre Zygaena Fabricius, 1775

Zygaena (Zygaena) rhadamanthus

Morphologie et comportement

Les imagos des espèces du genre Zygaena sont de petits papillons aux ailes allongées et aux couleurs vives, avec en général des ailes antérieures à fond bleu métallique, noir ou gris, ornées de plusieurs taches rouge vif (parfois orange ou blanches).

Ils sont actifs de jour.

Distribution géographique

L'aire de distribution du genre Zygaena couvre l'Ouest du Paléarctique, c'est-à-dire l'Europe, l'Afrique du Nord, le Moyen-Orient et l'Ouest de la Russie[2].

Références

  1. Fabricius, 1775. Syst. Ent. : 550.
  2. a b c et d (en) « Zygaena », sur funet.fi (consulté le ).

Voir aussi

Articles connexes

Liens externes

  • GIRAZ – Groupe d'Information de Recherche et d'Animation sur les Zygaenidae.
  • Fiches des Zygaena de France sur le site Lépi'Net.
  • (en) Clé d'identification des Zygaena sur le site Fleeting wonders.

Sur les autres projets Wikimedia :

  • Zygaena, sur Wikimedia Commons
  • Zygaena, sur Wikispecies

Références taxinomiques

  • (en) Référence BioLib : Zygaena Fabricius, 1775
  • (en) Référence Fauna Europaea : Zygaena Fabricius, 1775 (consulté le )
  • (en) Le genre Zygaena sur Funet.

Bibliographie

  • Patrice Leraut, Papillons de nuit d'Europe : Zygènes, Pyrales 1, vol. 3, Verrières-le-Buisson, N.A.P Editions, , 599 p. (ISBN 978-2-913688-14-8)
  • Louis Faillie, Guide pour l'identification des espèces françaises du genre Zygaena, J.-M. Desse édit., , 52 p.
  • Éric Drouet et Louis Faillie, Atlas des espèces françaises du genre Zygaena Fabricius, J.-M. Desse édit., , 74 p.
  • icône décorative Portail de l’entomologie