Uztailaren 8

Uztailaren 8a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta laurogeita bederatzigarren eguna da, 190.a bisurteetan. 176 egun falta dira urtea amaitzeko.

Jaiotzak Euskal Herrian José Antonio Cotrina Jaiotza: Gasteiz, 1972 Nando Josu Jaiotza: Mungia, 1939, 1941 eta 1940 Heriotza: Santander, 2016ko otsailaren 20a Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Munduan Peter Paul Rubens Jaiotza: Siegen, 1577 Heriotza: Anberes, 1640ko maiatzaren 30a Jean de La Fontaine Jaiotza: Château-Thierry, 1621, 1620 eta 1621 Heriotza: Paris, 1695eko apirilaren 13a Jacques Offenbach Jaiotza: Kolonia, 1819, 1822 eta 1819 Heriotza: Paris, 1880ko urriaren 5a Käthe Kollwitz Jaiotza: Königsberg eta Kaliningrad, 1867 eta 1867 Heriotza: Moritzburg, 1945eko apirilaren 22a Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Artikulurik ez duten Uztailaren 8ko jaiotzak Joseph Chamberlain • Richard Aldington • Eskuz gaurkotu Heriotzak Euskal Herrian Juan Gartzia de Salazar Jaiotza: Tuesta, 1639ko martxoaren 12a Heriotza: Zamora, 1710 Beltran Pagola Jaiotza: Donostia, 1878ko otsailaren 28a Heriotza: Donostia, 1950 Martin Jose Iriarte Jaiotza: Urritza, 1799ko urriaren 8a Heriotza: Gayangos, 1872 Prudencio Danboriena Jaiotza: Etxalar, 1913ko irailaren 27a Heriotza: Donostia, 1972 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Munduan Percy Bysshe Shelley Jaiotza: Horsham (en) , 1792ko abuztuaren 4a Heriotza: La Spezia, 1822 Shinzō Abe Jaiotza: Shinjuku, 1954ko irailaren 21a Heriotza: Nara Medical University Hospital (en) , 2022 Kim Il-sung Jaiotza: Mangyongdae District (en) , 1912ko apirilaren 15a Heriotza: Piongiang, 1994 Christiaan Huygens Jaiotza: Haga, 1629ko apirilaren 14a Heriotza: Haga, 1695 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Artikulurik ez duten Uztailaren 8ko heriotzak Mori Ōgai • Havelock Ellis • Alexander Grin • Eskuz gaurkotu

Gertaerak 1808 - Baionako Konstituzioa onartu zuten. 1978 - Tentsio handiko San Fermin jaietan, Espainiako Polizia Armatuak German Rodriguez gaztea Iruñeko zezen plaza hil zuen. 2014 - Bilbon 1947. urtetik aurrera martxan zegoen Begoñako igogailuak (irudian) gaueko 23:00etan zerbitzuak eskeintzetik laga zuen. + Gertaera gehiago... Egutegia << Uztaila >> Al As Az Og Or Lr Ig 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 2024 Aurreko eta hurrengo urteetan 2021: Osteguna 2022: Ostirala 2023: Larunbata 2025: Asteartea 2026: Asteazkena 2027: Osteguna Izendegia Santutegia: Prokopio Zesareakoa, Pankrazio Taorminakoa, Adrian III.a, Landrada Bilsengoa, Disibodo Irlandakoa Seaska egutegia: Alain.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 1808 – Baionako Konstituzioa onartu zuten.
• 1978 –
  • Espainiako Polizia Armatuak German Rodriguez gaztea hil zuen Iruñeko zezen-plazaren ondoan, tentsio handiko San Fermin jaien erdian.
  • ETAk Javier Jauregi Bernaola Lemoako bake epailea hil zuen.
• 2008 – Jose Mari Sagardui ETAko preso zornotzarrak 28 urte bete zituen espetxean.
• 2014 – Bilbon 1947. urtetik aurrera martxan zegoen Begoñako igogailuak gaueko 23:00etan zerbitzuak eskaintzetik laga zuen.

Mundua

• 1524 - Verrazzanoren espedizioa Dieppera itzuli zen, Frantzian.
• 1775 – Espainiarren Aljerreko inbasioa porrot egin zuen.
• 2006 – Benedikto XVI.a aita santuak, Valentzia hiria bisitatu zuen.
• 2010 – Alerta gorria Europa hegoaldean beroarengatik; bi hildako egon ziren bi egunetan beroa zela-eta.

Arte eta kultura

Euskal Herria

Mundua

Zientzia eta teknologia

Euskal Herria

Mundua

Kirolak

Euskal Herria

Mundua

• 2012 – Wimbledongo txapelketa: Serena Williams eta Roger Federer izan ziren txapeldunak.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1775 – Ramón Gil de la Quadra, euskal herritar zientzialari eta politikaria (h. 1860).
• 1796 – Fermin Arteta, nafar politikaria (h. 1880).
• 1799 – Pedro Cirilo Uritz, nafar apaiza, Iruñeko apezpikua (h. 1870).
• 1854 – Isabel Urkiola, arabar esploratzailea (h. 1911).
• 1856 – Benigno Txabarri, bizkaitar enpresaburu eta politikaria (h. 1933).
• 1862 – Pedro Zubiria, bizkaitar enpresaburua, Yanduriko markes izendatua (h. 1921).
• 1885 – Alejandro Aranburu, Droget, bizkaitar esku-huskako pilotari, errepublikazale eta iraultzailea (h. 1956).
• 1914 – Marcial Arbiza, gipuzkoar futbolari eta ingeniari industriala.
• 1917 – Vicente Unamuno, gipuzkoar futbolaria (h. 1988).
• 1939 – Nando Josu, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 2016).
• 1950 – Santos Iñurrieta, arabar margolaria (h. 2023).
• 1960 – Olga Martín-Belloso, nafar kimikaria, elikagaien teknologian aditua eta unibertsitateko irakaslea.
• 1970 - Pablo Zuluaga, bizkaitar futbolari ohia.
• 1972 –
  • José Luis Becerra, bizkaitar beisbol eta softbol jokalari ohia.
  • José Antonio Cotrina, arabar eleberrigilea.
• 1974 –
  • Joseba Fernandez Daguer, traineru estropadetako gipuzkoar arraunlaria eta entrenatzailea.
  • Tamara Muruetagoiena Hormaza, giza eskubideen aldeko gipuzkoar ekintzailea.
• 1975 – Kutxi Romero, euskal abeslari, musikagile eta poeta.
• 1976 – Maider Etxebarria, PSE-EEko arabar politikaria.
• 1982 - Asier Lopez Etxeberria, gipuzkoar arraun-patroia.
• 1983 – Tim Boal, lapurtar surflaria, Saint Martinen.
• 1985 – Eneritz Azpitarte, kimikaria eta politikaria

Mundua

• 1478 – Gian Giorgio Trissino, italiar idazlea (h. 1550).
• 1528 – Emanuel Filiberto, Saboiako dukea (h. 1580).
• 1545 – Habsburgeko Karlos printzea (h. 1568).
• 1593 – Artemisia Gentileschi, italiar margolari barrokoa (h. c. 1656).
• 1621 – Jean de La Fontaine, frantziar alegilari, poeta, eleberrigile eta antzerkigilea (h. 1695).
• 1766 – Dominique-Jean Larrey, frantziar zirujaua (h. 1842).
• 1810 – José María Achá, Boliviako presidentea (h. 1868).
• 1813 – Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau, britainiar itzultzailea eta aktibista (h. 1850).
• 1838 – Ferdinand von Zeppelin, alemaniar asmatzailea (h. 1917).
• 1839 – John Davidson Rockefeller, estatubatuar industria-enpresaburua, Standard Oil-en fundatzailea (h. 1937).
• 1840 – Manuel de Arriaga, Portugalgo lehendabiziko presidentea (h. 1917).
• 1851 – Arthur Evans, britainiar arkeologoa (h. 1941).
• 1857 – Alfred Binet, frantziar psikologo eta pedagogoa (h. 1911).
• 1867 – Käthe Kollwitz, alemaniar margolaria (h. 1945).
• 1871 – Walter Breisky, Austriako kantzilerra (h. 1944).
• 1873 – Carl Vaugoin, Austriako kantzilerra (h. 1949).
• 1880 – Branca de Gonta Colaço, portugaldar idazle eta errezitatzailea (h. 1945).
• 1881 – Rosa Mercedes Ayarza, musikagilea, kantu irakaslea, jakintsua eta Peruko musikaren sustatzailea (h. 1969).
• 1882 – Percy Grainger, estatubatuar musikagilea (h. 1961).
• 1885 –
  • Ernst Bloch, alemaniar filosofoa (h. 1977).
  • Veikko Antero Koskenniemi, finlandiar idazlea (h. 1962).
• 1891 – Josef Hora, txekiar olerkaria (h. 1945).
• 1893 –
  • Isabel Esteban Nieto, espainiar maistra errepublikanoa (h. 1936).
  • Fritz Perls, alemaniar medikua eta psikiatra, Gestalt Terapiaren sortzailea (h. 1970).
• 1894 – Piotr Kapitsa, errusiar fisikaria, 1978ko Fisikako Nobel Saria (h. 1984).
• 1895 – Igor Tamm, errusiar fisikaria, 1958ko Fisikako Nobel Saria (h. 1971)
• 1896 – Sidney Janis, estatubatuar arte-bildumagilea (h. 1989).
• 1900 – George Antheil, estatubatuar musikagile abangoardista, piano-jotzaile, idazle eta asmatzailea (h. 1959).
• 1901 – Carmen Martínez Sancho, matematikako lehen doktorea eta katedraduna Espainiako bigarren hezkuntzan (h. 1995).
• 1904 – Henri Cartan, frantziar matematikaria (h. 2008).
• 1906 – Philip Johnson, estatubatuar arkitektoa (h. 2005).
• 1908 – Nelson Rockefeller, AEBetako 41. presidenteordea (h. 1979).
• 1913 – Alejandra Soler, valemtziar militante komunista (h. 2017).
• 1914 – Billy Eckstine, estatubatuar kantaria (h. 1993).
• 1918 – Jakobína Sigurðardóttir, islandiar idazlea (h. 1994).
• 1919 – Walter Scheel, Alemaniako Errepublika Federaleko presidentea (h. 2016).
• 1921 – Edgar Morin, frantziar soziologoa eta filosofoa.
• 1922 – Max Verboeket, herbereetar artista grafiko, diseinatzaile industrial eta irakaslea (h. 2015).
• 1923 –
  • Manuel Alvar, espainiar hizkuntzalari, olerkari eta saiakera-idazlea (h. 2001).
  • Harrison Dillard, estatubatuar atleta (h. 2019).
• 1925 –
  • Jean Cau, frantziar kazetari eta idazlea (h. 1993).
  • Joaquim Veríssimo Serrão, portugaldar historialaria.
• 1926 – Elisabeth Kübler-Ross, suitzar-estatubatuar psikiatra eta idazlea (h. 2004).
• 1928 – Balakh Sher Mazari, Pakistango behin-behineko lehen ministroa (h. 2022).
• 1929 – Shirley Ann Grau, estatubatuar idazlea (h. 2020).
• 1930 – Antoine Bourseiller, frantziar aktorea eta antzerki-zuzendaria (h. 2013).
• 1931 –
  • Arawa Kimura, japoniar futbolaria (h. 2007).
  • Jürgen Trumpf, Europar Batasuneko Kontseiluko idazkari nagusia (h. 2023).
• 1934 – Marty Feldman, ingeles aktore, komedia idazle eta umorista (h. 1982).
• 1943 – Ri Chun-hee, iparkorear telebista aurkezlea.
• 1944 – Mourid Barghouti, palestinar poeta eta idazlea (h. 2021).
• 1951 – Anjelica Huston, estatubatuar aktorea.
• 1957 –
  • Carlos Herrera, espainiar kazetari eta irrati-esataria.
  • Nineth Montenegro, Guatemalako giza eskubideen aldeko ekintzailea, estatu-terrorismoaren biktima.
• 1958 –
  • Kevin Bacon, zinema eta antzerkiko estatubatuar aktorea.
  • Tzipi Livni, israeldar politikaria.
• 1961 – Andrew Fletcher, ingeles musikaria, Depeche Mode taldearen sortzaileetako bat (h. 2022).
• 1962 –
  • Lloyd Cowan, britainiar atleta, 110 eta 400 metro hesietan espezializatua, eta entrenatzailea (h. 2021).
  • Joan Valent, espainiar musikaria.
• 1963 – Mehreen Faruqi, australiar ingurumen eta ingeniari zibila, irakaslea, feminista eta politikaria.
• 1966 – Mike Phiromphon, thailandiar abeslari eta aktorea.
• 1970 –
  • Beck, estatubatuar musikaria eta konposatzailea.
  • Miguel Ángel Peña, espainiar txirrindulari ohia.
• 1971 – Neil Jenkins, galestar errugbi jokalari ohia.
• 1974 – Zhanna Friske, errusiar aktore eta abeslaria.
• 1976 –
  • Ellen MacArthur, britainiar distantzia luzeko nabigatzailea, estropadalari ohia.
  • Odile Vuillemin, telesailetako frantziar aktorea.
• 1977 – Milo Ventimiglia, estatubatuar aktorea.
• 1980 –
  • Robbie Keane, irlandar futbolari ohi eta entrenatzailea.
  • Melanie Walsh, ingeles modelo eta aktorea.
• 1981 –
  • Anastasia Myskina, errusiar tenislaria.
  • Keita Suzuki, japoniar futbolari ohia.
• 1982 – Sophia Bush, estatubatuar aktorea, zinema zuzendaria eta ekintzailea.
• 1983 – Takuya Miyamoto, japoniar futbolaria (h. 2022).
• 1985 – Camila Moreno, txiletar folk eta rock kantautorea.
• 1986 – Manu Barreiro, espainiar futbolaria.
• 1989 - Valentina Babor, alemaniar piano-jotzaile klasikoa.
• 1991 – Virgil van Dijk, surinamdar-herbehereetar futbolaria.
• 1995 – Marc Cardona, kataluniar jokalaria.
• 1997 – Alain Ribeiro, bizkaitar futbolaria.
• 1998 –
  • Paula Hernández, kataluniar haur-bikoizketa aktorea.
  • Jaden Smith, estatubatuar aktore eta raperoa.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1253 – Tibalt I.a Nafarroakoa, Nafarroako errege eta Xanpainako kondea (j. 1201).
• 1710 – Juan Gartzia de Salazar, arabar musikagile eta ganberako maisua, Zamoran (j. 1639).
• 1923 – Jose Arrandiaga, euskal mediku eta idazle abertzalea (j. 1856).
• 1937 – Buenaventura Zapirain, euskal konposatzailea eta organista (j. 1873).
• 1950 – Beltran Pagola, euskal musikagile, piano-jole eta musikako irakaslea (j. 1878).
• 1972 – Prudencio Danboriena, nafar jesuita (j. 1913).
• 1978 – German Rodriguez, iruindar ezkertiar ekintzaile gaztea, 1978ko Sanferminetan poliziak tiroz hila (j. 1955).
• 2002 – Julio Catania, euskal opera abeslaria, Marbellan (j. 1921).
• 2006 – Fernando Muniozguren, gipuzkoar pentsalaria eta euskalgintzako eragilea (j. 1950).
• 2008 - Oihane Errazkin, gipuzkoar ETAkidea, Fleury-Mérogisko espetxean (j. 1973).
• 2020 – Joseba Arzak, "Pela", gipuzkoar futbolaria (j. 1943).

Mundua

• 810 – Pepin Italiakoa, Italiako erregea.
• 975 – Edgar Baketsua, Mercia eta Northumbriako erregea eta anglosaxoi guztien erregea (j. c. 943)
• 981 – Remiri Garzeitz Viguerakoa, Iruñeko infante eta Viguerako erregea.
• 1153 – Eugenio III.a, Aita santua.
• 1538 – Diego de Almagro, espainiar konkistatzailea (j. 1475).
• 1623 – Gregorio XV.a, Aita santua (j. 1554).
• 1695 – Christiaan Huygens, herbeheretar astronomo, fisikari eta matematikaria (j. 1629).
• 1784 – Torbern Bergman, suediar kimikaria (j. 1735).
• 1822 – Percy Bysshe Shelley, ingeles poeta (j. 1792).
• 1823 – Henry Raeburn, eskoziar erretrauen margolaria (j. 1756).
• 1827 – Robert Surcouf, frantziar kortsarioa (j. 1773).
• 1855 – William Edward Parry, anglo-galestar esploratzailea (j. 1790).
• 1859 – Oskar I.a Suediakoa, Suedia eta Norvegiako erregea (j. 1799).
• 1873 – Franz Xaver Winterhalter, alemaniar margolaria (j. 1805).
• 1874 – Agnes Strickland, ingeles historiagilea eta poeta (j. 1796).
• 1928 – Erich Adickes, alemaniar filosofoa (j. 1866).
• 1930 – Joseph Ward, Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1856).
• 1933 – Anthony Hope, ingeles idazlea (j. 1863).
• 1943 – Jean Moulin, Frantziako erresistentziako buruzagia (j. 1899).
• 1946 – Alexander Vasilievitx Alexandrov, sobietar musikagilea, Alexandrov Taldearen sortzailea (j. 1883).
• 1956 – Giovanni Papini, italiar idazlea (j. 1881).
• 1964 – Sofia Quintino, portugaldar medikua, emakumeen eskubideen defendatzailea eta ekintzaile errepublikano eta bakezalea (j. 1879).
• 1965 – Thomas Sigismund Stribling, estatubatuar idazle eta abokatua (j. 1881).
• 1967 – Vivien Leigh, ingeles aktorea (j. 1913).
• 1969 – Charmian Clift, australiar idazlea (j. 1923).
• 1972 – Ghassan Kanafani, palestinarren aldeko ekintzailea eta idazle palestinarra (j. 1936).
• 1975 – Leonor Acevedo Suárez, argentinar itzultzailea (j. 1876).
• 1979 –
  • Tommaso Landolfi, italiar idazlea (j. 1908).
  • Sin-Itiro Tomonaga, japoniar fisikaria, 1965eko Fisikako Nobel Saria (j. 1906).
  • Robert Burns Woodward, estatubatuar kimikaria, 1965eko Kimikako Nobel Saria (j. 1917).
• 1981 – Joe McDonnell, Behin-Behineko IRAko kidea, 1981eko Irlandako gose greban (j. 1951).
• 1984 – Claudio Sánchez-Albornoz, espainiar historialari eta politikaria (j. 1893).
• 1985 – Simon Kuznets, estatubatuar ekonomialari eta estatistikaria, 1971ko Ekonomiako Nobel Saria (j. 1901).
• 1987 – Gerardo Diego, espainiar poeta (j. 1896).
• 1990 – Amélia Rey Colaço, portugaldar antzerki-aktore eta zuzendaria (j. 1898).
• 1993 – Martin Barré, frantziar margolaria (j. 1924).
• 1994 – Kim Il-sung, Ipar Koreako buruzagi komunista (j. 1912).
• 1998 – Lilí Álvarez, oro-kirolaria, idazle eta kazetaria, Olinpiadetan parte hartu zuen lehen emakume espainiarra (j. 1905).
• 1999 – Charles Conrad, estatubatuar astronauta eta militarra (j. 1930).
• 2006 –
  • June Allyson, estatubatuar antzezlea, dantzaria eta abeslaria (j. 1917).
  • Ana María Campoy, argentinar aktorea (j. 1925).
  • Sabine Dünser, liechtensteindar musikaria (j. 1977).
  • Catherine Leroy, frantziar gerra-fotokazetaria (j. 1944).
• 2011 –
  • Betty Ford, Ameriketako Estatu Batuetako Lehen Dama (j. 1918).
  • Adolfo Sánchez Vázquez, bizi gehiena Mexikon eman zuen espainiar filosofoa (j. 1915).
• 2012 – Ernest Borgnine, estatubatuar aktorea (j. 1917).
• 2017 – Elsa Martinelli, italiar aktore eta modeloa (j. 1935).
• 2020 –
  • Amadou Gon Coulibaly, Boli Kostako lehen ministroa (j. 1959).
  • Finn Christian Jagge, norvegiar eskiatzailea (j. 1966).
  • Alex Pullin, australiar snowboardlaria (j. 1987).
  • Naya Rivera, estatubatuar aktorea, modeloa eta abeslaria (j. 1987).
• 2022 –
  • Shinzō Abe, Japoniako Lehen Ministroa (j. 1954).
  • José Eduardo dos Santos, Angolako presidentea (j. 1942).
  • Luis Echeverría Álvarez, Mexikoko presidentea (j. 1922).

Jaiak eta urteurrenak

• Sehaska egutegiko izendegia: Alain.

Kanpo estekak

• Datuak: Q2692
• Multimedia: 8 July / Q2692