Sidney Altman

Sidney Altman

Irudi gehiago
Bizitza
JaiotzaMontreal, 1939ko maiatzaren 7a
Herrialdea Kanada
 Ameriketako Estatu Batuak  (1984 -
HeriotzaRockleigh (New Jersey), 2022ko apirilaren 5a (82 urte)
Familia
Ezkontidea(k)Ann M. Altman (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaColumbia Unibertsitatea
Massachusetts Institute of Technology
Coloradoko Unibertsitatea Boulderren
Doktorego ikaslea(k)Benjamin C. Stark (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakbiologoa, kimikaria, biologo molekularra, biokimikaria, akademikoa, fisikaria, unibertsitateko irakaslea eta biofisikaria
Enplegatzailea(k)Harvard Unibertsitatea
Jasotako sariak
ikusi
  • Kimikako Nobel Saria  (1989)
    Rosenstiel Award  (1988)
    Lomonosov Gold Medal  (2016)
    Sterling Professor
    Fellow of the American Academy of Arts and Sciences
    honorary doctorate from the McGill University
KidetzaAmeriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Amerikako Sozietate Filosofikoa
Zientziak Aurrera Egiteko Elkarte Amerikarra
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioajudaismoa

Sidney Altman (Montreal, Quebec, 1939ko maiatzaren 7a - Rockleigh, New Jersey, 2022ko apirilaren 5a) kanadar biologo molekularra izan zen. Kimikako Nobel saria jaso zuen 1989an Thomas Cechekin batera.

Lana

Altmanek XX. mendearen hasierako dogma zientifiko bat hankaz gora bota zuten aurkikuntza egin zuten: jarduera entzimatikoa ez dagokie soilik proteinei, informazio genetikoaren eramaile pasibotzat jotzen zen RNAk ere entzima gisa funtziona baitezake. Aurkikuntza horrek eremu berriak zabaldu zizkion ikerketari, eta zelularen funtzionamenduaren eta bizitzaren hasieraren inguruko teoria zaharrak berrikusi beharra ekarri zuen.

1978an, Altmanek eta bere taldekoek osagai proteiko batez eta RNAz osaturiko P. erribonukleasa bakterianoari RNA kenduz gero bere gaitasun katalitikoa galtzen zuela aurkitu zuten, eta 1983an, berriz, baldintza jakin batzuetan RNA, bera bakarrik, funtzio katalitikoa betetzeko gai zela. Harrezkero, erreakzio katalitiko garrantzitsuetan parte hartzen duten RNAren 100 molekula inguru aurkitu dituzte zientzialariek, eta erribozima izena eman zaie. Erribozimak aurkitu zirenetik hau argitu nahi da: molekula horiek izan ote ziren lur gainean bizitza ahalbidetu zutenak, informazio genetikoa gordetzeaz gainera erreakzio kimikoak eragiten baitituzte.

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q102266
  • Commonscat Multimedia: Sidney Altman / Q102266

  • Identifikadoreak
  • WorldCat
  • VIAF: 84952475
  • ISNI: 000000011494481X
  • GND: 1101123869
  • LCCN: n78044855
  • NKC: ola2002113853
  • SNAC: w6xp7m7b
  • SUDOC: 122876628
  • ORCID: 0000-0001-7287-0337
  • Open Library: OL7103875A
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Lur: 00263/eu_a_2633/a2633
  • Britannica: url
  • Wd Datuak: Q102266
  • Commonscat Multimedia: Sidney Altman / Q102266


  • i
  • e
  • a
1901–1925
1926–1950
1951–1975
1976–2000
2001–egun