Jakob Steiner

Jakob Steiner

Irudi gehiago
Bizitza
JaiotzaUtzenstorf, 1796ko martxoaren 18a
Herrialdea Suitza
HeriotzaBerna, 1863ko apirilaren 1a (67 urte)
Hezkuntza
HeziketaHeidelbergeko Unibertsitatea
Hizkuntzakalemana
Irakaslea(k)Johann Heinrich Pestalozzi
Ikaslea(k)
ikusi
  • Leopold Kronecker (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria eta unibertsitateko irakaslea
Lantokia(k)Berlin
Enplegatzailea(k)Berlingo Humboldt Unibertsitatea
Jasotako sariak
ikusi
  • honorary doctor of the University of Königsberg
InfluentziakFritz Bützberger (en) Itzuli
KidetzaPrusiako Zientzien Akademia

Jakob Steiner (Utzenstorf, 1796 - Berna, 1863) suitzar matematikaria izan zen. Geometria proiektiboaren sortzaileetako bat. 14 urte zituen arte ez zekien ez irakurtzen ezta idazten ere. Bere gurasoen esanaren kontra 18 urte zituela Yverdon hiriko Pestalozzi eskolara joan zen. Han geometriarako zuen erraztasun handia erakutsi zuen. Gerora Heidelbergen eta Berlinen egin zituen ikasketak. 1826. urte aldera argitaratu zituen lehen lanak eta 1832. urtean Könisgbergeko unibertsitateko ohorezko doktore-titulua jaso zuen. Handik bi urtera Berlingo unibertsitatean geometria-sailaren arduradun hautatu zuten; postu hartan aritu zen lanean hil arte. Apollonio Pergakoa greziarraren ondoren izan den geometrialaririk handientzat hartua izan da Steiner. Bere izeneko teorema, Steinerren gainazala (edo erromatar gainazala), eta Poncelet-Steinerren teorema azaldu zituen, besteak beste. Beste ikerketa asko ere egin zituen: kurba aljebraikoen tasunez, kurben maximoez eta minimoez, etab. 1881 eta 1882. urteetan, Gesammelte Werke izenaz, haren idatzien bilduma argitaratu zuten.

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.