August Ferdinand Möbius

Irudi gehiago

katedradun

Bizitza

Jaiotza

Schulpforte ^(en)

, 1790eko azaroaren 17a

Herrialdea

Saxoniako Erresuma

Bizilekua

Saxoniako Erresuma

Lehen hizkuntza

alemana

Heriotza

Leipzig, 1868ko irailaren 26a (77 urte)

Familia

Aita

Johann Heinrich Möbius

Ama

Johanne Katherine Christiane Keil

Seme-alabak

ikusi

Theodor Möbius ^(en)
Paul Möbius ^(en)

Familia

ikusi

Heinrich Louis d'Arrest ^(en) (suhi)

Hezkuntza

Heziketa

Landesschule Pforta ^(en)

University of Halle-Wittenberg ^(en)

Leipzigeko Unibertsitatea
(1809 - 1813)
Göttingengo Unibertsitatea
(1813 - 1814)

Hezkuntza-maila

Doktoretza

Tesi zuzendaria

Johann Friedrich Pfaff ^(en)

Doktorego ikaslea(k)

Wilhelm Fiedler ^(en)

Heinrich Richard Baltzer ^(en)

Hermann Hankel ^(en)

Ferdinand Oscar Werner ^(en)

Otto von Littrow ^(en)

Rudolf Sonndorfer ^(en)

Hizkuntzak

alemana

Jarduerak

matematikaria, astronomoa eta unibertsitateko irakaslea

Lantokia(k)

Leipzig

Enplegatzailea(k)

Leipzigeko Unibertsitatea (1814 - 1868ko irailaren 26a)

Kidetza

Saxon Academy of Sciences and Humanities ^(en)

Prusiako Zientzien Akademia
Frantziako Zientzien Akademia

August Ferdinand Möbius (ˈmøːbi̯ʊs ahoskatua eta Moebius ere idatzia; Schulpforta, Saxoniako hauteslerria, 1790eko azaroaren 17a – Leipzig, 1868ko irailaren 26a) alemaniar matematikaria eta astronomiako teorilaria izan zen. Geometria eta topologiaren gainean egin zituen lanengatik da batez ere ezaguna. Moebius banda definitzeagatik ere ezaguna da.

Biografia

1815. urtean Leipzigeko Unibertsitatean irakasle izan zen; geroago haren zuzendaritzapean eraiki zen unibertsitate bereko behatokiaren zuzendari gisa aritu zen. Astronomiaren teoriari buruz 1815. urtean egin zuen De Computandis Occultionibus Fixarum per Planetas izeneko obrak ikaragarrizko arrakasta izan zuen. Matematikari buruzko asmakuntzak, berriz, Crelle's Journal izeneko aldizkarian argitaratu zituen. Geometrian, koordenatu homogeneoak eta dualitate printzipioa landu zituen. Möbius topologiaren sortzailetzat hartzen da; ertz eta alde bakarreko gainazalak aztertu zituen, Möbius-en zerrenda izenez ezaguna dena, besteak beste.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016-2-26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Artikulu hau Alemaniako biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q57335 Multimedia: August Ferdinand Möbius / Q57335 Identifikadoreak WorldCat VIAF: 27139308 ISNI: 000000010881877X BNE: XX1684202 BNF: 123401153 (data) GND: 119147114 LCCN: n87805795 NDL: 00621036 NKC: xx0173855 CiNii: DA01286565 SNAC: w69s3mfz SUDOC: 032355610 MGP: 35953 SAW: moebiusaf Open Library: OL4821154A Hiztegiak eta entziklopediak Lur: 04231/eu_m_2761/m2761 Britannica: url

Autoritate kontrola